Ανάπτυξη της ελληνική οικονομίας με ρυθμό 5,5% έως 7,5% το 2021 προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα. Σύμφωνα με το προσχέδιο η ανάπτυξη με ρυθμό 7,5% βασίζεται στην εκταμίευση επενδυτικών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%.
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση του υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη «πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν στον προϋπολογισμό του 2021 οι ευρωπαϊκοί πόροι που η χώρα διασφάλισε στη διαπραγμάτευση του Ιουλίου του 2020 και θα εισρεύσουν το 2021 στα πλαίσια του Ταμείου Ανάκαμψης και του React EU. Οι πόροι αυτοί ενισχύουν την ανάκαμψη της χώρας προσθέτοντας δύο ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2021, ανεβάζοντάς την από το 5,5% (σενάριο βάσης), στο 7,5% (τελική πρόβλεψη Προσχεδίου). Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%».
Στον προϋπολογισμό του 2021 διατηρείται, για λόγους ασφάλειας, το ειδικό αποθεματικό που δημιουργήθηκε το 2020 για τον Covid-19, ώστε να υπάρχει δυνατότητα αντιμετώπισης αναγκών που μπορεί να δημιουργηθούν τόσο από τις υγειονομικές όσο και από τις οικονομικές πτυχές της πανδημίας τους πρώτους μήνες του 2021. Οι ανάγκες αυτές και οι συνέπειες της ύφεσης του 2020 οδηγούν σε πρόβλεψη πρωτογενούς ελλείμματος ύψους 1% για το 2021, ποσοστό που συνδυάζει τη συνέχιση της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής με την αναγκαία όμως σύνεση που απαιτεί η διασφάλιση της μακροχρόνιας ισορροπίας της Ελληνικής οικονομίας. Το ποσοστό αυτό θα επιδεινωθεί και θα κινηθεί στην περιοχή του 3% στην περίπτωση του δυσμενούς μακροοικονομικού σεναρίου.
Για το 2020 το προσχέδιο προβλέπει ύφεση 8,2% περιορισμός της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 6% και αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης κατά 1,7% . Το ποσοστό της ανεργίας θα φθάσει στο 18,6% για να περιορισθεί το 2021 στο 16,5%.
Για το επόμενο έτος όπως προαναφέρθηκε ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα σκαρφαλώσει στο 7,5% με την ιδιωτική κατανάλωση να φθάνει στο 5,8%. Η δημόσια κατανάλωση επίσης θα μειωθεί κατά 1,8% εξέλιξη που δείχνει ότι θα περιορισθούν τα μέτρα στήριξης.
Αναλυτικά η εξέλιξη για το 2020
Στο Σχέδιο Προϋπολογισμού έτους 2020, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε όρους Ενισχυμένης Εποπτείας, είχε εκτιμηθεί ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 7.488 εκατ. ευρώ ή 3,8% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 9,723 δισ. ευρώ ή 5,7% του ΑΕΠ.
Έσοδα
Τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2020 παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση σε σχέση με τον στόχο όπως αυτός αποτυπώνεται στην Εισηγητική Έκθεση Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται αφενός στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, αφετέρου στην επίπτωση από τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την αντιμετώπισή της.
Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά τη μείωση των επιστροφών φόρων, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 50,147 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4,563 δισ. ευρώ ή 8,3%, έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2020.
Δαπάνες
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2020 σε δημοσιονομική βάση εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 68.528 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 11.365 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο του ψηφισμένου Προϋπολογισμού 2020. Η μεγάλη αυτή αύξηση, όπως προκύπτει και από την ανάλυση των δαπανών κατά μείζονα κατηγορία, οφείλεται κατά κύριο λόγο στις υλοποιούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19.
Οι προβλέψεις για το 2021
Για το έτος 2021, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής προβλέπεται να διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 2,083 δισ. ευρώ ή 1,1% του ΑΕΠ.
Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53,705 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 3,558 δισ. ευρώ ή 7,1% έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2021 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν (σε δημοσιονομική βάση) σε 63,884 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 4,645 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2020.
Οι παρεμβάσεις
Με την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 κατά το 1ο εξάμηνο του 2020, η πολιτεία έθεσε σε άμεση εφαρμογή μία σειρά παρεμβάσεων με στόχο την αναχαίτιση της εξάπλωσης του ιού και την οικονομική ενίσχυση των πληττόμενων κλάδων της οικονομίας. Οι παρεμβάσεις αυτές χωρίζονται σε 59 κατηγορίες μέτρων), συνολικής αξίας 24,156 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 21,468 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 και 2,688 δισ. ευρώ αναμένεται να επηρεάσουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021.
Ειδικά για το 2021 οι παρεμβάσεις που επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αφορούν:
- τη μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, με κόστος 816 εκατ. ευρώ,
- την αναστολή καταβολής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, με κόστος 767 εκατ. ευρώ,
- την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και την επιδότηση 200 ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας, με κόστος 302 εκατ. ευρώ για το 2021,
- το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ, που αφορά στην επιδότηση της πρώτης κατοικίας για δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19, με κόστος 280 εκατ. ευρώ για το 2021,
- την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών κλάδων που πλήττονται από την πανδημία έως τον Απρίλιο του 2021 και την αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, με συνολικό κόστος 113 εκατ. ευρώ για το 2021.
Τα εξοπλιστικά
Οι πληρωμές για την Εθνική Άμυνα (εξοπλιστικά προγράμματα) αναμένεται να ανέλθουν τα 2,5 δισ. ευρώ το 2021, αυξημένες κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2020.
Οι δαπάνες για τις μεταναστευτικές ροές προβλέπεται να ανέλθουν σε 564 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 414 εκατ. ευρώ καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό.
Το χρέος
Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 369.100 εκατ. ευρώ ή 216,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2020, έναντι 356.015 εκατ. ευρώ ή 189,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 26,3 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2019.
Το 2021 το ύψος του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 374.500 εκατ. ευρώ ή 202,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 14,0 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2020.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 337 δισ. ευρώ ή 197,4% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2020, έναντι 331 δισ ευρώ ή 176,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 20,8 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2019. Το 2021, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 342 δισ. ευρώ ή 184,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2020.
Αναλυτικά το προσχέδιο του προϋπολογισμού.
