Πολύ μελάνι έχει χυθεί για τον πραγματικό αντίκτυπο που θα έχει το Ταμείο Ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία. Η πιο «φιλόδοξη» πρόβλεψη είναι αυτή της Τράπεζας της Ελλάδος, σύμφωνα με την οποία η εφαρμογή των έργων και των μεταρρυθμίσεων θα έχει μόνιμο αναπτυξιακό «αποτύπωμα» που φτάνει έως το 7% αφού πρώτα το ελληνικό ΑΕΠ ανέλθει στο επίπεδο των 220 δισ. ευρώ το 2026, από 168 δισ. ευρώ το 2020.
Όπως έγραψε πρόσφατα η Goldman Sachs, το Ταμείο Ανάκαμψης δίνει στην Ελλάδα την απαραίτητη ώθηση μετά από μία δεκαετία απογοητευτικών οικονομικών επιδόσεων, όπως σε επίπεδο ΑΕΠ και παραγωγικότητας, σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ. |
Οι οικονομικές επιδόσεις της χώρας μας υστερούν του μέσου ευρωπαϊκού όρου καθ’ όλη την τελευταία 20ετία, ακόμη και όταν βιώσαμε μία άνθηση λίγων ετών, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να υποχωρεί μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 περίπου στο 55% του μέσου όρου της Ευρώπης.
Το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» είναι μεγαλεπήβολο και έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές από σημαντικούς αναλυτές αλλά και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η Fitch χαρακτήρισε «μοναδική ευκαιρία» την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και η Moody’ s έκανε λόγο για εκτίναξη της ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι το ευρωπαϊκό Ταμείο είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να στηρίξει τις αναπτυξιακές επενδύσεις και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο.
Είναι με άλλα λόγια μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να μπουν στην άκρη αγκυλώσεις του παρελθόντος και οι χώρες του Νότου να επανέλθουν στην ευρωπαϊκή κανονικότητα. Είναι επίσης μία ευκαιρία να βάλουν νερό στο κρασί τους οι χώρες του Βορρά και να αρχίσει – έστω και σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες – η αμοιβαιοποίηση των κινδύνων. Και τέλος είναι η μεγάλη ευκαιρία της Ελλάδας να μεταμορφώσει την οικονομίας της.
Σήμερα, η Ελλάδα θεωρείται η χώρα που θα δει τη μεγαλύτερη ώθηση στο ΑΕΠ την επόμενη πενταετία (έως και 30%), όμως η Ιταλία και η Ισπανία είναι οι χώρες που δεσμεύουν σχεδόν τους μισούς πόρους του Ταμείου.
Σύμφωνα με τα σχέδια ανάκαμψης και ανασυγκρότησης των δύο χωρών, Ιταλία και Ισπανία θα λάβουν 191,5 δισ. ευρώ και 140 δισ. ευρώ αντίστοιχα, από τα συνολικά 750 δισ. ευρώ.
Όμως οι αναλύσεις αφορούν τα όσα αναφέρονται στις σελίδες των σχεδίων και μένει το πιο κρίσιμο κομμάτι, αυτό της υλοποίησης. Η Ελλάδα έχει μπροστά της ένα πρόγραμμα έργων που δεν έχει γίνει ποτέ ξανά.
Ένα πρόγραμμα που εστιάζει στην πράσινη οικονομία και στην ψηφιακή μετάβαση. Αυτοί οι δύο πυλώνες δεν αφορούν συγκεκριμένους κλάδους, όπως την πράσινη ενέργεια ή τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημοσίου, αλλά ολόκληρη την οικονομία αφού έχουν εφαρμογές σε όλα τα μήκη και πλάτη της.
Με την υλοποίηση των έργων αυτών η ελληνική οικονομία θα αλλάξει πλήρως. Όχι απαραίτητα σε προσανατολισμό και δομή αλλά σίγουρα σε πολλά ποιοτικά χαρακτηριστικά που προσελκύουν το ενδιαφέρον των εγχώριων και ξένων επενδυτών. Ένα παράδειγμα είναι ο τουρισμός. Πεδία όπως του αγροτουρισμού, του τουρισμού υγείας και ευεξίας θα δουν σημαντική ανάπτυξη.
Ένα άλλο πεδίο είναι η εξωστρέφεια, την οποία ακούμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια ως το «άγιο δισκοπότηρο» της ανάπτυξης, αλλά περιορίζεται σε ελάχιστες εξαιρέσεις. Η κατάλληλη αξιοποίηση των 32 δις. ευρώ θα καταστήσει τις επενδύσεις και τις εξαγωγές κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας με μόνιμα – και όχι μόνο έως το 2026 – κέρδη για το ΑΕΠ μέσω των μεταρρυθμίσεων και της αύξησης της παραγωγικότητας.
