Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η δεδομένη επιστροφή στην κερδοφορία το 2016, για πρώτη φορά μετά το 2009, ανοίγει την όρεξη στις τράπεζες που προσδοκούν να εμφανίσουν μεγαλύτερα κέρδη το 2017 και λιγότερα «κόκκινα» δάνεια. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι δεν θα υπάρξει κάποιο «ατύχημα» στο μέτωπο της οικονομίας.
Αν και οι δύο στόχοι είναι εξίσου σημαντικοί, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) αποτελεί πρώτη προτεραιότητα καθώς σχετίζεται άμεσα με το ίδιο το μέλλον των τραπεζών. Η εξέλιξη της διαδικασίας διαχείρισης και εντέλει μείωσης των NPEs κατά 40,2 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2019 έχει σοβαρές προεκτάσεις, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να βρίσκονται στο εξής σε διαρκή εγρήγορση. Οι καθυστερήσεις και η ολιγωρία των προηγούμενων ετών είναι, άλλωστε μεταξύ άλλων, οι παράγοντες που οδήγησαν στο αυστηρό και φιλόδοξο σχέδιο που θα παρακολουθεί στενά ο SSM.
«Πρέπει να γίνει πολύ σοβαρή δουλειά. Όχι ότι δεν γινόταν στο παρελθόν, όμως από τη στιγμή που το σχέδιο προβλέπει τριμηνιαίους στόχους και ο SSM είναι έτοιμος να επιβάλει ποινές, ο αγώνας θα είναι πλέον καθημερινός», σημειώνει στο liberal.gr, ανώτερο διοικητικό στέλεχος τράπεζας που έχει επωμιστεί το δύσκολο έργο της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. «Για να δούμε, όμως, αποτελέσματα θα πρέπει να προχωρήσει ταχύτερα η διαχείριση των επιχειρηματικών δανείων. Σε αυτό το πεδίο και η πολιτεία αλλά και οι τράπεζες πρέπει να κάνουν περισσότερα».
«Σε ότι αφορά το 2017, που είναι ουσιαστικά ο πρώτος χρόνος πλήρους εφαρμογής του σχεδίου, σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι διαγραφές. Περιμένουμε και αρκετές εισπράξεις, ενώ όπως είναι φυσικό και αυτονόητο, η ανάπτυξη της οικονομίας είναι το Α και το Ω στη διαδικασία», προσθέτει.
Οι ελληνικές τράπεζες προβλέπεται να διαγράψουν δάνεια ύψους έως και 4 δισ. ευρώ μέσα στο 2017, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τον τεράστιο όγκο των «κόκκινων» δανείων κατά 10,4 δισ. ευρώ μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Οι διαγραφές θα αφορούν εντελώς προβληματικά δάνεια που βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση και για τα οποία οι τράπεζες έχουν λάβει προβλέψεις στο 100%.
Με δεδομένο ότι οι τράπεζες έχουν λάβει τις απαραίτητες προβλέψεις, το έτος που μόλις ξεκίνησε θεωρείται «βατό», σε ότι αφορά την επίτευξη των στόχων που έχουν συμφωνηθεί με τον SSM. Παρ' όλα αυτά, οι επικεφαλής των τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) και των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), δεν εφησυχάζουν καθώς γνωρίζουν ότι οι επόμενοι μήνες είναι εξαιρετικά κρίσιμοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και την πολυαναμενόμενη ανάκαμψη, έστω σε επίπεδο αριθμών. Όπως εκτιμούν το β' τρίμηνο του 2017 θα είναι αυτό που θα κρίνει ουσιαστικά το πώς θα εξελιχθεί το έτος.
Και αυτό διότι, βάσει… προγραμματισμού, στο διάστημα Μαρτίου – Ιουνίου 2017, οι τράπεζες καλούνται να μειώσουν τα NPEs κατά 1,8 δισ. ευρώ και τα NPLs κατά 2,5 δισ. ευρώ, που θα συντελέσουν στην πρώτη αξιοσημείωτη τριμηνιαία μείωση. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται οι στόχοι μείωσης ανά τρίμηνο:
Εκτός από τις διαγραφές, η μείωση των 10,4 δισ. ευρώ μέσα στο 2017 σχεδιάζεται να επιτευχθεί μέσω ανάκτησης μετρητών ύψους 3,1 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα προέλθει από εισπράξεις τόκων, προμηθειών, αποπληρωμών κεφαλαίου, διακανονισμών, ρευστοποίηση εξασφαλίσεων και μεταβιβάσεων. Συνολικά, οι τράπεζες θα διαγράψουν δάνεια ύψους 13,9 δισ. ευρώ έως το 2019.
Επίσης, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr, στον SSM το εννοούν όταν λένε ότι τα τραπεζικά στελέχη που έχουν αναλάβει να «τρέξουν» τη διαχείριση θα κρίνονται κάθε τρίμηνο και θα υπάρξουν σοβαρές διοικητικές κυρώσεις στην περίπτωση που παρατηρούνται «αδυναμίες και αστοχίες».
Από τα 40,2 δισ. ευρώ που θα διαγράψουν, θα ρευστοποιήσουν, θα εισπράξουν και θα πουλήσουν οι τράπεζες μέσα στην επόμενη τριετία, τα 16 δισ. ευρώ αναμένεται να προέλθουν από μικρομεσαίες, μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ περίπου 6,5 δισ. ευρώ θα αποτελέσουν προϊόν διαχείρισης των δανείων μεγάλων επιχειρήσεων.
Τα εργαλεία που ζητούν οι τράπεζες για να προχωρήσουν με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στη μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων είναι γνωστά: α) η θέσπιση ενισχυμένου πλαισίου για εξωδικαστικό διακανονισμό χρέους και προ-πτωχευτικής διαδικασίας, καθώς και η αναμόρφωση του πτωχευτικού δικαίου, β) η φορολογική μεταχείριση των προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο και των διαγραφών δανείων, γ) τα δικαιώματα των πιστωτών έναντι των μη συνεργαζόμενων μετόχων κατά την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων και δ) η νομική προστασία των στελεχών των τραπεζών και δημόσιων φορέων κατά την εξυγίανση επιχειρήσεων.
