Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Απ' όλα είχε… ο μπαχτσές στη χθεσινή κινηματογραφικού τύπου και ταχύτητας έφοδο κλιμακίων της Επιτροπής Ανταγωνισμού στα κεντρικά γραφεία των τραπεζών: από εντάσεις και παρεξηγήσεις, μέχρι ευτράπελα και αστοχίες. Όπως και να' χει, το βέβαιο είναι ότι με τον ντόρο που έχει γίνει τόσο καιρό γύρω από τις χρεώσεις στις τραπεζικές συναλλαγές θα ήταν περίεργο να μην διενεργηθεί έρευνα από την αρμόδια Αρχή, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Παράλληλα, η σφοδρότητα και ο συντονισμός των ελέγχων αποτελούν ένα σαφές μήνυμα προς όλους τους κλάδους της οικονομίας, το οποίο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αγνοηθεί. Αναμένεται πλέον η επίσημη τοποθέτησης της ίδιας της ανεξάρτητης Αρχής, τόσο για τον σκοπό των ελέγχων όσο και για τα αποτελέσματά του.
Είναι πιθανό να δούμε ανάλογες ενέργειες από πλευράς Επιτροπής Ανταγωνισμού και σε άλλους κλάδους; Πάντως, σε άλλες οικονομίες και αγορές που θεωρούνται ανεπτυγμένες - ή όπως αλλιώς θέλει να τις πει ο καθένας – τέτοιες… χολιγουντιανές έφοδοι είναι πιο συνηθισμένες, αλλά πάντοτε γίνονται είδηση αφού αποτελούν εύκολη τροφή για κάθε είδους σενάρια.
Η αιφνιδιαστική και ταυτόχρονη έφοδος στις κεντρικές εγκαταστάσεις όλων των τραπεζών, στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών και στην εταιρεία ΔΙΑΣ, η οποία ευθύνεται για τις διατραπεζικές συναλλαγές, αποτέλεσε την είδηση της ημέρας και θα συζητείται για πολύ καιρό στην αγορά, πόσω μάλλον στις ίδιες τις τράπεζες. Δεν μπαίνουν, βλέπετε, κάθε μέρα στις τράπεζες 100 ελεγκτές με εισαγγελική εντολή για να κάνουν φύλλο και φτερό γραφεία και κτίρια που θεωρούνται «απόρθητα».
Όσο για τον τρόπο με τον οποίο διενεργήθηκαν οι έλεγχοι, τις εντάσεις και τα ευτράπελα, είναι απολύτως φυσιολογικά σε μία χώρα που έχει μάθει να λειτουργεί σε καθεστώς σπάνιων αν όχι μηδενικών ελέγχων με αποτέλεσμα τόσο οι ελεγχόμενοι όσο και οι ελεγκτές να υπερβάλλουν. Ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά για τα ντουλάπια που άνοιξαν και τα αρχεία που «ξηλώθηκαν» και τα περισσότερα αφενός έχουν βάση και αφετέρου δικαίως προκάλεσαν νευρικότητα, όμως έλεγχοι προγραμματισμένοι δεν είναι έλεγχοι.
Αυτό που προκύπτει ως συμπέρασμα από πληροφορίες που προέρχονται από διαφορετικές τραπεζικές πηγές, είναι πως η έφοδος δεν ήταν το ίδιο επεισοδιακή σε όλες τις τράπεζες, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξε ένταση με την ασφάλεια των τραπεζών, όταν ζητήθηκε με έντονο ύφος η απομάκρυνση κορυφαίων στελεχών. Όλοι ωστόσο χαρακτηρίζουν πρωτοφανείς τις σκηνές που εκτυλίχθηκαν χθες στα κεντρικά τους γραφεία, ενώ κάποιοι σημειώνουν ότι τα κλιμάκια της Επιτροπής ακολούθησαν το πρωτόκολλο.
Και λίγα λόγια για τις τραπεζικές χρεώσεις. Είναι αλήθεια ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τα έσοδα από προμήθειες και θα δεχθούν πλήγμα αν προχωρήσουν σε πλήρη αναπροσαρμογή της τιμολογιακής τους πολιτικής για το 2020. Είναι επίσης αλήθεια ότι παρατηρούνται και υπερβολές και γι' αυτό ο πρωθυπουργός ζήτησε από τις τραπεζικές διοικήσεις στη συνάντηση της 24ης Οκτωβρίου να προχωρήσουν σε εξορθολογισμό. Παράλληλα, όπως συμβαίνει σε όλους τους κλάδους και σε όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες, η στρατηγική των χρεώσεων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους κανόνες και το πλαίσιο του ανταγωνισμού. Μόνο έτσι θα μπορούμε να λέμε ότι εργαζόμαστε και επιχειρούμε σε μία «κανονική» αγορά με ελέγχους και κανόνες.
Η απορρόφηση του κόστους ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ άλλων τραπεζών σε απομακρυσμένες περιοχές ήταν μία κίνηση που ξεκίνησε από την Eurobank και καλά έκαναν και ακολούθησαν όλες οι τράπεζες. Δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει μέριμνα για πράγματα που θεωρούνται μερικές φορές αυτονόητα αλλά δεν είναι. Από την άλλη, το θέμα των τραπεζικών χρεώσεων – όπως σχεδόν τα πάντα στη χώρα – έχει γίνει εργαλείο πολιτικής αντιπαράθεσης και αυτό δεν βοηθά σε τίποτα.