Του Βασίλη Γεώργα
Στην πιο κρίσιμη καμπή του ελληνικού προγράμματος κατά την οποία οι δανειστές ζητούν πλέον εμφατικά να προχωρήσουν οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος στέλνει το μήνυμα ότι ο κόσμος στην Ελλάδα κουράστηκε από τις μεταρρυθμίσεις.
Από την Ουάσιγκτον όπου βρίσκεται για να συμμετάσχει στην ετήσιο Σύνοδο του ΔΝΤ, το πρώτο που έσπευσε να κάνει χθες ο Έλληνας υπουργός είναι να προειδοποιήσει τους δανειστές να προσέξουν με τις απαιτήσεις που βάζουν στο τραπέζι ώστε «να μην υπάρξει μεταρρυθμιστική κόπωση στην Ελλάδα, επειδή αν ο κόσμος δεν αντιλαμβάνεται τα οφέλη, δεν θα στηρίξει το επόμενο βήμα».
Όπως χαρακτηριστικά είπε, μιλώντας σε εκδήλωση στο Elliott School of International Affairs του George Washington University, με τίτλο «που πηγαίνει η Ευρώπη;», η Ελλάδα έχει ήδη κάνει έναν πολύ μεγάλο αριθμό μεταρρυθμίσεων στο συνταξιοδοτικό, τη φορολογική διοίκηση και άλλους τομείς, αλλά το θέμα είναι τι θα γίνει αν οι μεταρρυθμίσεις αυτές δεν τύχουν της αποδοχής του κόσμου.
Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει στην εφαρμογή του προγράμματος με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να συμμετέχει ή να μη συμμετέχει σε αυτό, αλλά πρόσθεσε πως «είναι πολύ δύσκολο να δουλέψουμε με έναν οργανισμό που έχει το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω».
Αν επιχειρήσει κανείς να ερμηνεύσει το «μήνυμα Τσακαλώτου» αυτό θα μπορούσε να είναι μια ευθεία απειλή προς το ΔΝΤ και την ευρωζώνη. Μια προειδοποίηση που στηρίζεται στο αφήγημα ότι εφόσον η τρόικα συνεχίσει να ζητά από την Ελλάδα να αλλάξει δομές και συστήματα λειτουργίας, και από το πολιτικό προσωπικό να συγκρουστεί με κατεστημένες λογικές, ο λαός θα ξεσηκωθεί, ο αντιευρωπαϊσμός θα ενταθεί, η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να συγκρατεί για πολύ καιρό ακόμη τις αντιδράσεις και η κατάσταση θα οδηγηθεί σε ανεπιθύμητες ατραπούς.
Ενώ βρισκόμαστε στην τελική ευθεία του τρίτου μνημονίου και η κυβέρνηση θα έπρεπε να μπαίνει επιτιθέμενη στην έδρα του ΔΝΤ για να υποστηρίξει ότι η χώρα μας μπορεί να μεταρρυθμιστεί και να παραμείνει στην πρώτη ταχύτητα του ευρώ, πηγαίνει αμυνόμενη. Και ακόμη χειρότερα είτε για να δικαιολογήσει τη δική της ανεπάρκεια, είτε για να διαπραγματευτεί καλύτερη αντιμετώπιση από τους δανειστές, βγαίνει μπροστά σαν το σκυλί που γαβγίζει αλλά δεν μπορεί να δαγκώσει και επικαλείται τον κίνδυνο να αντιδράσουν οι πολίτες ζητώντας να παγώσουν οι αλλαγές.
Αν ο κ. Τσακαλώτος αναφέρεται στις «μεταρρυθμίσεις» εννοώντας τις περικοπές των μισθών και των συντάξεων και την αύξηση των φόρων, κάνει ακόμη μεγαλύτερο κακό. Γιατί ενώ κανείς δεν μπορεί να του ρίξει άδικο ως προς τις επιπτώσεις της διαρκούς λιτότητας, αυτό που επιτυγχάνει είναι συνειδητά να φορτίζει αρνητικά την έννοια των διαρθρωτικών αλλαγών με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε αλλαγή να αντιμετωπίζεται με απέχθεια από τους πολίτες.