Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Διάσημοι επενδυτές, όπως ο Καναδός Prem Watsa, προειδοποιούν για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία και το ξέσπασμα μίας νέας κρίσης, ενώ οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν με… μανία τα αποθέματά τους σε χρυσό.
Η αναιμική παγκόσμια ανάπτυξη, η πιθανή ανώμαλη προσγείωση της Κίνας και το «φάντασμα» του αποπληθωρισμού αποτελούν για πολλούς τους κακούς οιωνούς για τα επόμενα χρόνια. Μήπως θα πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε στην αβεβαιότητα;
Είναι αλήθεια ότι οι παράγοντες που ενισχύουν την αβεβαιότητα στις παγκόσμιες αγορές έδρασαν καταλυτικά στις αρχές του 2016, έτσι ώστε η τιμή του χρυσού να σημειώσει «άλμα» 16,5% στο πρώτο τρίμηνο του έτους, σκαρφαλώνοντας στα 1.234 δολάρια η ουγγιά.
Ήταν το καλύτερο τρίμηνο για το πολύτιμο μέταλλο από το 1986 και αυτό ο χρυσός το… οφείλει για πολλούς λόγους στις κεντρικές τράπεζες.
Από τη μία πλευρά, είναι οι αναταράξεις στις αγορές και η πεποίθηση ότι οι κεντρικές τράπεζες εξαντλούν τα «πολεμοφόδιά» τους στη μάχη με τον αποπληθωρισμό. Ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί τις εξελίξεις και βλέπει τις κεντρικές τράπεζες να χρησιμοποιούν «ανορθόδοξες» πολιτικές για να τονώσουν την οικονομία, όμως δεν τα καταφέρνουν. Έτσι οι επενδυτές στρέφονται - όπως πάντα σε ανάλογες συνθήκες - στο πιο διαδεδομένο ασφαλές καταφύγιο, που δεν είναι άλλο από τον χρυσό. Άρα το… μερίδιο της ευθύνης των κεντρικών τραπεζών για την άνοδο του πολύτιμου μετάλλου είναι εκ των πραγμάτων σημαντικό.
Από την άλλη πλευρά, οι κεντρικές τράπεζες δίνουν ώθηση την τιμή του χρυσού καθώς επιδίδονται σε μία…. καταναλωτική μανία που σπανίως καταγράφεται. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν 483 τόνους χρυσού το 2015. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ποσότητα χρυσού που αγοράστηκε από κεντρικές τράπεζες μέσα σε ένα έτος τα τελευταία σχεδόν 50 χρόνια, από τη λήξη της ισχύος του κανόνα του χρυσού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Το πιο απλό συμπέρασμα σχετίζεται σαφώς με την αβεβαιότητα που επικρατεί στις μέρες μας. Οι ανησυχίες δεν είναι μόνο οικονομικές (Κίνα, αναδυόμενες αγορές, Ευρωζώνη) αλλά και γεωπολιτικές, ενώ η προσφυγική κρίση στην Ευρώπη και οι τρομοκρατικές επιθέσεις των τζιχαντιστών προσθέτουν τη δική τους διάσταση στο ήδη τεταμένο κλίμα.
Όμως οποιαδήποτε εξέλιξη σχετίζεται με τον χρυσό δεν μπορεί να έχει μόνο μία πτυχή ή μόνο μία διάσταση αφού η ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο «ερμηνεύει» σε πολύ μεγάλο βαθμό τις κινήσεις τόσο στις αγορές όσο και πολλές φορές σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Επίσης, το 2015 ήταν η έκτη διαδοχική χρονιά κατά την οποία οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα αποθέματά τους σε χρυσό, μετά από μία περίοδο 14 ετών όπου οι πωλήσεις χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες ξεπερνούσαν τις αγορές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πώληση 395 τόνων χρυσού από τη Μ. Βρετανία το 1999 στην τιμή των 252,8 δολαρίων η ουγγιά.
Πολλοί αναλυτές της αγοράς των πολύτιμων μετάλλων συνηθίζουν να λένε ότι η δραστηριότητα των κεντρικών τραπεζών είναι αυτή που μας δείχνει την κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθεί η τιμή του χρυσού τα επόμενα χρόνια. Όταν αγοράζουν, δηλαδή, σημαίνει ότι πρέπει να περιμένουμε άνοδο, μέσα σαφώς σε συνθήκες αβεβαιότητας.
Δεν είναι η πρώτη χρονιά – όπως προαναφέρθηκε - που οι κεντρικές τράπεζες έρχονται… πιο κοντά με τον χρυσό αλλά η έκτη διαδοχική. Σε αυτά τα χρόνια, η τιμή του χρυσού εμφανίζει πτωτικές τάσεις από τα 1.800 δολάρια η ουγγιά που ήταν το 2011, κοντά στα 1.000 δολάρια, για να φτάσει σήμερα πάνω από τα 1.200 δολάρια.
Ο μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού παραμένει για τέταρτη συνεχή χρονιά η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας και ακολουθεί της Κίνας. Η συγκεκριμένη «κατάταξη» συνεχίζεται και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016, καθώς η Ρωσία προσπαθεί να διαφοροποιήσει τα αποθέματά της και να απαγκιστρωθεί από το δολάριο. Άλλες κεντρικές τράπεζες που αγοράζουν με… μανία χρυσό είναι της Μαλαισίας και του Καζακστάν.
Τα μεγαλύτερα αποθέματα
Σημειώνεται ότι τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού στον κόσμο κατέχουν οι ΗΠΑ με 33% επί των συνολικών αποθεμάτων και δεύτερη είναι η Γερμανία με 11%.
1.ΗΠΑ: 8.133 τόνοι (72,2% των συναλλαγματικών της αποθεμάτων σε χρυσό)
2.Γερμανία: 3.381 τόνοι (66,3%)
3.Ιταλία: 2.452 τόνοι (64%)
4.Γαλλία: 2.436 τόνοι (60,1%)
5.Κίνα: 1.762 τόνοι (1,8%)
6.Ρωσία: 1.393 τόνοι (13%)
7.Ελβετία: 1.040 τόνοι (6%)
8.Ιαπωνία: 765 τόνοι (2,1%)
9.Ολλανδία: 612 τόνοι (54,6%)
10.Ινδία: 558 τόνοι (5,4%)
