Του Γιώργου Φιντικάκη
Το δρόμο σε επικίνδυνες εξελίξεις για τη ΔΕΗ έχει ανοίξει το ναυάγιο του διαγωνισμού για τους λιγνίτες, με τα περιθώρια διαχείρισης για τη κυβέρνηση να έχουν στενέψει πολύ.
Το ένα πλέον σενάριο είναι να προτείνει η Κομισιόν μια λύση «πακέτο» για το κεφάλαιο ΔΕΗ, επαναφέροντας την απαίτηση πώλησης των υδροηλεκτρικών ή ενός μοντέλου τύπου «Μικρής ΔΕΗ», στη λογική ότι απαντά με τον τρόπο αυτό τόσο στο ναυάγιο πώλησης των λιγνιτικών μονάδων, όσο και στη μείωση του μεριδίου της επιχείρησης που καρκινοβατεί.
Τα επίσημα στοιχεία για το Δεκέμβριο έδειξαν 80,29% μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά λιανικής, έναντι στόχου για... 62,24% της συμφωνίας κυβέρνησης-δανειστών του 3ου Μνημονίου, με απώτερο στόχο να πέσει κάτω του 50% στα τέλη του 2019. Επιπλέον, ακόμη και αν οι Βρυξέλλες, επαναφέρουν σχέδιο πώλησης της «Μικρής ΔΕΗ», ουδείς πιστεύει ότι θα βάλει στα ταμεία της τα περίπου 2 δισ ευρώ που υπολογίζονταν να εισπράξει το 2014, ακριβώς επειδή η επιχείρηση έχει απαξιωθεί τη τελευταία τετραετία.
Το άλλο σενάριο είναι να παραμείνει η ΔΕΗ όπως είναι, φορτωμένη δηλαδή με όλες τις λιγνιτικές της μονάδες, άγνωστο για πόσο καιρό ακόμη, αφού ακόμη και αν η Κομισιόν δεχθεί το αίτημα του ΥΠΕΝ να προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός, έστω με βελτιωμένους όρους, αφενός ουδείς εγγυάται ότι θα έχει καλύτερη τύχη από τον πρώτο, αφετέρου ακόμη και σε αυτή τη περίπτωση θα περάσουν μήνες για να τελεσφορήσει.
Ζημιών συνέχεια
Αρκεί να σκεφτεί ότι ο επικεφαλής της Μ. Παναγιωτάκης προσδιόρισε το Σάββατο την προκήρυξή του μέχρι τον Μάιο, που σημαίνει ότι αν και εφόσον τελεσφορήσει, αυτό θα συμβεί μετά από 6-8 μήνες, δηλαδή στα τέλη του 2019-αρχές 2020, κρίνοντας από το τι συνέβη και στο πρώτο διαγωνισμό.
Τούτο σημαίνει ότι μέχρι τότε η ΔΕΗ θα συνεχίσει και να επιβαρύνεται από την υποχρεωτική διάθεση μέσω δημοπρασιών, λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος σε χαμηλές τιμές στους ανταγωνιστές της, με στόχο τη μείωση του μεριδίου της κάτω του 50%, και να επιβαρύνεται με τα ακριβά κόστη των ρύπων λόγω του μεγάλου δυναμικού της σε στερεά καύσιμα. Στο εννεάμηνο του 2018, οι ζημιές της ΔΕΗ διαμορφώθηκαν στα 255,1 εκατ ευρώ.
Στην πράξη, ότι από τα παραπάνω και να συμβεί, η υπόθεση ΔΕΗ εξελίσσεται σε «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Τις τελευταίες μάλιστα ώρες διοχετεύονται ακόμη χειρότερα σενάρια για τη ΔΕΗ, όπως για παράδειγμα ότι η Κομισιόν μπορεί να εφαρμόσει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό που για αντίστοιχες περιπτώσεις προβλέπει ότι αναλαμβάνει η ίδια να επαναπροκηρύξει το διαγωνισμό, χωρίς ωστόσο κατώτερο όριο τιμής, και αποτιμήσεις από ανεξάρτητους αποτιμητές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδα που θα εισπράξει η επιχείρηση.
Εφόσον τα σενάρια αυτά αληθεύουν, τότε όχι μόνο η επιχείρηση θα έβαζε στο ταμείο το χαμηλό τίμημα στο οποίο αποτιμά η αγορά τις λιγνιτικές μονάδες, αλλά θα έπρεπε και να δικαιολογήσει πολιτικά πως έφτασε στο σημείο να ΔΕΗ να εισπράττει μόλις μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ, χωρίς δικαίωμα αντίρρησης.
Πολλώ δε μάλλον όταν κάποτε πανηγύριζε ότι η πώληση των μονάδων της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης ήταν πολύ καλύτερη λύση από εκείνη της συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου το 2014, αφού ναι μεν πουλά το ίδιο ποσοστό λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ (περίπου 22%), αλλά εξαιρεί εντελώς τις υδροηλεκτρικές και φυσικού αερίου μονάδες της επιχείρησης.
Το τι απ'' όλα θα συμβεί, θα φανεί μέσα στις επόμενες ημέρες, καθώς σήμερα ξεκινά η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τη DG Comp για την επόμενη ημέρα του ναυαγίου. Η πλευρά του ΥΠΕΝ προσέρχεται στη συζήτηση με πρόταση τη διενέργεια ενός νέου διαγωνισμού, που θα διεξαχθεί σε μερικούς μήνες, με ίδιο ακριβώς αντικείμενο, δηλαδή τη πώληση των μονάδων της Μεγαλόπολης και της Μελίτης, αλλά με βελτιωμένους όρους, και κυρίως με το φορέα που θα τον διενεργήσει να μην είναι η ΔΕΗ. Το ποιος θα είναι αυτός δεν έχει διευκρινισθεί, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να είναι η ίδια η Κομισιόν.
Ταυτόχρονα η πλευρά του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη γνωρίζει ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος η Κομισιόν να συνδέσει τις εξελίξεις με τα γενικότερα προβλήματα στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού. Τέτοια είναι η έρευνα γύρω από τη διαχείριση των υδροηλεκτρικών αποθεμάτων και μονάδων της ΔΕΗ, που εδώ και μήνες διεξάγει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp) της Κομισιόν έπειτα από την «έφοδο» που είχαν κάνει απροειδοποίητα στελέχη της, τον Φεβρουάριο του 2017, στα γραφεία της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού και του ΑΔΜΗΕ.
Στο σενάριο που η Κομισιόν θελήσει να ανοίξει θέμα νερών, η έρευνα αποτελεί ένα πολύ καλό επιχείρημα.
Στο μεταξύ μιλώντας, σήμερα, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγές της επιχείρησης, υποστήριξαν πως ΔΕΗ θα είναι σε θέση μέχρι τις ευρωεκλογές που θα γίνουν το Μάιο να έχει ολοκληρώσει την πώληση των λιγνιτικών μονάδων.
