Συστηματικές προσπάθειες καταβάλει η κυβέρνηση με στόχο την προκήρυξη του δημόσιου διαγωνισμού για την παραχώρηση των πρώην ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων της ΕΝΑΕ στο Σκαραμαγκά. Πρόκειται για τα περιουσιακά στοιχεία των ναυπηγείων Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ) τα οποία από το 2018 έχουν περιέλθει στην Εταιρεία Ακινήτου Δημοσίου (ΕΤΑΔ). Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος τόσο της κυβέρνησης, όσο και της ΕΤΑΔ, είναι η προκήρυξη του διαγωνισμού πώλησης του ακινήτου να δημοσιοποιηθεί πριν τις 15 Δεκεμβρίου 2020.
Η κυβέρνηση, αν και επιθυμούσε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός να είχε τρέξει παράλληλα με εκείνον της εκκαθάρισης της ΕΝΑΕ που προκηρύχθηκε τον περασμένο Οκτώβριο και η υποβολή έχει προγραμματιστεί για 27 Νοεμβρίου, αυτό δεν στάθηκε εφικτό. Και αυτό συμβαίνει επειδή ακόμη και σήμερα υπάρχουν ουσιαστικές εκκρεμότητες. Ειδικότερα για το ακίνητο της ΕΤΑΔ που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από τα ακίνητα της ΕΝΑΕ, απουσιάζουν οι κατάλληλες άδειες και χωροθέτησης της έκτασης, ως ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη.
Αρμόδιος για την σχετική αδειοδότηση είναι η περιφέρεια Αττικής, αλλά ευθύνες υπάρχουν και στις κυβερνήσεις για την συγκεκριμένη αβλεψία ή για την απουσία πίεσης να προχωρήσει η σχετική αδειοδότηση του ακινήτου.
Η δομή φιλοξενίας προσφύγων
Την κατάσταση επιβαρύνει περαιτέρω η δομή φιλοξενίας προσφύγων που υλοποιήθηκε πάνω στο ακίνητο της ΕΤΑΔ άρον-άρον τον Απρίλιο του 2019 από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να μειωθεί η πίεση στα νησιά του Αιγαίου. Καιτοι η έκταση από το τότε ήταν για πώληση, εν τούτοις η προηγούμενη κυβέρνηση δεν δίστασε να στοιβάξει πάνω σε αυτή λίγες χιλιάδες μεταναστών.
Παράγοντες κοντά στη διαδικασία αναφέρουν ότι η απομάκρυνση της δομής θα δρομολογηθεί αμέσως μόλις αρχίσει να διαφαίνεται ο προτιμητέος επενδυτής για την πώληση του ακινήτου. Ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η μετακίνηση της συγκεκριμένης δομής, δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση και ότι απαιτήσει μήνες. Επιπλέον όπως σημειώνουν άνθρωποι που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στο συγκεκριμένο ακίνητο, τα περίπου 400-500 containers που έχουν αναπτυχθεί έχουν δημιουργήσει μια μικρή πόλη με supermarket, ταβέρνες και εστιατόρια.
Όπως και να έχει η κατάσταση, τουλάχιστον οι νομικές και αδειοδοτικές εκκρεμότητες αναμένεται να αρθούν τις επόμενες εβδομάδες έτσι ώστε να δημοσιοποιηθεί η προκήρυξη πώλησης του ακινήτου έκτασης 200 στρεμμάτων στο οποίο περιλαμβάνεται η δεξαμενή Νο 5. Για το σκοπό αυτό, η ΕΤΑΔ ήδη έχει προχωρήσει στη πρόσληψη της KPMG ως χρηματοοικονομικού συμβούλου στο διαγωνισμό και το Νομικό Γραφείο Καρατζά ως νομικό σύμβουλο.
Tο ακίνητο της ΕΤΑΔ, έκτασης 200 στρεμμάτων που βγαίνει προς πώληση στο Σκαραμαγκά. Κάτω και προς δεξιά διακρίνεται η δεξαμενή Νο 5 με δυνατότητα φιλοξενίας σκαφών χωρητικότητας 500.000 τόνων και πάνω και προς αριστερά διακρίνεται η δομή φιλοξενίας των προσφύγων.
Δεξαμενές από χρυσάφι και σκουριά
Το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της επικείμενης προκήρυξης είναι αναμφίβολα η δεξαμενή Νο 5 που περιέχεται στην έκταση. Είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος δεξαμενή στη Μεσόγειο Θάλασσα, δεδομένου ότι μπορεί να φιλοξενήσει σκάφη χωρητικότητας 500.000 τόνων. Ωστόσο αντιμετωπίζει τρία πολύ σοβαρά προβλήματα. Πρώτον τα αγκύρια συγκράτησης του πυθμένα της δεξαμενής έχουν αστοχήσει, καθιστώντας αδύνατη τη στεγανοποίηση της δεξαμενής, χωρίς τη συνεχή απάντληση νερών με μηχανικά μέσα (αντλίες), δεύτερον, η Θύρα της Δεξαμενής (Θυρόπλοιο) έχει καταστραφεί και έχει βυθιστεί και τέλος το αντλιοστάσιο άντλησης και απάντλησης υδάτων βρίσκεται εκτός λειτουργίας εδώ και χρόνια.
Επιπλέον, καθώς η δεξαμενή έχει χρόνια να αξιοποιηθεί, έχουν καταστραφεί ορισμένα τοιχώματα της και μαζί με όσα προαναφέρθηκαν, πιθανόν να καθιστούν την αξιοποίηση της ασύμφορη με οικονομοτεχνικά κριτήρια.
Σημειώνεται ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι από Ευρώπη και ΗΠΑ, εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στη δεξαμενή Νο 4, την ναυπηγική κλίνη και την ανυψωτική εγκατάσταση των υποβρυχίων, δηλαδή κυρίως στα περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με τον τομέα των αμυντικών ναυπηγήσεων και τα οποία είναι αντικείμενο του διαγωνισμού που προκήρυξε ο εκκαθαριστής της ΕΝΑΕ.
Οι ενδιαφερόμενοι
Μόνον κινέζοι θα μπορούσαν να ενδιαφερθούν για μια τέτοια δεξαμενή, όπως είναι η No 5 μέσω της οποίας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια σημαντική ναυπηγοεπισκευαστική βάση στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ενωμένη Ευρώπη. Ωστόσο πολλοί θεωρούν ότι μια τέτοιου είδους επένδυση θα προσέκρουε σε πολιτικές αντιδράσεις. Αυτό φάνηκε και στην προσπάθεια της Cosco να δημιουργήσει μια δική της ναυπηγοεπισκευαστική βάση στο Πέραμα, όπου και διαθέτει εγκαταστάσεις.
Οι πιο πιθανοί ενδιαφερόμενοι ωστόσο, τόσο για το διαγωνισμό της ΕΝΑΕ, όσο και της ΕΤΑΔ, είναι η Onex σε συνεργασία με την αμερικανική DFC και ο όμιλος της Northstar του εφοπλιστή Θ. Πριόβολου. Η δεύτερη πλευρά έχει διαρρεύσει ότι θα επενδύσει πάνω από 700 εκατ. ευρώ για να καταστήσει πλήρως λειτουργικά τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά με βασικό στόχο τις πολιτικές ναυπηγήσεις (σκάφη αναψυχής). Ωστόσο, ως επενδυτής δεν πει όχι και στις ναυπηγήσεις αμυντικού χαρακτήρα εφόσον απαιτηθεί από την ελληνική κυβέρνηση.
Η πλευρά της Onex, ενδιαφέρεται κυρίως για ναυπηγήσεις αμυντικού χαρακτήρα. Στοχεύει κυρίως στο πρόγραμμα ναυπήγησης των φρεγατών του πολεμικού ναυτικού και υπόσχεται επενδύσεις 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την πλευρά της Onex, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θέλει να δημιουργήσει ένα ισχυρό hub ναυπηγείων στη χώρα μας για να υποστηρίξει το όγκο των ενεργειακών υποδομών αμερικανικού ενδιαφέροντος στην περιοχή (FSRU LNG, αγωγοί, κ.λπ.). Στην πράξη οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι μέσω των ναυπηγείων (Σκαραμαγκά, Ελευσίνας και Σύρου) δίνεται η συνέχεια στο νόμο για τον East Med που ψηφίστηκε πέρυσι.
Σε ότι αφορά τα ζητήματα ανταγωνισμού που προκύπτουν από το γεγονός ότι μια εταιρεία στοχεύει να ελέγξει τρία ναυπηγεία, η πλευρά της Onex απορρίπτει τις αιτιάσεις σημειώνοντας ότι οι πελάτες των ναυπηγείων θα είναι διεθνείς μεταξύ Τουρκίας, Μάλτας, Ιταλίας, Κίνας και με γεωπολιτική διάσταση.
Πάντως για τον διαγωνισμό της ΕΝΑΕ που η προθεσμία υποβολής ενδιαφέροντος λήγει 27 Νοεμβρίου, εκτός από τους προαναφερόμενους υποψηφίους, ενδιαφέρον μέχρι στιγμής έδειξαν κυρίως μικρές επιχειρήσεις, όπως είναι η Κορωνάκης κ.ά. Τέλος δεν αποκλείεται τελευταία στιγμή να εμφανιστούν και τρίτοι ενδιαφερόμενοι, όπως γερμανικά, ολλανδικά ή γαλλικά ναυπηγεία, αν και κάτι τέτοιο θεωρείται ιδιαίτερα απομακρυσμένο.
