Ένα νέο ενεργειακό δόγμα, με ταχύτατη μείωση πριν το 2030 των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, υποκατάστασή του από μαζικές εισαγωγές LNG μέσω ΗΠΑ και Κατάρ, συνδυαστικά με νέες επενδύσεις σε terminals ανά την Ευρώπη και ταχύτερη στροφή στην πράσινη ενέργεια, παρουσιάζει σήμερα η Κομισιόν.
Σχέδιο που εφόσον υλοποιηθεί, όχι μόνο θα καταφέρει να άρει τα επόμενα χρόνια την ομηρία των ευρωπαίων καταναλωτών, αλλά δεδομένου ότι η Ευρώπη αποτελεί μακράν το καλύτερο πελάτη της Ρωσίας θα στερήσει από την τελευταία ανυπολόγιστα έσοδα δισεκατομμυρίων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το δεύτερο σκέλος των κοινοτικών ανακοινώσεων θα αφορά τη νέα της πολιτική για τη στήριξη των ευρωπαίων καταναλωτών, νοικοκυριών και επιχειρήσεων, απέναντι στους λογαριασμούς - φωτιά με τους οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι, σχέδιο που, σύμφωνα με το Bloomberg, θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί μέσω κοινής έκδοσης ομολόγων ενέργειας, τα οποία θα παρουσιαστούν μετά την έκτακτη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στις 10-11 Μαρτίου.
Στο τραπέζι βρίσκεται πάντα και η ελληνική πρόταση για δημιουργία ενός Ταμείου ύψους 100 δισ ευρώ απέναντι στις αυξήσεις της ενέργειας, ικανό να χρηματοδοτηθεί με πόρους από τα αδιάθετα δικαιώματα εκπομπών ρύπων.
Ο ενεργειακός εφιάλτης πρόκειται μέσα στο επόμενο διάστημα να πάρει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, τις οποίες καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να διαχειριστεί, πολλώ δε μάλλον αν το αέριο ακολουθήσει για σειρά εβδομάδων την ίδια αλματώδη πορεία με χθες και διατηρηθεί πάνω από τα 300 ευρώ/ MWh.
Σε ένα τέτοιο τότε το ρεύμα στην ελληνική χονδρεμπορική αγορά θα μπορούσε και να ξεπεράσει τα... 700 ευρώ/ MWh. Σήμερα πωλείται προς 462,90 ευρώ, αυξημένο κατά 52% μέσα σε μια μόνο ημέρα και σχεδόν...700% από πέρυσι τέτοια εποχή. Η ευρωπαϊκή εργαλειοθήκη που παρουσιάζει σήμερα η Κομισιόν θα λαμβάνει υπόψιν και τέτοια τρομακτικά σενάρια, πολλώ δε μάλλον όταν η ενεργειακή αναταραχή αναμένεται να διατηρηθεί τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του 2023.
Η στήριξη των καταναλωτών είναι το ένα τμήμα των όσων αναμένεται να ανακοινώσει η ΕΕ. Το δεύτερο αφορά την ταχεία απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο με τον πήχη να μπαίνει εξαιρετικά ψηλά. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg που επικαλείται ευρωπαίους αξιωματούχους, οι Βρυξέλλες δουλεύουν πάνω σε σχέδιο, ικανό να περιορίσει τις ανάγκες εισαγωγών από τη Ρωσία μέχρι και κατά 80% ακόμη και εντός του 2022 !
Το πόσο ρεαλιστική είναι μια τόσο ταχεία ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, όπως και σε ποια σενάρια στηρίζεται το σχέδιο, είναι κάτι που θα φανεί. Απαιτεί ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο και σύγκλιση των πολλών μεταξύ τους διαφορετικών συμφερόντων των μεγάλων της Ευρώπης, με βασικό πάντα ερωτηματικό τη στάση του Βερολίνου, το οποίο παρ' ότι έχει κάνει μια ιστορική μεταστροφή στο μέτωπο των κυρώσεων και του επανεξοπλισμού, μένει να φανεί ποια στάση θα τηρήσει σα ενεργειακά.
Η Γερμανία εξαρτάται κατά 40% και πλέον από το ρωσικό φυσικό αέριο, και ενδεικτικό είναι ότι χθες ο καγκελάριος Σολτς εξέφρασε την άρνησή της χώρας να ενταχθεί στις κυρώσεις και ένα ενεργειακό εμπάργκο στις ενεργειακές εισαγωγές από τη Ρωσία.
Σε κάθε περίπτωση, το νέο αυτό ευρωπαϊκό ενεργειακό δόγμα θα μπορούσε, σύμφωνα με το Bloomberg, να αντικαταστήσει τα 155 bcm ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγει ετησίως με 112 bcm από άλλες πηγές. Εξ αυτών, τα 50 bcm θα προέλθουν από νέες πηγές LNG, 10 bcm από αγωγούς εκτός Ρωσίας και 20 bcm από νέες εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας που θα μειώσουν τη ζήτηση για σταθμούς παραγωγής ενέργειας οι οποίες λειτουργούν με φυσικό αέριο. Με βάση όσα έχουν διαρρεύσει τις τελευταίες εβδομάδες το νέο ευρωπαϊκό ενεργειακό συμβόλαιο μεταξύ των 27 θα στηρίζεται στα παρακάτω:
- Μαζική αύξηση εισαγωγών LNG: Έμφαση θα δοθεί σε συμβόλαια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη μέσω ΗΠΑ και Κατάρ, όσο και στο φυσικό αέριο από αγωγούς εκτός των ρωσικών. Στόχος, να αυξηθεί κατακόρυφα το μερίδιο της ΕΕ στο LNG και το οποίο δεν υπερβαίνει σήμερα το 15% παγκοσμίως.
- Φυσικό αέριο από αγωγούς εκτός Ρωσίας: Έμφαση θα δοθεί σε έργα διασύνδεσης των αγωγών της Ιβηρικής με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς και στα Βαλκάνια, με χαρακτηριστικό τον IGB που θα ενώνει Ελλάδα με Βουλγαρία, του οποίου η έναρξη τοποθετείται την άνοιξη του 2022. Τυχαίο επίσης δεν είναι ότι έχουν αρχίσει να ξαναμπαίνουν στο προσκήνιο έργα που θεωρούνταν παγωμένα, όπως για παράδειγμα ο East Med. Το έργο βάζει στο τραπέζι ο αμερικανικός πετρελαϊκός κολοσσός της Chevron, μετά τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται στο παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο σε συνέχεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου και φυσικού αερίου και την αβεβαιότητα που προκαλεί η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από την Μόσχα.
- Επενδύσεις σε νέα terminals: Νέες υποδομές σε terminals LNG πανευρωπαϊκά, ειδικά σε περιοχές όπου υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις.
- Μίνιμουμ πληρότητα ασφαλείας στις ευρωπαϊκές αποθήκες: Συζητείται ένας μηχανισμός που θα υποχρεώνει νομικά τα κράτη- μέλη να πετυχαίνουν ένα ελάχιστο επίπεδο πληρότητας στις αποθήκες τους, το λιγότερο 80%, έως τις 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους, προκειμένου να υπάρχει επάρκεια ακόμη και αν διακοπεί απότομα ο εφοδιασμός από τη Ρωσία.
- Επενδυσεις στο Βιοαέριο : Το μέτρο εντάσσεται στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, αφορά την αύξηση της ποσότητας εναλλακτικών αερίων, με προσχέδιο που είχε διαρρεύσει στο Euractiv να μιλά για ένα φιλόδοξο σχέδιο παραγωγής 35 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων βιοαερίου στην ΕΕ έως το 2030.
- Επενδύσεις στο Υδρογόνο: Η επιτάχυνση των επενδύσεων στις ΑΠΕ θα συνδυαστεί με μαζικές επενδύσεις σε πράσινο υδρογόνο, για αυτό και η Κομισιόν εξετάζει να αναπτύξει τον λεγόμενο «Επιταχυντή Υδρογόνου».
Ένα μηχανισμό δηλαδή που θα επιταχύνει τις διαδικασίες προκειμένου έως το τέλος του Ιουνίου να έχει ολοκληρωθεί από τη Κομισιόν η αξιολόγηση των πρώτων σημαντικών Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI), ώστε να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκά ταμεία. Ένα από τα πιο προβεβλημένα ελληνικά σχέδια που θα μπορούσαν να ενταχθούν στα PCI's είναι το project White Dragon για παραγωγή πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, ενώ υπό αξιολόγηση βρίσκονται και άλλα έργα από Motor Oil, Energean, ΤΙΤΑΝ, ΔΕΣΦΑ κ.ά.
- Ενεργειακό Συμβόλαιο για μαζικότερες επενδύσεις σε ΑΠΕ: Ακριβώς για να επιταχυνθούν οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, προτείνεται ένα «Νέο Ενεργειακό Σύμφωνο», με εργαλεία τη χρήση των πρόσθετων εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων, αλλά και η φορολόγηση των windfall profits, δηλαδή των «ουρανοκατέβατων κερδών» των εταιρειών που επωφελήθηκαν από την εκτίναξη των τιμών στο φυσικό αέριο, όπως ανέφερε πρόσφατα δημοσίευμα του Reuters.
