Του Γιώργου Φιντικάκη
Σταματημένο στο χρόνο είναι το ρολόι στην παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, που δικαίως χαρακτηρίζεται ως ένα ακόμη «Γεφύρι της Άρτας» των ελληνικών ιδιωτικοποιήσεων.
Ένα χρόνο μετά τον Νοέμβριο του 2017, οπότε και προκηρύχθηκε ο σχετικός διαγωνισμός, και με ευθύνη του αρμόδιου υπουργού Υποδομών-Μεταφορών Χρ. Σπίρτζη, οι 18 μετωπικοί και 43 πλευρικοί σταθμοί διοδίων που ο ίδιος είχε υπογράψει ότι θα τοποθετηθούν στο βορειοελλαδίτικο άξονα, παραμένουν φαντάσματα.
Ενόψει εκλογών, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ βουλιάζει δημοσκοπικά στη Β. Ελλάδα λόγω του Σκοπιανού, και μπροστά στις βέβαιες αντιδράσεις που θα προκαλέσει η επιβολή νέων διοδίων στις τοπικές κοινωνίες, από τις οποίες κάποτε τα στελέχη της σημερινής κυβέρνησης μάζευαν ψήφους με το πρόταγμα «Δεν Πληρώνω», τα πάντα έχουν παγώσει. Έως σήμερα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή μόλις δύο διοδίων, σε Ωραιόκαστρο και Ασπροβάλτα, που επρόκειτο να λειτουργήσουν τον Οκτώβριο, ωστόσο αυτό δεν συνέβη, ούτε και διαφαίνεται το πότε, αφού το ΥΠΟΜΕΔΙ για προφανείς πολιτικούς λόγους, κρατά στο συρτάρι την ΚΥΑ με τη τιμολογιακή πολιτική.
Είναι προφανές, ότι στην Εγνατία ο κ. Χρ. Σπίρτζης παίζει με το χρόνο. Επιχειρεί για πολιτικούς λόγους να μεταθέσει τις αποφάσεις για μετά τις εκλογές, έχοντας ήδη εκτεθεί πολιτικά τον περασμένο Ιούνιο όταν υποχρεώθηκε από τους δανειστές να πάρει πίσω όλα όσα έταζε στους βορειοελλαδίτες οδηγούς, ότι θα τους γλιτώσει από τα «μισητά» συμβατικά διόδια, αφού δεσμεύτηκε να εξαιρέσει την Εγνατία από το δορυφορικό σύστημα που ο ίδιος δρομολογεί για όλη την Ελλάδα.
Σαν αποτέλεσμα κανένα χρονοδιάγραμμα δεν τηρείται. Ούτε για τους σταθμούς διοδίων που θα έπρεπε μέχρι σήμερα να έχουν κατασκευασθεί, ούτε για εκείνους που θα έπρεπε να έχουν αδειοδοτηθεί γιατί οι άδειες δίνονται από το υπουργείο με μεγάλη καθυστέρηση, ούτε για την αδειοδότηση των 73 σηράγγων, εκ των οποίων πολλές δεν είναι πιστοποιημένες καθώς είχαν κατασκευαστεί στα πρώτα χρονικά στάδια του έργου, όταν δεν υπήρχε.
Στις Βρυξέλλες παρακολουθούν τις καθυστερήσεις, αντιλαμβάνονται ότι η χώρα έχει εισέλθει σε άτυπη προεκλογική περίοδο, ωστόσο γνωρίζουν ότι οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν βασικό κεφάλαιο της μεταμνημονιακής παρακολούθησης της Ελλάδας. Στην φθινοπωρινή έκθεση για τη πορεία της χώρας που αναμένεται εντός Νοεμβρίου, και ειδικά στο σκέλος των ιδιωτικοποιήσεων, δεν αποκλείεται να υπάρχει ειδική αναφορά για τη πρόοδο της Εγνατίας Οδού. Δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται εκτός μνημονίων, και δεν υπάρχουν πια προαπαιτούμενα που όπως κάποτε μπορούσαν να στερήσουν την εκταμίευση κάποιας δόσης, το μόνο πλήγμα που μπορεί να επιφέρει μια τυχόν αναφορά στην Εγνατία ή και σε άλλες αποκρατικοποιήσεις, είναι να στείλει αρνητικό μήνυμα στους ξένους επενδυτές που όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, «κοιτάζουν» ξανά την Ελλάδα.
Εξάλλου η Γενική Διεύθυνση Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών (DG Move) ασχολείται συστηματικά τον τελευταίο καιρό με το κεφάλαιο Εγνατία. Στα μέσα Σεπτεμβρίου, είχε επιστρέψει πίσω στον κ. Χρ. Σπίρτζη, θεωρώντας το ελλιπή, το σχέδιο για την τιμολογιακή πολιτική που ο ίδιος της είχε αποστείλει τον Ιούνιο, και το οποίο σημειωτέον προέβλεπε γενναίες αυξήσεις στη χιλιομετρική χρέωση για τις διελεύσεις, όπως 3 ευρώ για Μάλγαρα από 1,20 ευρώ σήμερα. Τότε η Κομισιόν είχε ζητήσει να προβλεφθεί κυρίως για τα βαρέα οχήματα άνω των 3,5 τόνων ένα σύστημα τιμολόγησης εναρμονισμένο με την κοινοτική οδηγία, η οποία απαιτεί τιμολόγηση με βάση τους εκπεμπόμενους ρύπους.
Το μεγαλύτερο όμως «άδειασμα» του αρμόδιου υπουργού από τη Κομισιόν, είχε συμβεί στις αρχές Ιουνίου, με την εξαίρεση της Εγνατίας από το νέο δορυφορικό σύστημα διοδίων που προωθείται πανελλαδικά για όλους τους αυτοκινητοδρόμους. Στη πράξη οι Βρυξέλλες είχαν απαιτήσει ότι για να προχωρήσει ο διαγωνισμός, θα έπρεπε να εγκατασταθούν στον αυτοκινητόδρομο οι παραδοσιακοί σταθμοί που προβλέπονταν εξαρχής. Και ο ιδιώτης που θα επικρατούσε στον διαγωνισμό για την Εγνατία θα καλούνταν είτε να εγκαταστήσει ένα σύστημα δικό του μεν, πλην όμως συμβατό με τα ηλεκτρονικά διόδια των υπόλοιπων οδικών αξόνων, είτε να συνδεθεί εξαρχής με το σύστημα που θέλει να έχει σε λειτουργία το υπουργείο μέχρι το 2020.
Τα παραπάνω ισχύουν στη θεωρία. Στην πράξη σήμερα, ούτε συμβατικά διόδια τοποθετούνται στην Εγνατία, ούτε οι ενδιαφερόμενοι γνωρίζουν ποιες προδιαγραφές θα έχει το δορυφορικό σύστημα, αφού ο σχετικός διαγωνισμός βρίσκεται σε εξέλιξη.
Είναι σε όλους προφανές ότι ο διαγωνισμός της Εγνατίας, είναι μια ακόμη ιδιωτικοποίηση, μαζί με τις ενεργειακές, δηλαδή εκείνες των ΕΛΠΕ, της ΔΕΠΑ, ίσως και των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, που θα κληθεί να διαχειριστεί, επιχειρώντας προφανώς να τις τροποποιήσει, η επόμενη κυβέρνηση.