Η νίκη του Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα στις Βραζιλιάνικες προεδρικές εκλογές, επαναφέρει στην επικαιρότητα το όνειρο αρκετών ηγετών των χωρών της Λατινικής Αμερικής για την υιοθέτηση ενός ενιαίου νομίσματος για την Αργεντινή, της Βενεζουέλα, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, τη Γουιάνα, το Εκουαδόρ, την Κολομβία, την Ουρουγουάη, την Παραγουάη, το Περού και τη Χιλή.
Ήδη από τον Μάιο του 2022, ο υποψήφιος τότε για την προεδρία της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα, δήλωνε πως η υιοθέτηση ενός κοινού νομίσματος από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, θα τους επέτρεπε να απεξαρτηθούν από το αμερικανικό δολάριο, το οποίο είναι στην ουσία το ανεπίσημο κυρίαρχο συναλλακτικό μέσο και οικονομικό σημείο αναφοράς των χωρών αυτών.
Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που υποστηρίζουν ότι σήμερα που οι αριστερές κυβερνήσεις αποτελούν την πλειοψηφία στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, ίσως είναι η κατάλληλη ευκαιρία για την υιοθέτηση ενός κοινού νομίσματος που πιθανότατα θα λέγεται Sur κάτω από τη σκέπη της BancoSur που αποτελεί ένα χρηματοδοτικό ίδρυμα με ιδρυτικά μέλη την Αργεντινή, τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, το Εκουαδόρ, την Ουρουγουάη και την Παραγουάη. Όσον αφορά την ονομασία του κοινού νομίσματος υπάρχουν στο τραπέζι και άλλες εναλλακτικές, όπως είναι Condor, American Peso, Latino, Pacha, Sucre, Colombo και Peso-Real.
Και η υιοθέτηση του Sur σύμφωνα με τους εμπνευστές αυτού του σχεδίου, θα οδηγήσει και στην έναρξη των διαδικασιών για τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Λατινικής Αμερικής.
Θα είναι η πρώτη απόπειρα δημιουργίας κοινού νομίσματος στη Νότιο Αμερική; Όχι. Είχε προηγηθεί το Gautso το 1987 που θα αποτελούσε το κοινό νόμισμα στις διακρατικές συναλλαγές Αργεντινής και Βραζιλίας στα πλαίσια του Programa de Integración y Cooperación Económica Argentina-Brasil. Είχε προηγηθεί και το Sucre (Sistema Unitario de Compensación Regional) το 2010 για τις συναλλαγές ανάμεσα στο Εκουαδόρ, στη Βενεζουέλα και στις χώρες της Μπολιβαριανής Συμμαχίας ALBA.
Η τάση της αποδολαριοποίησης που ξεκίνησε από τη Ρωσία και την Κίνα και η οποία αγκαλιάστηκε από χώρες όπως το Ιράν, έφτασε και στη Λατινική Αμερική που μαστίζεται από χρόνιο πληθωρισμό, διαρκείς υποτιμήσεις έναντι του Αμερικανικού δολαρίου και οικονομικούς πειραματισμούς που αποτυγχάνουν ξανά και ξανά. Η βασική αιτία πίσω από την υιοθέτηση του Sur είναι η απαγκίστρωση από το Αμερικανικό δολάριο και η προσπάθεια ενοποίησης του οικονομικού χώρου της Λατινικής Αμερικής.
Είναι όμως δυνατή μια τέτοια ενοποίηση με βάση τα σημερινά οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα;
Μπορεί να υπάρξει κοινό νόμισμα όταν δεν υπάρχει ελευθερία στην κίνηση των πολιτών και των εργαζομένων, σε όλον τον ενοποιημένο χώρο;
Μπορεί να υπάρξει κοινό νόμισμα όταν δεν υπάρχει ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων;
Μπορεί να υπάρξει κοινό νόμισμα αν δεν υπάρξει μεταφορά πόρων από τις πλουσιότερες προς τις πτωχότερες χώρες;
Μπορεί να υπάρξει κοινό νόμισμα ανάμεσα σε χώρες που ακολουθούν διαφορετικούς και ασυγχρόνιστους οικονομικούς και επιχειρηματικούς κύκλους;
Πιθανότατα το αφήγημα του κοινού νομίσματος να βρίσκει χώρο στα διαγγέλματα των αριστερών πολιτικών, ειδικά όσον αφορά τη απεξάρτηση από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, με οικονομικούς όρους μια τέτοια προσπάθεια θα οδηγούσε πιθανότατα σε ένα τεράστιο ατύχημα στην προσπάθεια των χωρών της Λατινικής Αμερικής να βελτιώσουν το μέλλον τους.
