Μάχη για την επιβίωσή τους δίνουν εκατομμύρια επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις συνθήκες μείωσης της ζήτησης και παράλληλης αύξησης του κόστους χρήματος.
Τα υψηλά επιτόκια αυξάνουν το κόστος εξυπηρέτησης των τεράστιων χρεών που συσσωρεύθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και οι φουσκωμένοι λογαριασμοί λόγω του πληθωρισμού κάνουν τα νοικοκυριά να ματαιώνουν δαπάνες. Κάπως έτσι, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που ενώ η οικονομία δείχνει ανθεκτική, κρύβει τεράστιες αδυναμίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τη μεγαλύτερη ύφεση εδώ και δύο γενιές.
Μόνο μέσα στο 2023, συνολικά 41 μεγάλες επιχειρήσεις έχουν βάλει λουκέτο στις ΗΠΑ, που σύμφωνα με την Moody’ s είναι διπλάσιος αριθμός από το 2022, ενώ μελέτη της Fed δείχνει ότι το 37% του συνόλου των επιχειρήσεων βρίσκεται κοντά στη χρεοκοπία. Την ίδια ώρα, στην αγορά junk δανείων (δάνεια μειωμένης εξασφάλισης) των ΗΠΑ που εκτιμάται στα 1,4 τρισ. δολάρια, ο αριθμός των δανείων που κοκκινίζουν αυξάνεται συνεχώς και όπως τονίζει η Goldman Sachs, είναι πλέον μεγαλύτερος από το 2021 και το 2022 μαζί.
Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι συνθήκες είναι τόσο άσχημες, ωστόσο τα ευρήματα μελέτης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ υποδεικνύουν ότι ο κίνδυνος λουκέτων στην κορυφαία οικονομία του πλανήτη είναι μεγαλύτερος από κάθε άλλη περίοδο αύξησης των επιτοκίων από τη δεκαετία του 1970 έως σήμερα. Η απειλή είναι παγκόσμια και δεν αφορά μόνο την Αμερική.
Μάλιστα, η Fed καταλήγει στην εκτίμηση ότι ο κύκλος σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής θα προκαλέσει πολύ βαθύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας ύφεση απ’ ότι προβλέπουν και οι πιο απαισιόδοξοι. Ίσως, τη μεγαλύτερη ύφεση των τελευταίων δεκαετιών, μεγαλύτερη και από του 2008, αν και οι αξιωματούχοι των κεντρικών τραπεζών και οι αναλυτές των επενδυτικών οίκων συνεχίζουν να καθησυχάζουν τον κόσμο, υποστηρίζοντας ότι η ύφεση θα είναι ήπια.
Είναι δεδομένο ότι σε ένα περιβάλλον που το χρήμα γίνεται ακριβότερο, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Από την άλλη, καταγράφεται και ένα κύμα αντιδράσεων από πολίτες που κατηγορούν τις επιχειρήσεις ότι εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να βγάζουν υπερκέρδη. Αυτό όμως δεν αφορά την πλειονότητα του επιχειρηματικού κόσμου.
Όσο η κατάσταση χειροτερεύει, τόσο οι επιχειρήσεις ματαιώνουν επενδυτικά σχέδια, προχωρούν σε απολύσεις και γενικότερα μειώνουν τις δαπάνες, βάζοντας - στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν - το λιθαράκι τους στη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι ότι στις ΗΠΑ το κόστος χρηματοδότησης διαμορφωνόταν περίπου στο 4%-6% τα τελευταία 15 χρόνια και σήμερα έχει αυξηθεί στο 9%-13%. Καταλαβαίνει κανείς ότι τα χρέη πνίγουν τις επιχειρήσεις κι έτσι οι χρεοκοπίες αυξάνονται.
Μόνο στις ΗΠΑ και έως τον Απρίλιο, είχαν υποβληθεί 230 αιτήσεις ένταξης στον πτωχευτικό νόμο, σύμφωνα με την S&P Global Market Intelligence, που είναι το υψηλότερο νούμερο από το 2010, όταν οι οικονομίες βίωναν τις επιπτώσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Οι Bed Bath & Beyond, Silicon Valley Bank, First Republic Bank, Signature Bank, Diamond Sports, Loyalty Ventures, Travelport, Monitronics και Envision Healthcare, είναι μερικά από τα πιο εκκωφαντικά εταιρικά λουκέτα στις ΗΠΑ φέτος.
Και επειδή οι χρεοκοπίες δεν οριστικοποιούνται πάντα όταν η οικονομία παραπαίει αλλά μετά από εύλογο χρονικό διάστημα που χρειάζεται για την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών, αναλυτές προειδοποιούν ότι τα χειρότερα ίσως τελικά είναι μπροστά μας. Όταν δούμε τις επιπτώσεις της τραπεζικής κρίσης και της περαιτέρω σύσφιξης των χρηματοδοτικών συνθηκών που προκάλεσε, τότε θα σημειωθούν οι μεγάλες χρεοκοπίες, υποστηρίζουν.
Η Moody’s εκτιμά ότι το παγκόσμιο ποσοστό χρεοκοπιών θα αυξηθεί στο 4,6% έως το τέλος του 2023, αρκετά υψηλότερα από το 4,1% που είναι ιστορικά ο μέσος όρος, ενώ μέσα στο 2024 θα συνεχίσει να αυξάνεται έως το 5% τον Απρίλιο του 2024 που αναμένεται να κορυφωθεί.
