Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Ίσως δεν υπάρχει πιο ...συνεπής επισκέπτης στη χώρα μας απ ότι ο Πρεμ Γουάτσα. Τουλάχιστον κάθε φορά που αλλάζει κυβέρνηση στη χώρα. Και αυτό είναι εν πολλοίς αναμενόμενο, αφού ο επικεφαλής του καναδικού fund Fairfax είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη χώρα. Αυτή τη φορά όμως, τα ραντεβού του, που (κατά τις πληροφορίες ξεκινούν στις 17 Ιουλίου) θα περιλαμβάνουν επαφές με τον πρωθυπουργό και τη νέα κυβέρνηση, θα είναι καθοριστικής σημασίας. Αφού δεν αφορούν τόσο την «προστασία» των επενδύσεων του Fairfax, όπως συνέβαινε την προηγούμενη τετραετία, αλλά με τις συνθήκες να έχουν ωριμάσει, έχουν φέρει το fund (και τον ίδιο) μπροστά σε ενδιαφέρουσες επιλογές.
H αλήθεια είναι ότι ο αποκαλούμενος και «Καναδός Γουόρεν Μπάφετ», έρχεται στη χώρα μας, πολύ πιο ανακουφισμένος, απ΄ ότι τις προηγούμενες φορές, καθώς θεωρεί ότι η νέα κυβέρνηση και το επενδυτικό περιβάλλον που καλλιεργείται ταιριάζουν «γάντι» στο επενδυτικό του προφίλ. Μπορεί ο ίδιος να δήλωνε το 2017 ότι «επενδύσαμε στην Ελλάδα με δεξιά κυβέρνηση η οποία ήταν κοντά στις αγορές και στην πορεία μας προέκυψε αριστερή», αλλά στο εκλεπτυσμένο χιούμορ πολλοί μπορούσαν να διακρίνουν και την ανησυχία. Και όχι άδικα.
Στον απόηχο του ελληνικού τραπεζικού δράματος το Fairfax (που ως επικεφαλής των αμερικανικών κεφαλαίων) έχει επενδύσει σχεδόν 1 δις. στην Eurobank είδε κάποια στιγμή την αξία τους να πέφτει στα 250 εκατ. Και για το «αφεντικό» που έχει ρίξει στην «ελληνική Οδύσσεια» περί το 1,5 από τα 40 (και κάτι) δις δολάρια που διαχειρίζεται το βορειοαμερικανικό fund, η απώλεια ήταν μεγάλη, έστω κι αν όλες οι άλλες του επενδύσεις είχαν εξαιρετική πορεία.
Σήμερα όλα αυτά έχουν αλλάξει. Ήδη από τα προηγούμενα χρόνια η Grivalia στο real estate, η Eurolife στις ασφάλειες, και η Praktiker στο retail, πραγματοποιούν υψηλές… πτήσεις, ενώ η συνεργασία του με την Μυτιληναίος εκτός από τις οικονομικές της αποδώσεις έχει και στρατηγικό χαρακτήρα. Κυρίως, όμως, η πρόσφατη κίνηση συγχώνευσης της Eurobank με την Grivalia με στόχο τη μείωση των NPE''s τεχνικά τείνει να ισοσκελίσει τις απώλειες και στην τράπεζα. Και τώρα, ο μέτοχος του 33%, που στο μεταξύ έχει ωφεληθεί και από το ράλι των ομολόγων, “βλέπει” μπροστά του κέρδη. Άλλωστε και ο ίδιος το είχε προβλέψει δύο χρόνια πριν: «Πιστεύω ότι δεν θα χάσουμε άλλο από την Ελλάδα, σύντομα η αβεβαιότητα θα τελειώσει και η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει».
Εκτός από το deal Eurobank - Grivalia σε ένα σημαντικό όπλο για την τράπεζα αναδεικνύεται και το deal με την Pimco για την ανάληψη της διαχείρισης “κόκκινων δανείων” ύψους 26 δισ. Ευρώ, που φέρνει τους Αμερικανούς στην Eurobank με 5%. Αλλά και ταυτόχρονα ανοίγοντας την βεντάλια των επιλογών του Γουάτσα για το μέλλον. Για το λόγο αυτό άλλωστε και ο μεγαλομέτοχος περιβάλει με εμπιστοσύνη τη διοίκηση Καραβία.
Το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα μετά το deal με την Pimco πολλά ακούστηκαν στην αγορά για τα επόμενα βήματα του Fairfax. Ο Πρεμ Γουάτσα, δεν θα αποκαλύψει, παρά μόνο την τελευταία στιγμή. Το βέβαιο είναι ότι με την συγκυρία ευνοϊκή, τους συνεργάτες του «μελετημένους» και μία νέα κυβέρνηση φιλική στις επενδύσεις, πολλά (και ενδιαφέροντα) μπορούν να δρομολογηθούν με επίκεντρο το «fair and friendly» κεφάλαιο, που δεν φημίζεται για τη συμβατικότητα, αλλά για τη μεθοδικότητα. Όπως και ο ίδιος ο Γουάτσα.
Μετανάστης και αυτοδημιούργητος, προέβλεψε το κραχ του 1987, την κατάρρευση της Ιαπωνίας το 1999 και την κρίση του 2008, μεταφράζοντάς τα σε δισεκατομμύρια. Για τους πελάτες του, αλλά και τον ίδιο, που φρόντιζε να ρίχνει άμεσα τα κέρδη των τολμηρών προβλέψεων σε «σοφές» μακροχρόνιες επενδύσεις.
Τον Απρίλιο του 2007 όταν ο Dow Jones έσπαγε το φράγμα των 13.000 μονάδων και στο NYSE τα υψηλά διαδέχονταν το ένα το άλλο ο Watsa βγήκε κόντρα στο ρεύμα, προειδοποιώντας για μια από τις «καταιγίδες που έρχονται κάθε 50 ή 100 χρόνια». Και επιβεβαιώθηκε, όταν στα τέλη Ιουλίου η κρίση των subprime ξεκινούσε. Ο Watsa είχε αποσύρει τα 16 δις. Του Fairfax από το 2006, ποντάροντας short την αμερικανική αγορά ακινήτων. Από μια αρχική θέση 314 εκατ. δολ. κέρδισε 2 δις. και το εισηγμένη στο Τορόντο, Fairfax έγινε η πιο κερδοφόρος καναδική εταιρία του 2008.
Για τον Γουάτσα δεν ήταν η πρώτη φορά. Αντίστοιχα είχε κινηθεί και τη λεγόμενη «Μαύρη Δευτέρα» το 1987, αλλά και 12 χρόνια αργότερα στην κατάρρευση του Τόκιο. Πιθανότατα δεν ήταν και η τελευταία. Πολλά σε σχέση με την εξέλιξη θα κριθούν και από την «ελληνική Οδύσσεια». Το στοίχημα για το οποίο ο Watsa δέχθηκε κριτική το 2015, αλλά σήμερα έχει ήδη γυρίσει...
Το «μέσο» γι αυτό είναι ο μακροπρόθεσμος επενδυτικός του χαρακτήρας και η… μελέτη. Το Fairfax επενδύει σε επιχειρήσεις που έχουν μελετηθεί για καιρό αποδεικνύοντας την άρτια διοίκηση και λειτουργία τους. «Η ανάλυση και η πειθαρχία είναι το κλειδί», υποστηρίζει ο ίδιος. Αυτό ακριβώς το μοντέλο οδήγησε το Fairfax το 2012 στην τότε Eurobank Properties και ένα χρόνο αργότερα στον Μυτιληναίο.
