Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Εντυπωσιακή είναι η συρρίκνωση του ρυθμού αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής, εξέλιξη που οφείλεται στην προσπάθεια των νοικοκυριών να μειώσουν τα χρέη τους. Συγκεκριμένα στο 9μηνο του έτους σε σύγκριση με το αντίστοιχο 9μηνο του 2018 ο ρυθμός αύξησης των οφειλών περιορίσθηκε στα 5,3 δισ. ευρώ από 7,9 δισ. ευρώ που ήταν το ίδιο διάστημα του 2018. Δηλαδή περιορίσθηκαν κατά 2,6 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών στο πρώτο εξάμηνο του 2019 δεν οδήγησε στην αύξηση της κατανάλωσης και της αποταμίευσης. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος σύμφωνα με τον ΣΕΒ χρησιμοποιήθηκε από τα νοικοκυριά για να διακανονίσουν τα χρέη τους προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, μέσω του συστήματος των 120 δόσεων και των διευκολύνσεων που ισχύουν για τα υπερχρεωμένα στις τράπεζες νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια, χρησιμοποιώντας πόρους που, σε διαφορετική περίπτωση, θα ενίσχυαν την ιδιωτική κατανάλωση.
Η βελτιωμένη ρύθμιση της κυβέρνησης επί της ουσίας ώθησε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν στην εξόφληση των τρεχουσών υποχρεώσεων προκειμένου να μπορέσουν να ρυθμίσουν σε 120 δόσεις τα παλαιά χρέη. Όπως σημειώνει στην έκθεση του ο επικεφαλής του Γραφείου Φρ. Κουτεντάκης «θετική επίδραση στην είσπραξη των οφειλών είχε και η δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 120 δόσεις. Το ποσοστό του ρυθμισμένου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου αυξήθηκε στο 5,3% (δηλαδή στα 5,6 δις ευρώ), ενώ την ίδια περίοδο του 2018 προσέγγιζε το 3,5%. Σημειώνεται ότι η έγκαιρη πληρωμή των τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων αποτελούσε προϋπόθεση υπαγωγής στη ρύθμιση, γεγονός που συνέβαλε στη μείωση του νέου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.
Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, στο τρίτο τρίμηνο του 2019 παρατηρείται αύξηση κατά 38.920 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2018 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 4.351.315 οφειλέτες. Αύξηση του αριθμού των οφειλετών παρατηρείται κυρίως στην κατηγορία με χρέη μικρότερα από 500 ευρώ (32.455 νέα πρόσωπα).
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα από τα στοιχεία προκύπτει ότι 225 άτομα με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ διόγκωσαν τα ληξιπρόθεσμα κατά 993,9 εκατ. ευρώ.
Συγκρίνοντας με το προηγούμενο τρίμηνο ο συνολικός αριθμός των οφειλετών αυξήθηκε κατά 601.120 πρόσωπα, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίδραση της εποχικότητας, δεδομένου ότι κατά το συγκεκριμένο τρίμηνο έληγαν οι προθεσμίες καταβολής δόσεων ορισμένων κατηγοριών φόρου. Συγκεκριμένα τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο σημειώθηκε αύξηση του αριθμού των οφειλετών κατά 269.155 και 476.413 αντίστοιχα. Αντίθετα τον Αύγουστο, κατά τον οποίο δεν υπήρχαν προγραμματισμένες λήξεις δόσεων του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και του ΕΝΦΙΑ, ο αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 144.448 πρόσωπα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα ακολουθώντας τη γενικότερη τάση μείωσης που παρατηρήθηκε και το προηγούμενο τρίμηνο.
