Θα ξεκινήσουμε το σημερινό μας άρθρο με μια εξομολόγηση. Απορούμε με τη ψυχραιμία των επενδυτών μετά από την έκθεση –σοκ της ΕΚΤ για τη Xρηματοπιστωτική Σταθερότητα της Ευρωζώνης, την ανακοίνωση των πρακτικών της Fed της συνεδρίασης του Μαίου, αλλά και το κλίμα των συνομιλιών στο ετήσιο φόρουμ του Νταβός στην Ελβετία ή τις εκθέσεις διεθνών Οίκων όπως εκείνες της Citi ή της Deutsche Bank.
Ένα ανοιξιάτικο φόρουμ με συμπεράσματα «βαρυχειμωνιάς»
Για το Νταβός είναι από τις ελάχιστες φορές που υπάρχει τέτοια ομοιομορφία στην απαισιοδοξία απόψεων. Είτε μιλούν επιχειρηματίες, είτε ηγέτες κυβερνήσεων, είτε θεσμικοί φορείς, όλοι προειδοποιούν για τον σοβαρό κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης και ανεξέλεγκτου πληθωρισμού, ενώ την ίδια στιγμή εκφράζουν φόβους για την πορεία της κλιματικής αλλαγής, καθώς εξελίσσεται πολύ χειρότερα από τις προσδοκίες μας όσον αφορά τον χρόνο που έχουμε μπροστά μας για να την αναχαιτίσουμε.
Το συμπέρασμα από το Νταβός είναι ένα: Έχουμε τέσσερις κρίσεις σε μια-υψηλός πληθωρισμός, ενεργειακή κρίση, επισιτιστική κρίση και κλιματική κρίση- και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία απλά δυναμιτίζει μια εξαιρετικά απειλητική κατάσταση για την παγκόσμια σταθερότητα.
Οι προβλέψεις «βόμβες» της ΕΚΤ
Αναγνωρίζοντας την νέα φάση του οικονομικού κύκλου στην οποία εισερχόμαστε οι αναθεωρήσεις επί τα χείρω των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό έχουν αρχίσει και αποκτούν τα χαρακτηριστικά χιονοστιφάδας.
Τo Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τον περασμένο μήνα μείωσε τις προοπτικές του για την παγκόσμια ανάπτυξη για δεύτερη φορά φέτος, ενώ προειδοποιεί σε κάθε ευκαιρία για τη ρύθμιση χρεών που νομοτελειακά θα πρέπει να γίνει αρχής γενομένης από τον αναδυόμενο κόσμο.
Η ΕΚΤ δια πένας Λαγκάρντ σε μια αξιοπρόσεκτη κίνηση προειδοποίησης των αγορών για την επερχόμενη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, μας ξεκαθάρισε τη Δευτέρα με ανάρτηση της σε μπλοκ ότι η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός βρίσκονται σε αντίθετες πορείες και οι αυξανόμενες πιέσεις στις τιμές περιορίζουν πλέον αισθητά την οικονομική δραστηριότητα και πλήττουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Χαρακτήρισε μάλιστα τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας ως ένα πιθανό σημείο καμπής για την υπερ-παγκοσμιοποίηση, κάτι που καθιστά τις αλυσίδες εφοδιασμού λιγότερο αποτελεσματικές και κατά τη διάρκεια της μετάβασης τους, θα δημιουργηθούν πιο επίμονες πιέσεις κόστους για την οικονομία. Η μετάφραση της παραπάνω πρότασης είναι η γνωστή πλέον «ατάκα» της στήλης: Ο επανασχεδιασμός των εφοδιαστικών αλυσίδων είναι εξορισμού πληθωριστική διαδικασία.
Και αν κάποιοι «σοκάρονται» από την απαισιοδοξία της επικεφαλής της ΕΚΤ, θα εκπλαγούν αν διαβάσουν την τελευταία έκθεση της ΕΚΤ για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα.
Ούτε λίγο ούτε πολύ οι συντάκτες της έκθεσης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι παρά τις πρόσφατες διορθώσεις τιμών των περιουσιακών στοιχείων, όσο συνεχίζεται η σύρραξη στην Ουκρανία, οι αγορές θα υποχωρήσουν περαιτέρω το επόμενο διάστημα.
Οι λεπτομέρειες της έκθεσης που πρέπει να σταθούμε είναι οι εξής:
- Ορισμένες εταιρείες της Ευρωζώνης κινδυνεύουν να πιεσθούν από τον συνδυασμό αύξησης των τιμών των εμπορευμάτων και της χαμηλότερης οικονομικής ανάπτυξης που προκάλεσε ο πόλεμος.
Τουτέστιν, θα πρέπει να προετοιμαστούμε για αύξηση των χρεοκοπιών, καθώς οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και εκείνες με χαμηλότερες αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας θ’ αντιμετωπίσουν αυστηρότερους όρους χρηματοδότησης. Εν ολίγοις, η ΕΚΤ μας λέει διακριτικά αυτό που απροκάλυπτα υποστηρίζει σε κάθε ευκαιρία το ΔΝΤ.
- Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους κλάδους που χτυπήθηκαν από την πανδημία και δεν πρόλαβαν να ανακάμψουν πλήρως. Ειδική μνεία γίνεται για το πλήγμα στην κερδοφορία των τραπεζών της Ευρωζώνης εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και των πιστωτικών κινδύνων που αυτός συνεπάγεται, μέσω των υψηλότερων τιμών βασικών προϊόντων και των διαταραγμένων εφοδιαστικών αλυσίδων. Γι’αυτό άλλωστε οι προβλέψεις για τα κέρδη του 2022 αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω.
- Για το τέλος αφήσαμε ίσως την πιο «επικίνδυνη» παρατήρηση. Η ΕΚΤ «βλέπει» διόρθωση και στις τιμές των κατοικιών στην Ευρωζώνη, οι οποίες αυξήθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό 20 ετών στο τελευταίο τρίμηνο του 2021.
Καλό θα ήταν οι επενδυτές να δώσουν βάση στην τελευταία παρατήρηση της ΕΚΤ: «Προκύπτουν ενδείξεις υπερβολικών αποτιμήσεων, κάτι που καθιστά ορισμένες στεγαστικές αγορές επιρρεπείς σε διορθώσεις τιμών».
Και μιας και μιλάμε για την αγορά κατοικίας, να ρίξουμε μια ματιά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση απο την Ένωση Τραπεζικών Υποθηκών των ΗΠΑ, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ μειώθηκαν για 2η συνεχή εβδομάδα- το μέσο επιτόκιο για στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου διάρκειας 30 ετών με προσαρμοζόμενα υπόλοιπα δανείων 647.200 δολαρίων ή λιγότερο, μειώθηκε στο 5,46% από 5,49%, και σε μονάδες μειώθηκε σε 0,60 από 0,74 για δάνεια με 20% προκαταβολή-κάτι που όμως δεν ήταν αρκετό για να τονώσει τη ζήτηση είτε για νέα δάνεια αγοράς κατοικίας, είτε για αναχρηματοδοτήσεις.
Η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ θα πρέπει να παρακολουθείται στενά εφεξής για περαιτέρω σημάδια επιβράδυνσης, ενώ δεν είναι καλοί οι οιωνοί και από την αγορά κατοικίας στην Κίνα για την οποία περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Τα πρακτικά της Fed που οι αγορές δεν κατανόησαν...ακόμα
Χθες δόθηκαν στη δημοσιότητα τα πρακτικά της συνεδρίασης Μαΐου της Fed. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά και αν οι συνθήκες το απαιτήσουν, οι υπεύθυνοι χάραξης της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι έτοιμοι:
- Να κινηθούν γρήγορα και να αυξήσουν τάχιστα τα επιτόκια, ακόμα και αν χρειαστεί η αύξηση αυτή να είναι μεγαλύτερη από εκείνη που αναμένουν οι αγορές.
Τι αναμένουν οι αγορές; Ένα επιτόκιο γύρω στο 2,5%-2,75% μέχρι τα τέλη του έτους, επίπεδο που πολλοί κεντρικοί τραπεζίτες χαρακτηρίζουν ως ουδέτερο επιτόκιο.
-Να κινηθούν ακόμα και πέρα της ουδέτερης στάσης απέναντι στα επιτόκια, ήτοι της στάσης εκείνης που αποτελεί συνήθως το ζητούμενο σε συνθήκες πληθωρισμού και δεν είναι υποστηρικτική, αλλά ούτε και περιορίζει την ανάπτυξη. Η παρατήρηση αυτή ίσως αποτελεί την πιο σημαντική παρατήρηση των χθεσινών ανακοινώσεων καθώς προοιωνίζει επιτόκια ίσως και πάνω από 3%.
-Να κινηθούν με σύμπνοια ακόμα και αν κάποιοι έχουν ενστάσεις!
«Όλοι οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν την ισχυρή τους δέσμευση και την αποφασιστικότητά τους να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών», αναφέρεται στην περίληψη της συνάντησης.
Προφανώς, και η κρισιμότητα της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας είναι απόλυτα κατανοητή από όλα τα μέλη της Fed, ακόμα και από εκείνα που εξέφρασαν την ανησυχία ότι η αυστηρότερη πολιτική θα μπορούσε να προκαλέσει αστάθεια στην αγορά ομολόγων και εμπορευμάτων και σημαντικές απαιτήσεις ρευστότητας για μεγάλες τράπεζες, χρηματιστές, brokers και τους πελάτες τους.
-Να κινηθούν ολιστικά. «Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η Επιτροπή θα πρέπει να μετατοπίσει γρήγορα τη στάση νομισματικής πολιτικής προς το ουδέτερο, τόσο μέσω αυξήσεων στο επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων όσο και μέσω μειώσεων στο μέγεθος του ισολογισμού της Federal Reserve»
Κρατήστε στο πίσω μέρος του μυαλού ότι όσον αφορά το θέμα του ισολογισμού της Fed, το σχέδιο προβλέπει η μείωσή του να φτάσει σταδιακά τα 95 δισ. δολάρια έως τον Αύγουστο, συμπεριλαμβανομένων 60 δισ δολαρίων ομολόγων και 35 δισ. δολαρίων για στεγαστικά δάνεια.
Αναθεώρηση από Citi-Σοκ και δέος από Deutsche Bank
Οι χρηματοοικονομικοί οίκοι επίσης ο ένας μετά τον άλλον ακολουθούν το γαϊτανάκι των υποβαθμίσεων των προβλέψεων για την ανάπτυξη.
Τελευταίες η Citi και η Deutsche Bank. H πρώτη αναγνώρισε τους καθοδικούς κινδύνους μειώνοντας κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη από 3,4% σε 3,1% για το 2022 και αυξάνοντας την πρόβλεψη για τον παγκόσμιο πληθωρισμό για το 2022 κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες, από 6,4% σε 6,6%.
Η δεύτερη «μίλησε έξω από τα δόντια», υποστηρίζοντας ότι αν ο πληθωρισμός διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα για πολλά χρόνια, τόσο η ιστορία όσο και οι σημερινές υψηλές αρχικές αποτιμήσεις δείχνουν ότι θα είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθούν θετικές πραγματικές αποδόσεις στα περισσότερα παραδοσιακά χρηματοοικονομικά assets.
Επίσης, οι ονομαστικές αποδόσεις θα υποαποδίδουν σημαντικά της μακροπρόθεσμης τάσης τους, με εξαίρεση ενδεχομένως τα εμπορεύματα.
Σύμφωνα με τον γερμανικό οίκο λοιπόν προκειμένου να επανέλθουν σε θετικές αποδόσεις μακροπρόθεσμα τα παραδοσιακά assets, θα χρειαστεί να επιστρέψουν οι παλιές καλές εποχές με τον πληθωρισμό εντός του στόχου πέριξ του 2%. Έαν όχι, τότε μετά από τέσσερις δεκαετίες τεράστιας συσσώρευσης πλούτου, θα πρέπει να προετοιμαστούμε για μια δεκαετία πραγματικής καταστροφής πλούτου.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.