Το 2021 ξεκίνησε με πολύ εντυπωσιακό τρόπο για την μετοχή της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς μέσα στο πρώτο τρίμηνο σημείωσε άνοδο της τάξης του 65%, ανεβαίνοντας από τα 150 στα 250 Ευρώ (αναφερόμαστε στην προνομιούχο μετοχή της εταιρείας, με σύμβολο VOW3 στα γερμανικά χρηματιστήρια).
Πέρα από το θετικό κλίμα που επικρατούσε στα διεθνή χρηματιστήρια, μεγάλο ρόλο σε αυτή την άνοδο έπαιξε η ανακοίνωση, μέσα στον Ιανουάριο του πολύ φιλόδοξου επενδυτικού της σχεδίου. Το σχέδιο, που είχε παρουσιαστεί τότε από το liberal markets (https://www.liberal.gr/economy/tha-paizate-to-stoichima-oti-i-vw-tha-poulaei-perissotera-ilektrika-ochimata-apo-tin-tesla-to-2023/350892), προβλέπει επενδύσεις 66 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα χρόνια, με κύριο στόχο την κατάκτηση της πρώτης θέσης σε πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον κόσμο, πάνω και από την πρωτοπόρο αμερικανική Tesla.
Δυστυχώς για τους μετόχους της εταιρείας, η εντυπωσιακή αρχή δεν είχε αντίστοιχη συνέχεια και η μετοχή σταδιακά υποχώρησε προς τα 200 δολάρια. Η κακή χρηματιστηριακή της πορεία, ήταν αποτέλεσμα και πολλών εξωγενών παραγόντων, οι οποίοι έπληξαν σχεδόν όλες τις μεγάλες παραδοσιακές παγκόσμιες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Η δυναμική επανεμφάνιση της πανδημίας, τα σημαντικά προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές και η σχεδόν πλήρης απορρύθμιση των εφοδιαστικών αλυσίδων δημιούργησαν σημαντικούς πονοκεφάλους στις διοικήσεις και τους εργαζόμενους όλων αυτών των επιχειρήσεων, με μεγαλύτερο από όλους την σοβαρή έλλειψη μικροεπεξεργαστών.
Τα πρώτα σημάδια παρουσιάστηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου του 2020 και από τότε η κατάσταση χειροτέρεψε πολύ, αναγκάζοντας πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες να περιορίσουν την παραγωγή τους. Η Volkswagen δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει με επιτυχία την κρίση των μικροεπεξεργαστών με συνέπεια την μείωση της παραγωγής των εργοστασίων της σε σημαντικό ποσοστό και την απώλεια πωλήσεων πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αυτό όμως δεν εξηγεί ικανοποιητικά το γεγονός ότι από ένα σημείο και μετά η μετοχή της Volkswagen υστερεί χαρακτηριστικά απέναντι σε αυτές των μεγάλων ανταγωνιστριών της. Δεν φταίει μόνο η μεγάλη ζημιά που έχει πάθει από την έλλειψη μικροεπεξεργαστών, ούτε το μποτιλιάρισμα στα μεγάλα λιμάνια. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, κάποιοι εξωτερικοί, κάποιοι εσωτερικοί.
Ξεκινώντας από τους εξωτερικούς, δεν χρειάζεται να πούμε κάτι παραπάνω από ένα όνομα, Tesla. Ο επιτυχημένος τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε τις δυσκολίες της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας έκαναν την σύγκριση με την Volkswagen όχι πολύ κολακευτική για την γερμανική εταιρεία. Πέρα από αυτό, πολύ άσχημα χτύπησε η είδηση πως τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε το μοντέλο 3 της Tesla ήταν το πρώτο αυτοκίνητο σε πωλήσεις στην Ευρώπη, ενώ καθόλου δεν βοήθησε και το γεγονός πως το εργοστάσιό της στο Βρανδενβούργο είναι σχεδόν έτοιμο.
Πηγαίνοντας στους εσωτερικούς παράγοντες, πριν περίπου ένα χρόνο είχαμε μιλήσει για την προσπάθεια του διευθύνοντος συμβούλου Χέρμπερτ Ντις να πετύχει την πρόωρη ανανέωση του συμβολαίου του προκειμένου να πάρει το «πάνω χέρι» απέναντι στους εκπροσώπους των εργαζομένων που συμμετέχουν στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, και όχι μόνο αυτούς (Η μάχη για την ηγεσία της Volkswagen κρίνει το μέλλον της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας | Liberal Markets).
Τελικά δεν πέτυχε ακριβώς τον στόχο του, αφού η παράταση της διάρκειας του συμβολαίου του δεν ήταν όσο μεγάλη είχε ζητήσει. Τις τελευταίες εβδομάδες τα προβλήματα στην κορυφή επανήλθαν στο προσκήνιο. Αυτή την φορά, «αντίπαλος» του Ντις είναι η Ντανιέλα Καβάλλο, η οποία εκπροσωπεί το μεγαλύτερο μέρος των 290.000 περίπου εργαζομένων της εταιρείας στην Γερμανία.
Οι διαφωνίες μεταξύ τους έγιναν φανερές δημοσίως την προηγούμενη Πέμπτη, κατά την διάρκεια μίας μεγάλης συγκέντρωσης των εργαζομένων στο εργοστάσιο του Βόλφσμπουργκ, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 50.000 εργαζόμενοι, διαδικτυακά ή με φυσική παρουσία. Ο Ντις υποστήριξε πως η εταιρεία πρέπει να αυξήσει την παραγωγικότητά της προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό και ειδικά την Tesla.
Όπως ανέφερε, στο γερμανικό εργοστάσιο της Tesla που αναμένεται σύντομα να λειτουργήσει, οι 7.000 εργαζόμενοι θα χρειάζονται δέκα ώρες για την κατασκευή ενός αυτοκινήτου, ενώ στο αντίστοιχο εργοστάσιο της Volkswagen στο Τσβικάου, απαιτούνται περίπου τριάντα ώρες για την ίδια δουλειά και γίνονται μεγάλες προσπάθειες για την μείωσή τους σε είκοσι. Για να κάνουμε και μία παρένθεση, ο Ντις φέρεται να έχει υποστηρίξει σε ιδιωτικό επίπεδο πως θα πρέπει να γίνουν τουλάχιστον 30.000 περικοπές θέσεων εργασίας στην Γερμανία.
Η Καβάλλο με την σειρά της υποστήριξε πως δεν περισσεύει ούτε μία θέση εργασίας στα γερμανικά εργοστάσια της εταιρείας και πέρασε στην αντεπίθεση προτρέποντας τον Ντις να ασχοληθεί περισσότερο με την έλλειψη μικροεπεξεργαστών και τα προβλήματα συντονισμού και ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων εμπορικών σημάτων της εταιρείας και να σταματήσει την συζήτηση σχετικά με την ανάγκη μείωσης των θέσεων εργασίας. Ο Ντις απηύθυνε έκκληση στους εργαζόμενους να τον ακολουθήσουν στην πορεία προς το μέλλον, θυμίζοντάς τους και το ότι η Tesla έχει πρόσβαση σε απεριόριστα κεφάλαια λόγω της πολύ καλής πορείας της μετοχής της.
Όπως είναι φυσικό, οι επενδυτές δεν ενθουσιάστηκαν καθόλου από τις εξελίξεις. Το τελευταίο δεκαήμερο η μετοχή της έχει υποχωρήσει κατά περίπου 10%, αγγίζοντας τα 187 Ευρώ, ενώ χθες έγινε η πρώτη υποβάθμιση της σύστασης από χρηματιστηριακό αναλυτή εδώ και πολύ καιρό. Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί είναι η δήλωση του εκπροσώπου των δύο οικογενειών που κατέχουν την πλειοψηφία των μετοχών της εταιρείας, ο οποίος την Παρασκευή που μας πέρασε επιβεβαίωσε πως εξακολουθούν να στηρίζουν τον Ντις. Αυτό δεν φάνηκε να καθησυχάζει και πολύ τις αγορές και στον διεθνή οικονομικό Τύπο έχει αρχίσει η «αναζήτηση» του διαδόχου του Ντις ανάμεσα στα διάφορα υψηλόβαθμα στελέχη της επιχείρησης.
Χωρίς να μπορούμε να πούμε αν κάποια από τις δύο πλευρές έχει περισσότερο δίκιο ή όχι, είναι φανερό πως η κατάσταση θα πρέπει να ξεκαθαρίσει σύντομα, μάλλον με πρωτοβουλία των οικογενειών Πόρσε και Πίεχ. Αν αποφασιστεί η παραμονή του Ντις θα πρέπει να βρεθεί τρόπος συντονισμού του με την Καβάλλο και τους εκπροσώπους του κρατιδίου της Κάτω Σαξωνίας, και αν χρειαστεί να αντικατασταθεί θα πρέπει να γίνει το ίδιο και με τον διάδοχό του.
Όσο καθυστερεί η άρση αυτής της εκκρεμότητας, τόσο πιο πιθανό είναι η μετοχή της Volkswagen να παραμείνει φθηνή ή να γίνει ακόμα πιο φθηνή. Η τωρινή χρηματιστηριακή αποτίμηση των 125 δισεκατομμυρίων ευρώ φαίνεται πολύ χαμηλή αν κανείς υπολογίσει πως μέσα στον όμιλο περιλαμβάνονται η Porsche, η Audi, η Skoda, η SEAT, η Lamborghini, τα αυτοκίνητα με το σήμα Volkswagen, η συμμετοχή στον όμιλο φορτηγών Traton (Scania, MAN, κ.α.), το μερίδιο στην εταιρεία μπαταριών Quantum Scape και άλλα πολλά.
Και ίσως να φαίνεται ακόμα πιο χαμηλή αν υπολογιστούν και οι προοπτικές του ομίλου στην νέα ηλεκτρική εποχή όπου θα κυριαρχούν οι αυτοματισμοί και το λογισμικό των αυτοκινήτων, τομείς στους οποίους ο όμιλος έχει ήδη κάνει πολύ μεγάλες επενδύσεις. Η γρήγορη επίλυση της κρίσης κορυφής δεν θα βοηθήσει μόνο την μετοχή, αλλά την ίδια την επιχείρηση, η οποία θα μπορέσει να εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά το σχέδιο που ανακοινώθηκε στην αρχή του χρόνου και σύντομα αναμένεται να παρουσιαστεί στην οριστική του μορφή.
