Του Γιώργου Φιντικάκη
Ταχύτερες αδειοδοτήσεις για έργα ανανεώσιμων πηγών, επιτάχυνση επενδύσεων από τους εγχώριους ομίλους, και αφίξεις νέων παικτών, όπως της Invenergy, μιας από τις έξι μεγαλύτερες εταιρείες αιολικών στις ΗΠΑ, σηματοδοτούν τις εξελίξεις στην αγορά της πράσινης ενέργειας.
Tον τόνο δίνουν οι εκτιμήσεις για φετινές επενδύσεις στα αιολικά που μπορεί να αγγίξουν τα… 500 εκατ. ευρώ, η έλευση νέων ονομάτων από το εξωτερικό, κι όλα αυτά με κίνητρο την απολιγνιτοποίηση, τις σαρωτικές αλλαγές στις γραφειοκρατικές διαδικασίες, και φυσικά την σύντμηση των χρόνων αδειοδότησης.
Στην αγορά θεωρούν ότι το τάιμινγκ για επενδύσεις είναι ιδανικό, και ότι η φετινή χρονιά θα είναι μια από τις καλύτερες των τελευταίων ετών, ενώ στη κυβέρνηση επιχειρούν να κεφαλαιοποιήσουν το θετικό κλίμα, όπως φάνηκε και από τις προ ημερών ανακοινώσεις του υπουργείου Ενέργειας.
Στη λογική αυτή κινείται η κατάργηση της χρονοβόρας άδειας παραγωγής και η αντικατάστασή της από μια απλή βεβαίωση που θα παίρνει αυτόματα ο επενδυτής από ένα νέο πληροφοριακό σύστημα, η μείωση στο μισό του χρόνου για την έκδοση περιβαλλοντικών αδειών μέσω της μετάταξης πολλών κατηγοριών σε απλούστερες διαδικασίες, καθώς και η γρηγορότερη εξέταση των αιτήσεων που έχουν συσσωρευτεί. Εκτιμάται ότι τα παραπάνω αφορούν γύρω στις 2.000 εκκρεμείς αιτήσεις στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, που θα εκκαθαριστούν σε σύντομο διάστημα, αποφορτίζοντας τις υπηρεσίες της αρχής.
Όλοι ενισχύουν τις θέσεις τους
Τέτοιες αλλαγές, όπως και εκείνες που έπονται με νομοσχέδιο που έρχεται τον Φεβρουάριο, δεν περνούν απαρατήρητες στην αγορά. Τις θέσεις τους ενισχύουν τους τελευταίους μήνες, όλοι οι εγχώριοι παίκτες, δηλαδή ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ΕΛΤΕΧ ΑΝΕΜΟΣ, Mytilineos, ΕΝΤΕΚΑ, Damco Energy (όμιλος Κοπελούζου), ενώ στρατηγικά βλέπουν πλέον τις ΑΠΕ, τα ΕΛΠΕ, και φυσικά η ΔΕΗ, στοχεύοντας στην εγκατάσταση 1.000 MW μέχρι το 2024, ισχύ που θα ανεβάσει το συνολικό της μερίδιο από μόλις 2% σήμερα, ακόμη και στο 20%.
Τον τόνο ωστόσο των τελευταίων εξελίξεων δίνει η έντονη κινητικότητα σε επίπεδο ξένων παικτών. Από τις γαλλικές EDF και EREN, την ιταλική ENEL (πέρυσι εγκαινίασε το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο στην Ελλάδα, στον Καφηρέα), και την ισπανική IBERDROLA-ROKAS, έως τις τρεις πρόσφατες νέες αφίξεις, μια γαλλική, μια καναδική και μια αμερικανική.
Tην προηγούμενη εβδομάδα είχαμε δύο εξαγορές ελληνικών αιολικών πάρκων, μια από τη καναδική Cubico Sustainable Investments (μέτοχος της οποίας είναι το γνωστό μας ταμείο PSP, που ελέγχει το 40% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών), και μια από τη γαλλική Valorem, κυρίως όμως την είδηση ότι προτίθεται να έρθει στην Ελλάδα και να ανοίξει γραφεία, ένας από τους έξι μεγαλύτερους ιδιοκτήτες αιολικών πάρκων στις ΗΠΑ, η Invenergy, με έδρα το Σικάγο.
Την πρόθεση των αμερικανών αποκάλυψε πρώτος ο υπ. Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδης, χωρίς να κατονομάσει την εταιρεία, λέγοντας ότι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των ΗΠΑ έρχεται να ανοίξει γραφείο στην Αθήνα και σκοπεύει να προχωρήσει σε επενδύσεις στους τομείς της ηλιακής και αιολικής ενέργειας.
Τα στελέχη της αμερικανικής εταιρείας ήταν ανάμεσα στους εκπροσώπους 22 αμερικανικών ομίλων τους οποίους συνάντησε τη περασμένη εβδομάδα στην Ουάσινγκτον ο Πρωθυπουργός, και ο υπ. Ανάπτυξης, μαζί με την υπόλοιπη κυβερνητική αποστολή.
Η επανάκαμψη και τα μεγέθη
Τα μάτια των Αμερικανών είναι στραμμένα στην ελληνική αγορά, εδώ και χρόνια. Στην απόφαση τους να επανακάμψους, καθώς είχαν γραφεία το 2007 αλλά τα έκλεισαν, λέγεται ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο δύο πρόσωπα : Το ένα είναι στέλεχος ομογενειακής οργάνωσης, με έδρα το Σικάγο, του Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), που τυγχάνει να είναι και στέλεχος της Invenergy. Το δεύτερο πρόσωπο λέγεται ότι είναι ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος έχει επισκεφτεί στο παρελθόν την έδρα της εταιρείας, έχει μεσολαβήσει στις επαφές τόσο με τη παρούσα, όσο και με τη προηγούμενη κυβέρνηση, ενώ έχει αναφερθεί σε αυτήν αρκετές φορές, όπως σε ομιλία του στο Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο τον Ιανουάριο του 2019.
Το μέγεθος της Invenergy φαίνεται από τα νούμερα που συνοδεύουν τη τελευταία διαθέσιμη έκθεση βιωσιμότητας, αυτή του 2018. Σταχυολογώντας τις βασικές της επιδόσεις, το συνολικό portfolio της Invenergy, τόσο σε έργα που λειτουργούν, όσο και σε εκείνα που βρίσκονται υπό ανάπτυξη, έκλεισε τη χρονιά εκείνη στα 21.788 MW, καταγράφοντας αύξηση 25% έναντι του προηγούμενου έτους. Τα 13.270 MW αφορούσαν σε επενδύσεις σε λειτουργία. Την ίδια χρονιά η αμερικανική εταιρεία προσέθεσε 2.539 MW φωτοβολταϊκών στο χαρτοφυλάκιό της, ενώ επένδυσε συνολικά 3,1 δισ δολάρια σε ενεργειακά έργα κάθε είδους, υποστηρίζοντας κοντά στις 3.600 θέσεις εργασίας κυρίως σε αγροτικές περιοχές.
Τα παραπάνω, όπως και οι ειδήσεις προς το τέλος της προηγούμενης χρονιάς, δείχνουν ότι τα πράγματα στην ελληνική αγορά των ΑΠΕ κινούνται με ταχύτατους ρυθμούς.
Το Δεκέμβριο, η διυπουργική επιτροπή στρατηγικών επενδύσεων ενέκρινε δύο μεγάλης κλίμακας επενδύσεις. Η μια, της Total-Enren, ανέρχεται σε 172 εκατ ευρώ και προβλέπει την ανάπτυξη 16 σταθμών παραγωγής ΑΠΕ, ισχύος 177 MW σε Σέρρες και Βοιωτία. Η δεύτερη αφορούσε στη Consortium Solar Power Systems S.A, ήταν ύψους 214 εκατ. ευρώ και αφορούσε στην ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών, ισχύος 284 MW σε 12 περιοχές της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας. Στα παραπάνω έργα, θα πρέπει να προστεθεί και η πρόθεση της νορβηγικής Equinor (είναι η πρώην κρατική Statoil) να εγκαταστήσει πλωτό αιολικό πάρκο μεταξύ Τήνου, Σύρου και Μυκόνου.