Μέχρι το 2024 στις αναπτυσσόμενες οικονομίες (εκτός Κίνας) το ΑΕΠ θα έχει μειωθεί κατά 5,5% σε σχέση με την αναμενόμενη αύξησή πριν από την πανδημία, ενώ στις προηγμένες οικονομίες θα ξεπεράσει τις προβλέψεις μόλις κατά 0,9%, σύμφωνα με έκθεση του Global Risks Report η οποία αναφέρει ότι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι τα επόμενα δύο χρόνια, θα είναι η διάβρωση της κοινωνικής συνοχής, η επιδείνωση της ψυχικής υγείας, οι μολυσματικές ασθένειες και κυρίως οι κλιματικές απειλές.
Επίσης, τα επόμενα πέντε χρόνια, εμφανίζονται οικονομικοί κίνδυνοι όπως η κρίση χρέους χρέους και οι γεωοικονομικών αντιπαραθέσεων, καθώς οι κυβερνήσεις αγωνίζονται να εξισορροπήσουν τις δημοσιονομικές προτεραιότητές τους.
Οι ειδικοί και οι ηγέτες εμφανίζονται ιδιαίτερα απαισιόδοξοι για τις προοπτικές του πλανήτη, με λιγότερο από το 16% των ερωτηθέντων να δηλώνει «αισιόδοξοι» ή «θετικοί» και τη συντριπτική πλειοψηφία (84,2%) να «ανησυχεί».
Αναλυτικότερα, μόνο ένα στα 10 μέλη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που ερωτήθηκαν αναμένει ότι η παγκόσμια ανάκαμψη θα επιταχυνθεί τα επόμενα τρία χρόνια, σύμφωνα με τα ευρήματα δημοσκόπησης μεταξύ περίπου 1.000 αξιωματούχων από επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και την ακαδημαϊκή κοινότητα, με μόνο έναν στους έξι να είναι αισιόδοξος για τις παγκόσμιες προοπτικές.
Η κλιματική αλλαγή θεωρήθηκε ο υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνος από τους συμμετέχοντες στην ετήσια έκθεση κινδύνων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, ενώ η διάβρωση της κοινωνικής συνοχής, οι κρίσεις στα μέσα βιοπορισμού και η επιδείνωση της ψυχικής υγείας ταυτοποιήθηκαν ως οι κίνδυνοι που έχουν κλιμακωθεί περισσότερο από την αρχή της πανδημίας της COVID-19.
«Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να ενωθούν και να υιοθετήσουν μια συντονισμένη, πολυμερή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αδιάκοπων παγκόσμιων προκλήσεων και να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα απέναντι στην επόμενη κρίση», ανέφερε η Σαάντια Ζαχίντι, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Οι ακραίες καιρικές συνθήκες θεωρήθηκαν ο μεγαλύτερος κίνδυνος βραχυπρόθεσμα και η αποτυχία δράσης για το κλίμα ο μεγαλύτερος κίνδυνος μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα –δύο έως 10 έτη—σύμφωνα με την έρευνα.
Η συμφωνία στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, την COP26, πέρυσι τον Νοέμβριο, επικροτήθηκε διότι κράτησε ζωντανή την προοπτική να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, αλλά πολλά από τα σχεδόν 200 κράτη που συμμετείχαν στη σύνοδο στη Γλασκώβη επιζητούσαν ακόμα περισσότερες ενέργειες.
Η κλιματική αλλαγή ήδη θεωρείται ότι συμβάλλει σε περισσότερο ακραία καιρικά μοτίβα.
«Η αποτυχία δράσης για την κλιματική αλλαγή μπορεί να συρρικνώσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά ένα έκτο και οι δεσμεύσεις που ελήφθησαν στην COP26 συνεχίζουν να μην είναι αρκετές για την επίτευξη του στόχου του 1,5 (βαθμού Κελσίου)», δήλωσε ο Πέτερ Γκίγκερ, επικεφαλής της διεύθυνσης αξιολόγησης κινδύνων στην Zurich Insurance, που συνέβαλε στη σύνταξη της έκθεσης.
Η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ τονίζει επίσης τέσσερις τομείς με αναδυόμενους κινδύνους –την κυβερνοασφάλεια, την ασύντακτη κλιματική μετάβαση, τις μεταναστευτικές πιέσεις και τον ανταγωνισμό στο Διάστημα.
Η προοπτική να εκτοξευθούν 700.000 δορυφόροι τις επόμενες δεκαετίες, επιπρόσθετα του διαστημικού τουρισμού, δημιουργεί κινδύνους συγκρούσεων και αυξάνει τα διαστημικά απορρίμματα, εν μέσω έλλειψης ρυθμιστικού πλαισίου.
«Ποιος κυβερνά το Διάστημα;», διερωτήθηκε η Καρολίνα Κλίντ, επικεφαλής διαχείρισης κινδύνων για την ηπειρωτική Ευρώπη στην εταιρία ασφαλειών Marsh, η οποία επίσης συμμετείχε στη σύνταξη της έκθεσης.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι μεγάλες ανισότητες στην πρόσβαση στα εμβόλια κατά της Covid-19 δημιουργούν τον κίνδυνο να αποδυναμώσουν τη μάχη για τους μεγάλους παγκόσμιους στόχους, όπως είναι η κλιματική αλλαγή.
Η παγκόσμια απόκλιση στην πρόσβαση στα εμβόλια «θα δημιουργήσει εντάσεις --στο εσωτερικό των κρατών και μεταξύ χωρών-- με τον κίνδυνο να επιδεινωθούν οι συνέπειες της πανδημίας και να περιπλεχθεί ο απαραίτητος συντονισμός για να αντιμετωπιστούν οι κοινές προκλήσεις» προειδοποίησε το φόρουμ στην 17η ετήσια έκθεση "Global Risks Report".
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), 41 χώρες δεν έχουν καταφέρει ακόμα να εμβολιάσουν το 10% του πληθυσμού τους, ενώ σε 98 χώρες το ποσοστό των εμβολιασμένων δεν έχει φθάσει το 40%, σε μια μεγάλη αντίθεση με τις χώρες της Δύσης, όπου η εμβολιαστική κάλυψη φθάνει κάποιες φορές το 80%.
Δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων παράχθηκαν την περασμένη χρονιά. Αλλά οι διαφορετικοί μηχανισμοί αναδιανομής, όπως ο Covax, έχουν μετά βίας λειτουργήσει. Χωρίς επαρκή συντονισμό, «μια ασύντακτη κλιματική μετάβαση» θα χωρίσει περαιτέρω τις χώρες και τις κοινωνίες, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Εκτός των κινδύνων για το κλίμα, τα χαμηλά επίπεδα εμβολιασμού σε ορισμένες περιοχές θα «επηρεάσουν τη διαθεσιμότητα και την παραγωγικότητα των εργαζομένων, θα διαταράξουν τις εφοδιαστικές αλυσίδες και θα αποδυναμώσουν την κατανάλωση», την ώρα που είναι αυξημένος ο πληθωρισμός και το παγκόσμιο εμπόριο συνεχίζει να καταγράφει ελλείψεις.
Η έκθεση δημοσιεύεται κάθε χρόνο ενόψει της ετήσιας συνόδου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός. Ωστόσο τον περασμένο μήνα, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ανέβαλε την εκδήλωση του Ιανουαρίου έως τα μέσα του 2022 λόγω της εξάπλωσης της παραλλαγής Όμικρον του κορονοϊού.
