Του Βασίλη Γεώργα
Προς νέα παράταση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου και εν συνεχεία σε πλήρη αντικατάσταση από νέο πλαίσιο, οδεύει ο «νόμος Δένδια» για την ενιαία αντιμετώπιση επιχειρηματικών οφειλών που εκπνέει στο τέλος Ιουνίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση επεξεργάζεται πλέον με ορίζοντα τη δεύτερη αξιολόγηση, ένα εντελώς νέο θεσμικό πλαίσιο για την κοινή αντιμετώπιση των χρεών όλων των επιχειρήσεων ανεξαρτήτως μεγέθους προς τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία. Το νέο θεσμικό πλαίσιο θα αποτελέσει ουσιαστικά το βασικό εργαλείο ρυθμίσεων και διαγραφής μη εξυπηρετούμενων χρεών προς τις τράπεζες και το Δημόσιο, αλλά και μαζικών «εκκαθαρίσεων» της αγοράς από επιχειρήσεις-ζόμπι οι οποίες έχουν πάψει είναι αδύνατον να αποπληρώνουν τις οφειλές τους. Ήδη τα υπουργεία Οικονομικών, Οικονομίας, Εργασίας και Δικαιοσύνης από κοινού με τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και την Τράπεζα της Ελλάδας έχουν δημιουργήσει συντονιστικό μηχανισμό ο οποίος ασχολείται τόσο με τη δημιουργία του πλαισίου όσο και με τον εντοπισμό των μεγαλοφειλετών τραπεζών και Δημοσίου.
Με τον υφιστάμενο νόμο 4307/2014 κίνητρα ενιαίας αντιμετώπισης οφειλών παρέχονται κατά κύριο λόγο στις μικρές επιχειρήσεις με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ ενώ εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκαν ανεπαρκή για να αντιμετωπίσουν το τεράστιο πρόβλημα υπερχρέωσης των επιχειρήσεων καθώς στο νόμο είχαν ενταχθεί μέχρι πρόσφατα μόλις 100 εταιρείες όταν οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για περισσότερες από 180.000. Το συγκεκριμένο πλαίσιο που είχε ψηφιστεί το 2014 είχε ως βασικό πυρήνα του τη ρύθμιση αλλά και διαγραφή τραπεζικών «κόκκινων» δανείων έως και 500.000 ευρώ για μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με κύκλο εργασιών μέχρι τα 2,5 εκατ. ευρώ. Το κίνητρο ήταν ότι έδινε τη δυνατότητα οι επιχειρήσεις να ρυθμίσουν παράλληλα και τα χρέη τους προς τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία κερδίζοντας επιπλέον προσαύξηση 20% στις μειώσεις των προστίμων και των τόκων.
Ο νέος νόμος θα έχει μεν ως βάση το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, ο προσανατολισμός του, όμως, θα συμπεριλάβει ωστόσο πλέον και τις μεγάλες επιχειρήσεις παρέχοντας περισσότερα κίνητρα εκ μέρους του Δημοσίου (διαφορετικά επίπεδα ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων και των οφειλών), ενώ θα ρυθμίζει και τις προϋποθέσεις δικαστικής εμπλοκής.
«Στόχος είναι να ξεφύγουμε πλέον από το διμερές επίπεδο διαπραγμάτευσης μεταξύ τράπεζας και οφειλέτη και να δώσουμε τη δυνατότητα σε όλες τις επιχειρήσεις και σε όλους του πιστωτές –Τράπεζες, Ταμεία και Δ.0.Υ- να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να συμφωνήσουν σε μεγάλης κλίμακας ρυθμίσεις αποπληρωμής οφειλών», λένε πηγές του υπουργείου Οικονομίας που επεξεργάζονται το νέο θεσμικό πλαίσιο.
Το μεγάλο ερωτηματικό έχει να κάνει με το είδος την έκταση των κινήτρων και των διευκολύνσεων που θα δοθούν, και ειδικά με τα περιθώρια ρυθμίσεων που θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν οι εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία τα οποία δεν επιτρέπεται να προχωρούν σε διαγραφές κεφαλαίου, παρά μόνο τόκων, προστίμων και προσαυξήσεων.
Τόσο οι τράπεζες, όσο και κυβερνητικά στελέχη έχουν παραδεχθεί πως το προηγούμενο σύστημα δεν δούλεψε καθώς ήταν αρκετά πολύπλοκο και «δυσλειτουργικό». Στόχος είναι να απλοποιηθεί, ενώ μια διαφορά θα είναι πως θα προβλέπει εθελοντική συμμετοχή τραπεζών, ασφαλιστικών ταμείων και εφορίας στις αιτήσεις «κουρέματος» των μεγάλων εταιρειών και λύσεις κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των διαφορετικών αναγκών κάθε επιχείρησης.
Οι τράπεζες έχουν θέσει θέμα αλλαγής και του πλαισίου φορολόγησης τους εφόσον προχωρούν σε διαγραφές δανείων (σ.σ στο νόμο Δένδια παρέχεται ως φορολογικό όφελος η έκπτωση της ζημιάς από τα ακαθάριστα έσοδα για 15 χρόνια), ενώ μια ακόμη τροποποίηση που είναι υπό συζήτηση είναι να μπορούν οι τράπεζες εφόσον έχουν τουλάχιστον το 40% των απαιτήσεων, να παίρνουν τα δικαιώματα ψήφου των εταιρειών που οδεύουν προς ειδική εκκαθάριση.
