Να εκμεταλλευθεί η χώρα την ευκαιρία της πανδημικής κρίσης προκειμένου να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο αποτελεσματικότερης διαχείρισης των ελληνικών αεροδρομίων και παροχής αεροναυτιλιακών υπηρεσιών, προς όφελος της οικονομίας και της τουριστικής βιομηχανίας. Την έκκληση αυτή πραγματοποίησε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος στην επιστολή που απέστειλε στον υπουργό Υποδομών & Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, με αφορμή τη διαβούλευση του νέου σχεδίου νόμου που αφορά στη σύσταση της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) και την επανασύσταση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ).
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ, το σχέδιο νόμου «Σύσταση, λειτουργία και αρμοδιότητες Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας και ρύθμιση ζητημάτων Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας» βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί εύλογες προσδοκίες στον κλάδο των αερομεταφορών και του τουρισμού, ότι θα λειτουργήσει σαν αφετηρία αντιμετώπισης χρόνιων αδυναμιών τόσο σε θεσμικό, όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, που δυστυχώς εντάθηκαν στην περίοδο της σημαντικής οικονομικής κρίσης 2010-2018.
Μάλιστα, όπως αναφέρει ο κ. Ρέτσος, οι αδυναμίες αυτές δεν μπορούν να αποδοθούν στην έλλειψη πόρων ιδιαίτερα για τη χρηματοδότηση του Παρόχου των Υπηρεσιών (ΥΠΑ), μιας και ο ανάλογος λογαριασμός παρουσίασε σταθερά αυξανόμενο πλεόνασμα, ως αποτέλεσμα των τελών που απέφερε η αύξηση του τουρισμού και των αερομεταφερόμενων επιβατών στην περίοδο αυτή. Κι ενώ τα έσοδα της ΥΠΑ ήταν συνεχώς αυξανόμενα, δυστυχώς τα «προβλήματα διαχείρισης χωρητικότητας εκ μέρους του Παρόχου Υπηρεσιών αεροναυτιλίας ανέδειξαν τη χώρα μας στις πρώτες θέσεις των καθυστερήσεων πτήσεων στις καλοκαιρινές περιόδους 2017-2019». Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν η δυσφήμηση της εικόνας της χώρας και η υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Προς την κατεύθυνση διόρθωσης όλων αυτών, ο ΣΕΤΕ σημειώνει τα ζητήματα που χρήζουν προσοχής:
1. H στελέχωση της νέας ρυθμιστικής αρχής για την αεροναυτιλία ΑΠΑ, να γίνει με αξιοκρατικά και τεχνοκρατικά κριτήρια. «Η εμπέδωση εκ μέρους των φορέων του κλάδου, αίσθησης ότι, στη νέα Αρχή κυριαρχεί η τεχνοκρατική αντίληψη, η επαγγελματική επάρκεια, η αμεροληψία και η οραματική ικανότητα για το κλάδο των αερομεταφορών στη χώρα, επιβάλλει το προσωπικό και οι επιτελείς της νέας Αρχής (ΑΠΑ) να είναι άτομα προσεκτικά επιλεγμένα και με ανάλογα προσόντα και ικανότητες». Προτείνει δε η νέα αρχή να αντλήσει το καλύτερο δυναμικό της ΥΠΑ, ενώ για τις ειδικότητες που δεν είχε προσωπικό ακόμη και η ΥΠΑ, να προσληφθεί από την ευρύτερη αγορά με τις διαδικασίες που προβλέπει το σχέδιο νόμου.
2. Η αξιοποίηση του αποθεματικού της ΥΠΑ να γίνει με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που αυτό δημιουργήθηκε. «Σήμερα έχει δημιουργηθεί ένα σημαντικό αποθεματικό κεφάλαιο από τέλη αεροναυτιλίας που δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμη για τους προβλεπόμενους απ’ το θεσμικό πλαίσιο σκοπούς», αναφέρει ο κ. Ρέτσος, προσθέτοντας ότι με βάση το εν ισχύ εθνικό και ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο, το αποθεματικό αυτό μπορεί αξιοποιηθεί μόνο για τις ανάγκες για τις οποίες εισπράχτηκαν και όχι για άλλες χρήσεις. «Στο πλαίσιο αυτό», συνεχίζει ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, «η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου για μεταφορά τους σε λογαριασμό υπέρ του νέου ΝΠΔΔ/ΥΠΑ κατά τη σύστασή της, είναι στη σωστή και Κανονιστικά ορθή κατεύθυνση, ωστόσο, οι πόροι αυτοί πρέπει να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη και την αναβάθμιση των Υπηρεσιών του Παρόχου αεροναυτιλίας, άλλως θα έπρεπε να επιστραφούν στους χρήστες που τα κατέβαλαν». Ο ΣΕΤΕ προτείνει τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αεροναυτιλίας και τη κάλυψη των αναγκών του προσωπικού με στόχο την αναβάθμιση της λειτουργίας της αεροναυτιλίας και η διασφάλιση πόρων για χρηματοδότηση της απόδοσης, σε μια περίοδο που λόγο των ειδικών συνθήκων της πανδημίας τα έσοδα της ΥΠΑ θα είναι μειωμένα τόσο φέτος, όσο και το 2021 λόγω της σοβαρής μείωσης της κίνησης πτήσεων και συνακόλουθα των σχετικών τελών.
3. Έγκαιρη πρόβλεψη/Προκήρυξη ΑΣΕΠ για ανάγκες προσωπικού που χρήζει μακροπρόθεσμης εκπαίδευσης, ειδικά στην Αεροναυτιλία. Πρακτικά ζητείται η διασφάλιση επαρκούς και κατάλληλα καταρτισμένου προσωπικού ιδιαίτερα σε κρίσιμες κατηγορίες και ειδικότητες (αεροναυτιλία). Για το προσωπικό αυτό σύμφωνα με το ΣΕΤΕ, «απαιτείται μεσομακροπρόθεσμος σχεδιασμός προσλήψεων, ώστε να αντιμετωπίζεται έγκαιρα τόσο η ανάγκη για μακροχρόνια εκπαίδευση και εξοικείωσή τους με το αεροναυτιλιακό περιβάλλον, όσο και η αναγκαία αντικατάσταση παλαιών ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας προς αξιοποίησή τους σε επιτελικές θέσεις».
Κατ΄ τα άλλα ο ΣΕΤΕ σημειώνει ότι το σχέδιο νόμου κινείται στη σωστή κατεύθυνση. «Η δημιουργία ενός σύγχρονου, λειτουργικού, ευέλικτου και με υψηλή τεχνοκρατική επάρκεια ρυθμιστή (Regulator) στη χώρα, όπως είναι η θεσμοθετούμενη Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) είναι αναγκαία και επιβεβλημένη», παρατηρεί ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ. Τόσο το περιεχόμενο του σχεδίου νόμου και ο τρόπος που οριοθετεί, ρόλους, αρμοδιότητες, δομές και διαδικασίες τόσο για την ΑΠΑ όσο και για την αναδιαρθρωμένη ΥΠΑ βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Επίσης η προτεινόμενη οργανωτική δομή της ΑΠΑ είναι λιτή, ο περιγραφόμενος τρόπος λειτουργίας φαίνεται ευέλικτος, και οι αρμοδιότητες σωστά κατανεμημένες.
«Επιπλέον», σημειώνει ο κ. Ρέτσος, «η ενίσχυση των διαδικασιών αξιολόγησης προσώπων και δομών, η στοχοθέτηση, η κατάρτιση προϋπολογισμού, τόσο στην ΥΠΑ όσο και στην ΑΠΑ με απολογισμό, έκθεση πεπραγμένων στη Βουλή, αποτελούν μια επιπλέον διασφάλιση ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο θα βελτιώσει τα πράγματα και θα εκλείψουν προβλήματα που είναι σημαντικά αποκλίνοντα όσων εφαρμόζονται και επιτυγχάνονται σε άλλες ευρωπαϊκές Χώρες στη σύγχρονη εποχή».
