Με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, εισάγεται στην ελληνική νομοθεσία με εμφατικό τρόπο η «ευθύνη με ονοματεπώνυμο». Δημιουργείται δηλαδή ένα πλαίσιο το οποίο προβλέπει ότι όχι μόνο συγκεκριμένες υπηρεσίες αλλά και συγκεκριμένα φυσικά πρόσωπα που τις στελεχώνουν, θα έχουν την υποχρέωση για συμβάλλουν στην εκτέλεση ενός έργου -εν προκειμένω την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων- εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και όχι… όποτε.
Είναι ένα στοίχημα το οποίο προς το παρόν αφορά τη συγκεκριμένη διαδικασία, αλλά μελλοντικά μπορεί να εξελιχθεί σε πιλότο και για άλλες διαδικασίες που αφορούν στις υπηρεσίες του δημοσίου με τελικό στόχο να χτιστεί μια αξιοπιστία.
Τι νομοθετείται ουσιαστικά; Μπαίνει ως στόχος η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Από τους πολίτες ζητείται οι τελευταίες φορολογικές δηλώσεις να υποβληθούν όχι μετά τις 15 Ιουλίου του 2025, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία πληρωμής του φόρου στο τέλος του ίδιου μήνα και να μην ακουστεί ξανά η λέξη παράταση ύστερα από χρόνια και χρόνια.
Από τις υπηρεσίες του δημοσίου όμως, ζητείται να είναι όλα έτοιμα στις 15 Μαρτίου για να ξεκινήσει η διαδικασία, ώστε να υπάρχει καθαρός χρόνος τεσσάρων μηνών. Για να συμβεί αυτό, ο κάθε προϊστάμενος τμήματος μιας υπηρεσίας που οφείλει να τροφοδοτεί την ΑΑΔΕ με στοιχεία (εισοδήματα, τόκους, μερίσματα, δάνεια, δαπάνες κλπ) θα οφείλει να τηρεί τα χρονοδιαγράμματα και αν όχι, θα καλείται να αντιμετωπίσει πρόστιμο.
Ο ίδιος, όχι η υπηρεσία. Από την τσέπη του θα βγάζει τα 2000 ευρώ, ενώ το ονοματεπώνυμό του θα είναι γνωστό καθώς θα καταγράφεται σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα. Στις αρχές του χρόνου, θα γνωρίζουμε τον αριθμό των υπευθύνων που εμπλέκονται με τη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων (και είναι πολλοί, καθώς πρακτικά εμπλέκεται όλο το δημόσιο και όλο το τραπεζικό σύστημα) και στην πορεία θα φανεί ποιοι από αυτούς θα κάνουν τη δουλειά τους όπως πρέπει.
Πίσω από αυτά τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα κρύβονται και συγκεκριμένα δικαιώματα των φορολογούμενων. Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: να μπορεί να υποβληθεί η φορολογική δήλωση ακόμη και μέσα στον Απρίλιο με αντάλλαγμα μια γενναιότερη έκπτωση για εφάπαξ πληρωμή του φόρου η οποία θα φτάνει και στο 4%. Και δεύτερον να υπάρχει διαθέσιμη (για 1,3 εκατομμύρια φορολογούμενους), μια προσυμπληρωμένη από τις αρχές φορολογική δήλωση, η οποία θα μπορεί να εκκαθαριστεί από τις 15 Απριλίου, δηλαδή πριν από το Πάσχα.
Τι μένει να φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα; Πρώτον, πώς θα λειτουργήσει αυτό το νέο πλαίσιο στην πράξη. Δεύτερον, ποια θα είναι η αντίδραση στελεχών του δημοσίου στο να μπαίνει το ονοματεπώνυμό τους σε έναν κατάλογο υπευθύνων. Και τρίτον, πώς αυτό το μοντέλο θα μπορεί να γίνει copy paste και για άλλες θεσμοθετημένες διαδικασίες. Η επιτυχία θα είναι μια κατάκτηση καθώς θα αποδειχθεί στην πράξη ότι μπορούν να υπάρξουν πιστοποιημένες διαδικασίες.
