(Φωτ.: Το μεγαλύτερο ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο δανείων στις επιχειρήσεις εκτός γενικής κυβέρνησης έχει η ΔΕΗ και ακολουθούν το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο ΔΕΣΦΑ, ο ΑΔΜΗΕ, η εταιρεία «Αττική Οδός» και η Μεταλλουργική Βιομηχανία Ηπείρου.)
Του Βασίλη Γεώργα
Εγγυημένα δάνεια συνολικού ύψους 6,2 δισ. ευρώ προς τις μεγαλύτερες εταιρείες υποδομών της χώρας καθώς και σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές επιχειρεί να «υπερασπιστεί» το Δημόσιο, αντιδρώντας στο αίτημα των δανειστών να επιτραπεί η δυνατότητα ελεύθερης πώλησης τους σε funds. Σε αυτά προστίθενται εγγυημένα δάνεια επιπλέον 7,49 δισ. ευρώ τα οποία έχουν χορηγηθεί με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου σε αμιγώς κρατικές επιχειρήσεις εντός της Γενικής Κυβέρνησης, πολλές από τις οποίες συγκαταλέγονται στην κατηγορία των «νέο-προβληματικών» ή διασώθηκαν πρόσφατα, όπως το Μέγαρο Μουσικής.
Πρόκειται για ένα συνολικό καλάθι εγγυημένων δανείων με συνολικό ανεξόφλητο υπόλοιπο 13,7 δισ. ευρώ μέχρι τον Μάρτιο του 2016.
Το ύψος των «κόκκινων» δανείων είναι ωστόσο αδιευκρίνιστο, με τον αρμόδιο υπουργό Οικονομίας, Γιώργο Σταθάκη (ΦΩΤ.), να έχει αναφερθεί σε ένα ποσό κοντά στα 1,5 δισ. ευρώ σε ό,τι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια. Το πρόβλημα με την πώληση των εγγυημένων είναι διπλό: αφενός στο οικονομικό επιτελείο έχουν λόγους να ανησυχούν ότι τυχόν καταπτώσεις εγγυήσεων στο μέλλον θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό εφόσον δεν αρθεί η εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, αφετέρου η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να κινδυνεύσει έμμεσες αποκρατικοποιήσεις ή να κάνει «συνδιαχειριστές» στην περιουσία της ξένα funds τα οποία θα αποκτήσουν δάνεια δημόσιων εταιρειών και οργανισμών.
Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το Δημόσιο έχει εγγυηθεί δάνεια συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ προς επιχειρήσεις που βρίσκονται εκτός γενικής κυβέρνησης και είναι κυρίως οι μεγάλες ενεργειακές επιχειρήσεις, το αεροδρόμιο και η Αττική Οδός. Από τις εγγυήσεις αυτές που έχουν παρασχεθεί δεν έχει καταπέσει κάποια, καθώς τα δάνεια εξυπηρετούνται κανονικά.
- Το μεγαλύτερο ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο δανείων έχει η ΔΕΗ με 2,030 δισ. ευρώ.
- Ακολουθεί ο Διεθνής Αερολιμένας με 438,63 εκατ. ευρώ.
- Ο ΔΕΣΦΑ με ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο 238,11 εκατ. ευρώ.
- Ο ΑΔΜΗΕ με 188,3 εκατ. ευρώ.
- Η εταιρεία «Αττική Οδός» με εγγυημένα δάνεια 101,1 εκατ. ευρώ.
- Η Μεταλλουργική Βιομηχανία Ηπείρου με 950 χιλ. ευρώ.
Στην ίδια κατηγορία δανείων εκτός Γενικής Κυβέρνησης περιλαμβάνονται επίσης εγγυήσεις δανείων συνολικού ανεξόφλητου ύψους 1,575 δισ. ευρώ προς ιδιωτικές επιχειρήσεις, καθώς και επιπλέον 1,638 δισ. ευρώ δανείων τα οποία έχουν δοθεί για την αποκατάσταση πληγέντων από φυσικές καταστροφές.
Μέρος αυτών είναι που επίσης προσπαθεί να «διασώσει» από την πώληση η κυβέρνηση, με τις πληροφορίες να φέρουν το υπουργείο να επιδιώκει την εξαίρεση από την πώληση δανείων που διατέθηκαν σε σεισμόπληκτους, πλημμυροπαθείς και σε επιχειρήσεις παραμεθόριων περιοχών.
Συνολικά τα εγγυημένα δάνεια προς τις ΔΕΚΟ εκτός Γενικής Κυβέρνησης είναι 2,996 δισ. ευρώ και άλλα 3,204 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια σε επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς κλπ.
Στενός δημόσιος τομέας
Το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο δανείων που έχουν λάβει οι εταιρείες και φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ανέρχεται, με ημερομηνία 31 Μαρτίου 2016, σε 7,49 δισ. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνονται εγγυημένα από το Δημόσιο δάνεια κρατικών επιχειρήσεων, όπως η Αττικό Μετρό με 2,079 δισ. ευρώ, ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ) με 4,008 δισ. ευρώ, η Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) με 339,17 εκατ. ευρώ, η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) με 95 εκατ. ευρώ και η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ) με 2,10 εκατ. ευρώ.
Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται επίσης οργανισμοί και Δήμοι οι οποίοι έχουν δανειστεί με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου όπως:
- ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων Α.Ε. (ΟΣΚ) με 544,42 εκατ. ευρώ,
- το Μέγαρο Μουσικής (ΟΜΜΑ) με 201,4 εκατ. ευρώ,
- η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) με 156,4 εκατ. ευρώ,
- ο Δήμος Αθηναίων με 48,42 εκατ. ευρώ,
- ο Δήμος Ηρακλείου με 22,27 εκατ. ευρώ,
- η Εθνική Βιβλιοθήκη (3,97 εκατ. ευρώ) και
- το Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (520 χιλ. Ευρώ).
Το ύψος των παραπάνω δανείων έχει μειωθεί κατά 710 εκατ. ευρώ από τα τέλη του 2015. Ωστόσο το Δημόσιο αναγκάστηκε να πληρώσει για καταπτώσεις εγγυήσεων του ΟΣΕ 284,9 εκατ. ευρώ σε δάνεια που δεν αποπληρώθηκαν.
Το πάρτι των εγγυήσεων
Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) που είχαν διαβιβαστεί πέρυσι στη Βουλή, το Δημόσιο εγγυήθηκε δάνεια συνολικού ύψους 17,9 δισ. ευρώ την περίοδο 1996-2008 μόνο για τις εταιρείες και τους φορείς που βρίσκονται εντός Γενικής Κυβέρνησης. Το μεγαλύτερο εγγυημένο ποσό για την ίδια περίοδο είχαν λάβει ο ΟΣΕ με 8,4 δισ. ευρώ, ο ΟΑΣΑ με 3,3 δισ. ευρώ, το ΙΚΑ με 1 δισ. ευρώ και η Αττικό Μετρό επίσης με 1 δισ. ευρώ.
Οι προτάσεις και ο Σεπτέμβριος
Μέχρι και τις χθεσινοβραδινές διαπραγματεύσεις δεν είχε βρεθεί κοινός τόπος για το πώς κυβέρνηση και δανειστές θα διαχειριστούν το θέμα της πώλησης των εγγυημένων δανείων του Δημοσίου, ενώ κυβερνητικά στελέχη άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο η συζήτηση να μετατεθεί για τον Σεπτέμβριο - Οκτώβριο.
Η ελληνική πλευρά φέρεται να έχει καταθέσει τρεις προτάσεις, με βασικότερη αυτή της απόσυρσης της εγγύησης του Δημοσίου για όσα δάνεια μεταβιβάζονται από τις τράπεζες σε funds. Μια δεύτερη πρόταση είναι να δοθεί νέα εξαίρεση για τουλάχιστον 12 μήνες από τον νόμο που προβλέπει την πώληση, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και μια ακόμη πρόταση και ειδικότερα να μπορούν τα δάνεια αυτά να υπαχθούν προς ρύθμιση είτε στο νόμο Κατσέλη, εφόσον αφορούν σε φυσικά πρόσωπα, είτε στον προς αναθεώρηση «νόμο Δένδια» για τις επιχειρήσεις.