Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε πολιτικό επίπεδο θα επιχειρηθεί να ξεμπλοκάρει ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά έργα υποδομών της επόμενης 10ετίας, αυτό της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής που έχει μπλέξει στις συμπληγάδες της αναμέτρησης Ευρώπη-Κίνας.
Στον απόηχο του πλήρους ναυαγίου των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Αθήνας, η αναζήτηση λύσης για την τύχη του έργου κοινού ενδιαφέροντος (PCI) που ως τέτοιο μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί έως και πάνω από 50%, έχει πλέον περάσει σε πολιτικό επίπεδο, όπως έκανε σαφές χθες κοινοτικός αξιωματούχος, μιλώντας σε Έλληνες δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.
Η πραγματική αιτία του αδιεξόδου βρίσκεται στη συμμετοχή με ποσοστό 24% και ενισχυμένο ρόλο στο μάνατζμεντ του ΑΔΜΗΕ, της κινεζικής State Grid, σε συνδυασμό με τον στρατηγικό ρόλο του Έλληνα διαχειριστή στο έργο της διασύνδεσης Κρήτης - Αττική. Στο επίκεντρο της διαμάχης παραμένουν οι τεχνικές προδιαγραφές της διασύνδεσης, με τις Βρυξέλλες να απαιτούν να υπάρξει συμβατότητα του κομματιού Κρήτη-Αττική, με το υπόλοιπο σκέλος του έργου, δηλαδή τη διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας, αφού διαφορετικά θα είναι οι Κινέζοι μέτοχοι του ΑΔΜΗΕ, που θα πάρουν το πάνω χέρι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που θα δημοπρατηθούν.
Σε αυτή την κατεύθυνση, δρομολογείται πιθανότατα για την επόμενη εβδομάδα συνάντηση του υπουργού Ενέργειας Γ. Σταθάκη με τον Επίτροπο για την Ενέργεια, Αρίας Κανιέτε, καθώς και Κύπριους αξιωματούχους. Οι Βρυξέλλες εμφανίζονται ιδιαίτερα ενοχλημένες από την πρόσφατη απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) να αναθέσει το έργο Κρήτη-Αττική στη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, Ariadne Interconnection, με υψηλόβαθμο κοινοτικό αξιωματούχο, να τονίζει χθες ότι "είναι περιττές οι μονομερείς ενέργειες έναντι της κυπριακής πλευράς". Η Αθήνα δέχεται κριτική ότι με τη στάση της ενισχύει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου.
Σημειωτέον ότι οι αλλεπάλληλες καθυστερήσεις εκ μέρους της ελληνικής πλευράς, είχαν ως αποτέλεσμα το έργο, να μην έχει ακόμη υποβάλει αίτηση χρηματοδότησης στο πρόγραμμα "Συνδέοντας την Ευρώπη" (CEF), παρ' ότι η Κομισιόν, περίμενε αυτό να έχει συμβεί από το Νοέμβριο του 2017.
"Δεν εκτιμούμε ότι η ελληνική πλευρά θα θέλει να προχωρήσει το έργο με εθνική χρηματοδότηση, και να χάσει την κοινοτική", προσέθεσε με νόημα ο αξιωματούχος των Βρυξελλών, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι θα υπάρξει αλληλοκατανόηση για τις διάφορες μικροπαρεξηγήσεις που έχουν ανακύψει.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι κομβική παράμετρος προκειμένου να επέλθει συμφωνία με την Αθήνα. "Τα τεχνικά χαρακτηριστικά που θα δοθούν στο σκέλος Κρήτη-Αττική θα έχουν επίπτωση και στα υπόλοιπα μέρη, κάτι που σημαίνει πως τα ελάχιστα τεχνικά χαρακτηριστικά θα πρέπει να είναι γνωστά από την αρχή", όπως ανέφερε χθες ο κοινοτικός αξιωματούχος. Και προσέθεσε ότι επειδή το έργο είναι διακρατικό και πρόκειται να πάρει χρήματα από το CEF, υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες, και για οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει αν συμφωνούν όλα τα μέλη, δηλαδή Έλληνες και Κύπριοι.
Ιδιαίτερη πάντως έμφαση δίνουν οι ίδιες πηγές στη σημασία που θα έχει η διατήρηση της διασύνδεσης σε καθεστώς PCI, δηλαδή έργου κοινού ενδιαφέροντος. Πέρα από το πρόγραμμα “Συνδέοντας την Ευρώπη” (CEF), το project μπορεί να διεκδικήσει μεγάλου ύψους χρηματοδότηση, για παράδειγμα από το πακέτο Γιούνκερ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς πληροί τρεις διαφορετικές προϋποθέσεις : Αίρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, συμβάλει στις διασυνοριακές διασυνδέσεις, εξυπηρετεί την προτεραιότητα διασύνδεσης των νησιών.
Αναφορά έκανε ο κοινοτικός αξιωματούχος και στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό για τη πώληση των μονάδων της ΔΕΗ. Όπως είπε, "αν ο διαγωνισμός της ΔΕΗ δεν έχει αίσια έκβαση, τότε θα πρέπει να αναλυθεί γιατί δεν πέτυχε, και να να δούμε τις αιτίες". Απέφυγε ωστόσο να αναφερθεί σε τυχόν επαναφορά των σεναρίων για πώληση υδροηλεκτρικών, δηλαδή του φιλέτου της επιχείρησης.
