H απόφαση για τον χρόνο αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών θα είναι καθαρά πολιτική. Σε τεχνικό επίπεδο, το υπουργείο Οικονομικών θα είναι έτοιμο να εξισώσει τις αντικειμενικές αξίες με τις εμπορικές ακόμη και μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Έτοιμες είναι και οι επεκτάσεις του συστήματος αντικειμενικών αξιών σε περιοχές όπου μέχρι σήμερα ακολουθείται το λεγόμενο «συγκριτικό» σύστημα. Ωστόσο, πέραν του τεχνικού στοιχείου, υπάρχει και το πολιτικό.
Μπορεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητά να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα –δηλαδή να υλοποιηθεί επιτέλους η εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές η οποία θα έπρεπε να έχει γίνει από πέρυσι αλλά αναβλήθηκε λόγω πανδημίας- ωστόσο το τελικό λόγο θα τον έχει το Μέγαρο Μαξίμου.
Για δύο λόγους. Πρώτον διότι πρέπει να ληφθεί υπόψη ο παράγοντας «πανδημία» και η επίπτωση αυτού στην κτηματαγορά. Όταν θες να στηρίξεις την οικονομία αμέσως μετά μια πανδημία η οποία έχει επηρεάσει –μεταξύ όλων των άλλων- και τις αποδόσεις των ακινήτων (μέχρι και στον μηδενισμό των αποδόσεων φτάσαμε με απευθείας παρέμβαση στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών) δεν είναι η πρώτη σου μέριμνα να αυξήσεις τις φορολογητέες αξίες. Δεύτερον, η εμπειρία των τελευταίων ετών έχει δείξει ότι δεν πειράζεις τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων (και τους φόρους κατοχής) αν έχεις κατά νου τις βουλευτικές εκλογές. Γι’ αυτό και τον τελικό λόγο, θα τον έχει ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Μπορεί η έκθεση της Κομισιόν να τοποθετεί χρονικά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών μέσα στον Μάρτιο. Ωστόσο, ποιος θα κατηγορήσει την ελληνική κυβέρνηση αν αναβάλλει εκ νέου τις αναπροσαρμογές όταν όλη η Ευρώπη θα παλεύει ακόμη με την πανδημία;
Το σίγουρο είναι ότι το οικονομικό επιτελείο κρατάει και το μαχαίρι και το πεπόνι προκειμένου να κλείσει την εκκρεμότητα των αντικειμενικών αξιών με τον καλύτερο (πολιτικά) δυνατό τρόπο.
1. Πρώτον διότι το υπουργείο Οικονομικών δεν δεσμεύεται να υιοθετήσει τις εισηγήσεις που έχουν καταθέσει (προ μηνών) οι εκτιμητές ακινήτων. Τον τελικό λόγο τον έχει η κυβέρνηση.
2. Δεύτερον διότι εν μέσω πανδημίας, σηκώνει πολύ συζήτηση για το ποια είναι η «εμπορική» αξία ενός ακινήτου. Σε μια περιοχή που έχει γνωρίσει άνθηση τα τελευταία χρόνια λόγω Airbnb, ποια θα είναι η δίκαιη απόφαση τώρα που οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν μηδενιστεί τους τελευταίους 12 μήνες; Μπορεί κάποιος να προδικάσει ότι οι περιοχές αυτές θα επανέλθουν άμεσα στα επίπεδα που ήταν πριν από την πανδημία; Άρα και εδώ υπάρχει περιθώριο για «πολιτική λύση»
3. Τρίτον διότι ακόμη και αν προχωρήσουν οι αναπροσαρμογές των αντικειμενικών αξιών (και χρησιμοποιηθούν αυτές για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ) το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να ζητήσει από την ΑΑΔΕ να «τρέξει» ένα μοντέλο επιπτώσεων ώστε κάνοντας τις απαιτούμενες προσαρμογές στους συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, να προλάβει πιθανές επιβαρύνσεις ιδιοκτητών εν μέσω πανδημίας.
Αυτό αναμένεται ότι θα συμβεί τελικώς. Αν δεν αναβληθεί εκ νέου η όλη μεταρρύθμιση (μέλη του οικονομικού επιτελείου είναι υπέρ του να κλείσει το θέμα εδώ και τώρα διότι οι εκλογές είναι πιθανό να γίνουν και το 2022), η τελική λύση που θα δοθεί θα είναι «ολιστική» και θα έχει συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό ιδιοκτητών που θα έχουν μείωση στον ΕΝΦΙΑ σε σχέση με αυτούς που θα έχουν αύξηση.
