Αν ξεπεράσει κανείς τη σημειολογική προφανώς υποδοχή του Προέδρου της Γαλλίας στον Λευκό Οίκο, όχι από τον ομόλογο του, Ντόναλτ Τραμπ αλλά από μια συνεργάτη του Προέδρου των ΗΠΑ, το κλίμα της συνάντησης μεταξύ του Εμμανουέλ Μακρόν και του Ντόναλτ Τραμπ στην Ουάσινγκτον μπορεί να χαρακτηρισθεί από τους μετριοπαθείς σχετικά «καλό».
Ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος στην ουσία είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο και έγινε δεκτός από τον Ντόναλτ Τραμπ μετά την επανεκλογή του, κατάφερε να διατηρήσει μια εικόνα συνοχής μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, κάτι που κατά τον σχολιασμό του BBC αποτελεί επίτευγμα στην πιο κρίσιμη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία.
Υπήρξε όμως ουσία; Υπήρξε κάποια συμφωνία;
Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι επιθυμούν τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Όχι όμως με τον ίδιο τρόπο.
Ο Ντόναλτ Τραμπ επιθυμεί γρήγορο τέλος στον πόλεμο της Ουκρανίας και με μεγάλα οικονομικά οφέλη για τις ΗΠΑ.
Η Ευρώπη επιθυμεί το αυτονόητο, μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και εγγυήσεις ασφαλείας. Το πρώτο μάλλον επιτεύχθη. Για το δεύτερο, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έκανε καν νύξη.
Μέσα από αυτή την οπτική γωνία συμφωνούμε με την παρατήρηση του ΒΒC ότι οι φιλοδοξίες αποκατάστασης των στενών σχέσεων που διατηρούσαν Ευρώπη και ΗΠΑ από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα, δεν περιλαμβάνονται πλέον στον οδικό χάρτη των ΗΠΑ.
Η αλήθεια είναι ότι για έναν ψυχρό παρατηρητή, είναι ηλίου φαεινότερον ότι οι ΗΠΑ έχουν αλλάξει πορεία. Δεν είναι μόνο ότι έχουν ανοίξει απευθείας τα κανάλια επικοινωνίας με τη Ρωσία - ο Μακρόν διπλωματικά σχολίασε ότι ο Τραμπ είχε δίκιο για την αποκατάσταση κάποιου είδους σχέσεων με τον Βλαντίμιρ Πούτιν - αλλά έχουν αποφασίσει να συμπορευτούν με τις αναθεωρητικές δυνάμεις.
Ακόμα και όσοι δεν θέλουν να δεχτούν αυτό το γεγονός, μετά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν έχουν πολλά περιθώρια αμφιβολίας.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υπέδειξε έναν απόλυτα διχασμένο κόσμο
Τρία χρόνια ακριβώς μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε τη Δευτέρα δύο ανταγωνιστικά ψηφίσματα για την επίλυση της σύγκρουσης: ένα που προτάθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ένα από την Ουκρανία.
Τα δύο προσχέδια ψηφισμάτων που τέθηκαν ενώπιον των κρατών-μελών του ΟΗΕ καλούσαν για ειρήνη και τερματισμό της σύγκρουσης, αλλά διέφεραν θεμελιωδώς.
Το ψήφισμα που κατατέθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τίτλο «Πορεία προς την Ειρήνη» ήταν ένα σύντομο κείμενο που περιοριζόταν στην έκφραση της θλίψης για την απώλεια ζωών κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, την επανεπιβεβαίωση ότι ο βασικός σκοπός του ΟΗΕ είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και η ειρηνική διευθέτηση διαφορών, την έκκληση για ταχεία λήξη της σύγκρουσης και διαρκή ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Δεν ανέφερε τίποτε για την επιθετικότητα της Ρωσίας. Τουτέστιν, η Ουάσιγκτον τάχτηκε υπέρ της υπερψήφισης σχεδίου ψηφίσματος, στο οποίο δεν γίνεται καμία αναφορά στην κυριαρχία ή την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Το ψήφισμα με τίτλο «Προώθηση μιας συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», που προτάθηκε από την Ουκρανία και έλαβε τη στήριξη πολλών ευρωπαϊκών χωρών, περιλάμβανε διατυπώσεις όπως: «Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία συνεχίζεται για τρία χρόνια και εξακολουθεί να έχει καταστροφικές και μακροχρόνιες συνέπειες, όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για άλλες περιοχές και τη διεθνή σταθερότητα».
Καλούσε επίσης για δέσμευση υπέρ «της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της» και για την ανάγκη διασφάλισης λογοδοσίας για εγκλήματα που διαπράχθηκαν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μέσω «δίκαιων και ανεξάρτητων ερευνών και διώξεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο».
Μετά την κατάθεση τροπολογιών από τη Ρωσία και την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να εγκριθούν τα δύο ψηφίσματα έγινε η ψηφοφορία και
- Εγκρίθηκε η εκδοχή της Ουκρανίας με 93 ψήφους υπέρ, 65 αποχές και 18 κατά. Οι ΗΠΑ ψήφισαν κατά μαζί με τη Ρωσία, σηματοδοτώντας μια σημαντική μετατόπιση της στάσης τους απέναντι στη σύγκρουση, σε σύγκριση με προηγούμενες ψηφοφορίες.
- Η εκδοχή των ΗΠΑ εγκρίθηκε επίσης με 93 υπέρ, 8 κατά και 73 αποχές, όμως τα κράτη-μέλη ψήφισαν να προστεθούν οι τροποποιήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με 60 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 81 αποχές.
- Οι ΗΠΑ ψήφισαν κατά των τροποποιήσεων και αναγκάστηκαν να απέχουν από την ψηφοφορία της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τη Δευτέρα σχετικά με το ψήφισμα που συνέταξαν για την τρίτη επέτειο του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, αφού το σώμα των 193 μελών συμφώνησε με τροποποιήσεις που πρότειναν τα ευρωπαϊκά κράτη.
Προφανώς ο πλανήτης είναι διχασμένος, με τη Ρωσία και τις ΗΠΑ να υποστηρίζουν ότι επί της ουσίας δεν έγινε εισβολή στην Ουκρανία(!).
Σε έναν εμφανώς διχασμένο κόσμο λοιπόν, στον οποίο οι συμμαχίες μετατοπίζονται ανά πάσα στιγμή και οι αναθεωρητικές δυνάμεις κερδίζουν δυστυχώς έδαφος, πού μπορεί να βρίσκεται το μέλλον της Ευρώπης;
Στην ουσιαστική ενοποίηση.
Ή τώρα ή ποτέ
Ο χώρος της άμυνας αποτελεί προφανώς το πρώτο πεδίο στο οποίο μπορεί να προχωρήσει άμεσα αυτή η ενοποίηση.
Ο Μακρόν διατύπωσε στον Ντόναλτ Τραμπ κατά την επίσκεψη του στην Ουάσινγκτον την προοπτική οι ευρωπαϊκές χώρες να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στην ασφάλεια της Ουκρανίας στη μεταπολεμική εποχή, ενδεχομένως με τη μορφή αεροπορικής ισχύος και στρατευμάτων, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της αμερικανικής υποστήριξης.
Αν και για την αμερικανική υποστήριξη δεν έλαβε κάποια ενθαρρυντική απάντηση από τον Τραμπ, παραμένει εξαιρετικά σημαντικό ότι η Γαλλία επεξεργάζεται εδώ και καιρό την ιδέα μιας στρατηγικά αυτόνομης Ευρώπης. Και το εργαλείο για να επιτευχθεί αυτό είναι οι κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές δυνάμεις με κοινή χρηματοδότηση.
Την αναγκαιότητα της προσαρμογής της Ευρώπης δεδομένης της δραματικής αλλαγής των αμερικανικών θέσεων φαίνεται να συμμερίζεται και ο νεοεκλεγείς Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς.
Ακόμα και πριν το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής, ο Μερτς είχε διαμηνύσει την πεποίθησή του πως η αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο συνοδεύτηκε από την αδιαφορία για την τύχη της Ευρώπης, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την απεξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τις ΗΠΑ όσον αφορά τα θέματα ασφαλείας.
Όπως είχε δηλώσει λίγο πριν τις εκλογές: «Η απόλυτη προτεραιότητά μου θα είναι να ενισχύσω την Ευρώπη το συντομότερο δυνατό, ώστε, βήμα προς βήμα, να μπορέσουμε πραγματικά να επιτύχουμε την ανεξαρτησία μας από τις ΗΠΑ».
Οι συνθήκες για έναν κοινό αμυντικό ευρωπαϊκό βραχίονα με κοινή χρηματοδότηση φαίνονται πλέον πιο ώριμες από ποτέ, με τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης να φαίνονται αποφασισμένες, αν και θα πίστευε κανείς ότι η κοινή λογική θα είχε ήδη επιβάλει αυτή την εξέλιξη εδώ και χρόνια, πριν η Ευρώπη καταλήξει ουραγός των εξελίξεων εντός της ίδια της της επικράτειας.
«Η ισχύς εν τη ενώσει» είναι το μόνο πλέον δόγμα που αρμόζει στην ΕΕ, η οποία στο «παραπέντε» καλείται να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Το πρόβλημα βέβαια όπως έγραψε χθες ο κ.Στούπας είναι ότι «την πιο κρίσιμη περίοδο για το μέλλον της, οι Ευρωπαίοι δεν ξέρουν τι θέλουν». (σ.σ:Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.)
Αυτό ακριβώς είναι το διαχρονικό λάθος σχεδόν όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Δεν φρόντισαν ποτέ να καλλιεργηθεί η κοινή ευρωπαϊκή συνείδηση στους λαούς τους.
Αν και η ΕΕ είναι ο αφανής ήρωας της καθημερινής ζωής όλων μας- μια ματιά για παράδειγμα στα μεγαλύτερα έργα στην χώρα μας είναι ενδεικτική- είναι κοινή πολιτική πρακτική για ό,τι κακό συμβαίνει οι ευθύνες να αποδίδονται στην Ευρώπη και την Κομισιόν, ενώ για ό,τι καλό συμβαίνει τα εύσημα να τα παίρνει η εκάστοτε εγχώρια πολιτική σκηνή.
Ένας από τους λόγους που έχουν ενισχυθεί τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη είναι και αυτός, χωρίς να υποστηρίζουμε ότι την ίδια στιγμή οι αστοχίες της ΕΕ δεν έχουν παίξει τον ρόλο τους.
Ένας άλλος λόγος που το αντισυστημικό μέτωπο κερδίζει συνέχεια κοινό είναι η ελλιπής ενημέρωση των Ευρωπαίων πολιτών, με αποτέλεσμα να παρασύρονται από αντισυστημικές υποσχέσεις, επειδή ακριβώς αγνοούν τόσο βασικές λειτουργίες της οικονομίας όσο και τις διεθνείς προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Πόσοι για παράδειγμα από εμάς παρακολουθούμε όσα διαδραματίζονται στην Ευρωβουλή;
Πόσοι από εμάς παρακολούθησαν τις συζητήσεις στις πρόσφατες ολομέλειες όσον αφορά την κλιμάκωση του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας σε όλη την Ευρώπη με στόχο την αμφιβολία και τον διχασμό;
H πρόσφατη καταστροφή κομβικών καλωδίων ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών στη Βαλτική Θάλασσα ήταν μόνο το τελευταίο περιστατικό στη λίστα των μυστικών ρωσικών επιχειρήσεων που στοχεύουν στις φυσικές υποδομές και την πολιτική σταθερότητα της Ευρώπης.
Η Μόσχα σύμφωνα με εκτενή ρεπορτάζ του Εuronews από τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία πριν από τρία χρόνια μέχρι σήμερα, είναι ύποπτη για συμμετοχή σε τουλάχιστον 56 πράξεις δολιοφθοράς, βανδαλισμού, επιχειρήσεων επιρροής και στοχευμένης βίας.
Η τάση μάλιστα είναι αυξητική και οι επιχειρήσεις μετατοπίζονται προς τα δυτικά, με χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία να γίνονται νέοι στόχοι. Πρόκειται για έναν πολυδιάστατο πόλεμο που ξεκινάει από τη διπλωματία, την οικονομία,το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και καταλήγει στις υβριδικές επιθέσεις στις υποδομές ή στην παραπληροφόρηση.
Ο πρώην υπουργός εξωτερικών της Λιθουανίας , ο Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις είναι ίσως ένας από τους πιο γνωστούς πολιτικούς της Βαλτικής που μιλάει απροκάλυπτα. Πριν λίγες ημέρες δήλωσε από τις Βρυξέλλες στο Euronews ότι « Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η Ρωσία εμπλέκεται σε αυτό που αποκαλείται «δραστηριότητες του υποάρθρου 5» σε ευρωπαϊκές και νατοϊκές χώρες. Κόβει καλώδια, κόβει αγωγούς,...προκειμένου να αυξήσει την πίεση και να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας των χωρών με στόχο τη μείωση υποστήριξης στην Ουκρανία....Διεξάγουν πόλεμο. Και αν δε θέλουμε να το ονόμασουμε πόλεμο, ας το ονόμασουμε τουλάχιστον σκιώδη πόλεμο».
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν αυτές τις απειλές; Πώς θα το πετύχουν αυτό από τη στιγμή που η πλειοψηφία των πολιτών δεν γνωρίζει καν τις πτυχές αυτού του σκιώδους πολέμου, παρά το γεγονός ότι αντιλαμβάνονται στην καθημερινότητα τους κάποια από τα αποτελέσματα του, όπως είναι για παράδειγμα οι υψηλές τιμές ενέργειας;
Όπως είπε στην τελευταία ολομέλεια η Δανή Ευρωβουλευτής Stine Bosse- ομάδα Renew Europe- η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια βαθιά σύγκρουση που έχει αντίκτυπο σε κάθε χώρα ξεχωριστά, αλλά και στο σύνολο της κοινότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αν δεν επικοινωνηθεί αυτό στους Ευρωπαίους πολίτες, δεν θα εξασφαλίσουμε την απόλυτη ένωση και τη συνεργασία στην Άμυνα αλλά και την Έρευνα και την Ανάπτυξη που είναι μονόδρομος για την επιβίωση μας σε έναν διχασμένο κόσμο όπου η γραμμή μεταξύ εχθρών και συμμάχων γίνεται ολοένα και πιο αδιαόρατη.
*Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
Μαίρη Βένετη
