Πριν λίγες μέρες, το περιοδικό Motor Trend ανακοίνωσε την επιλογή του για το ελαφρύ φορτηγό του 2024 στις ΗΠΑ. Σε σύγκριση με τις επιλογές των δύο προηγούμενων ετών, η διαφορά είναι τεράστια.
Ο φετινός νικητής είναι το Chevrolet Colorado, ένα ελαφρύ φορτηγό μεσαίου μεγέθους της General Motors (GM NYSE) που η τιμή του ξεκινά από τις 30.000 δολάρια στην έκδοση του βασικού εξοπλισμού και μπορεί να φθάσει τα 50.000 δολάρια στα πιο πλούσια από εξοπλισμό μοντέλα. Δύο είναι οι βασικές διαφορές του από τον περσινό και τον προπέρσινο νικητή: είναι πιο φθηνό κατά τουλάχιστον 40% από αυτούς και κινείται με βενζίνη και όχι με μπαταρίες.
Με λίγα λόγια, είναι ένα κλασικό, παραδοσιακό αμερικανικό αυτοκίνητο από αυτά που είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε μέχρι πριν μερικά χρόνια. Το 2022 νικητής ήταν το Rivian R1T της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας Rivian (RIVN NASDAQ) ενώ το 2023 το Ford F 150 Lighting της Ford (F NYSE). Και τα δύο αυτά ελαφρά φορτηγά είναι αρκετά μεγαλύτερου μεγέθους από τον φετινό νικητή, είναι ηλεκτρικά και κοστίζουν πάνω από 80.000 δολάρια στις περισσότερες εκδόσεις τους.
Όπως παρατηρεί το Barron’s, σχολιάζοντας την επιλογή των συντακτών του Motor Trend, το γεγονός πως διάλεξαν ένα τέτοιο αυτοκίνητο δεν έχει τόσο σχέση με την ποιότητα κατασκευής και τις επιδόσεις του όσο με το γεγονός ότι είναι πολύ πιο προσιτό στον μέσο Αμερικανό καταναλωτή απ’ ότι οι νικητές των δύο προηγούμενων ετών. Ούτε έχει κατά βάση σχέση με το αν είναι ηλεκτρικό ή διαθέτει κινητήρα εσωτερικής καύσης. Κάτι αντίστοιχο έγινε και στην επιλογή του ίδιου περιοδικού για το αυτοκίνητο της χρονιάς του 2024, η οποία ήταν το υβριδικό Prius της ιαπωνικής Toyota (7203 TOKYO), η τιμή του οποίου ξεκινά από τα 28.000 δολάρια στη βασική του έκδοση.
Τα προηγούμενα χρόνια, οι νικητές ήταν τις περισσότερες φορές αυτοκίνητα πολυτελείας, όπως μοντέλα της Mercedes Benz (MBG XETRA), Corvette της General Motors, ή τα Genesis που είναι το τμήμα πολυτελών αυτοκινήτων της κορεατικής Hyundai (005380 SEOUL). Όπως επισημαίνει το Barron’s, από το 2013 μέχρι φέτος, τα αυτοκίνητα πολυτελείας έχασαν τον τίτλο μόνο τρεις φορές. Η στροφή προς πιο προσιτά στην τιμή αυτοκίνητα φαίνεται πως είναι μία επιλογή ανάγκης ή μία στροφή στην πραγματικότητα.
Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας συλλογής στοιχείων για την αγορά αυτοκινήτου Edmunds, στο τρίτο τρίμηνο του 2023 το 17,50% όσων έχουν αγοράσει καινούριο αυτοκίνητο με εξωτερική χρηματοδότηση πληρώνει για την μηνιαία δόση εξόφλησης του δανείου τουλάχιστον 1.000 δολάρια. Αυτό δεν σημαίνει πολλά πράγματα από μόνο του αλλά εξηγεί πολλά όταν συγκριθεί με το αντίστοιχο νούμερο το 2019, όταν μόνο 4% των αγοραστών χρειαζόταν να πληρώνει πάνω από 1.000 δολάρια τον μήνα για την χρηματοδότηση της αγοράς νέου αυτοκινήτου.
Η σημαντική αύξηση του κόστους χρηματοδότηση δεν οφείλεται μόνο στη μεγάλη άνοδο του κόστους χρήματος αλλά και στο γεγονός πως τα αυτοκίνητα έχουν ακριβύνει σημαντικά, στις ΗΠΑ και αλλού, τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, μεγαλύτερη είναι η ποσοστιαία αύξηση της τιμής για τα αυτοκίνητα που δεν ανήκουν στην κατηγορία των πολυτελών από την αντίστοιχη για τα πολυτελή.
Σύμφωνα με το Barron’s, η μέση τιμή για ένα πολυτελές αυτοκίνητο ήταν τον Δεκέμβριο του 2019 58.000 δολάρια και τώρα έχει ανεβεί στα 63.000 ενώ στα πιο απλά αυτοκίνητα ήταν την ίδια εποχή στα 34.000 δολάρια και έχει ανεβεί τώρα στα 44.000. Η επιλογή ενός βενζινοκίνητου και ενός υβριδικού μοντέλου είναι σχεδόν μονόδρομος όταν ψάχνουμε για φθηνά αυτοκίνητα, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, καθώς οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο τρίτο τρίμηνο του 2023 αποτελούσαν το 25% των συνολικών πωλήσεων των πολυτελών και μόνο το 3% των συνολικών πωλήσεων των αυτοκινήτων χαμηλότερης τιμής.
Κοιτάζοντας εκτός των ΗΠΑ, κάποιος θα μπορούσε να πει πως η κατάσταση δεν είναι η ίδια γιατί η στροφή προς τα πολυτελή αυτοκίνητα και δη τα ηλεκτρικά είναι πολύ πιο εμφανής στις ΗΠΑ απ’ ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό μπορεί να είναι μέχρις ενός σημείου αληθές αλλά δεν σημαίνει πως η αναζήτηση φθηνότερων αυτοκινήτων είναι κάτι με το οποίο ασχολούνται μόνον οι Αμερικανοί υποψήφιοι αγοραστές αυτοκινήτων.
Μόλις πριν λίγες μέρες, το Black Box είχε ασχοληθεί με την πολύ μεγάλη αύξηση των πωλήσεων κινεζικών αυτοκινήτων στο Μεξικό, όπου έχουν ήδη καταλάβει το 20% της αγοράς ενώ μέχρι το 2016 δεν κυκλοφορούσε ούτε ένα στη χώρα. Ο συνδυασμός χαμηλών τιμών και αξιοπρεπούς ποιότητας είναι αυτός που έχει κάνει τους Μεξικανούς να προτιμούν τα κινεζικά αυτοκίνητα. Δεν είναι όμως μόνο οι Μεξικανοί που ψάχνουν για πιο φθηνά αυτοκίνητα. Στη γειτονική μας Τουρκία οι τοπικές αρχές έχουν αρχίσει να επιβάλλουν περιορισμούς στις εισαγωγές των κινεζικών αυτοκινήτων, καθώς οι εισαγωγές από την ασιατική υπερδύναμη έχουν καταλάβει ήδη το 7,1% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων στην έκτη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης, σύμφωνα με χθεσινό ρεπορτάζ του Bloomberg.
Μιλώντας για φθηνά αυτοκίνητα, δεν είναι δυνατόν να μην ασχοληθούμε με τους φόβους που έχουν κατακλύσει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αυτοκινητοβιομηχανίες των χωρών μελών της σχετικά με τον ανταγωνισμό που αναμένουν πως θα αντιμετωπίσουν σύντομα από τις κινεζικές βιομηχανίες. Η αύξηση της μέσης τιμής των αυτοκινήτων τα τελευταία χρόνια, όπως και η σημαντική άνοδος του κόστους χρηματοδότησης, είναι κάτι που έχει αρχίσει να χτυπά και τις τσέπες των ευρωπαίων οδηγών οι οποίοι δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα μείνουν πιστοί στις «εθνικές» τους βιομηχανίες όταν η Ευρώπη αρχίζει να κατακλύζεται από κινεζικά, ηλεκτρικά κυρίως, αυτοκίνητα σε πολύ χαμηλότερες τιμές από τα ευρωπαϊκά.
Αυτός είναι και ο λόγος που η ηγεσία της Ε.Ε. και αρκετών χωρών μελών σκέφτεται ήδη τον τρόπο για να εμποδίσει αυτή την εισβολή, βάζοντας στο τραπέζι ακόμα και την επιβολή εισαγωγικών δασμών. Πρωταγωνιστής σε αυτή την προσπάθεια φαίνεται πως είναι η Γαλλία, όπως είχαμε δει πριν περίπου 20 μέρες στο Black Box. Αλλά ακόμα και η πολύ ισχυρή Γερμανία φαίνεται πως κινδυνεύει να βρεθεί σε δύσκολη θέση, πράγμα που είχε φανεί με πολύ καθαρό τρόπο κατά τη διάρκεια της πιο γνωστής έκθεσης αυτοκινήτων στη χώρα που έγινε τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε στο Μόναχο.
Ίσως, να είναι κάπως πρόωρο να μιλήσουμε για μία ριζική μεταβολή των προτιμήσεων των αγοραστών αυτοκινήτων ανά τον κόσμο, υπάρχουν όμως ήδη αρκετές ενδείξεις πως κάτι αλλάζει. Για πολλά χρόνια οι δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες συνήθισαν στο σχεδόν μηδενικό κόστος χρηματοδότησης και μάλλον δεν σκέφθηκαν και πολύ πως η συνεχής αύξηση του κόστους των αυτοκινήτων τα οποία μεγάλωναν σταθερά σε μέγεθος και εμπλουτίζονταν με νέες τεχνολογίες, όχι πάντα απόλυτα απαραίτητες, δεν θα μπορούσε για πάντα να καλύπτεται από την ευκολία ενός «φθηνού» δανείου.
Η αναπόφευκτη επιστροφή σε «πραγματικά» επιτόκια, αν δεν αντιστραφεί πολύ γρήγορα, οδηγεί σε μία αναγκαστική προσαρμογή των καταναλωτικών συνηθειών, με την έμφαση να δίνεται πλέον στο κόστος αγοράς και χρηματοδότησης. Ακόμα και αν οι δυτικές βιομηχανίες καταφέρουν να φέρουν εμπόδια στις εισαγωγές των φθηνών κινεζικών, θα πρέπει μάλλον να συμβιβαστούν με την ιδέα πως οι υποψήφιοι πελάτες θα έχουν στραμμένη πια την προσοχή τους στα λιγότερο φανταχτερά αλλά πολύ πιο προσιτά από οικονομικής απόψεως μοντέλα.
