Του Matthew Ryan*
Οι προηγούμενες εβδομάδες στην αγορά συναλλάγματος ήταν δύσκολες για τη λίρα Αγγλίας, καθώς η ανησυχία για την πιθανότητα ενός Brexit χωρίς συμφωνία ολοένα και αυξάνεται.
Η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι προγραμματίζει να έχει ολοκληρώσει τη συμφωνία εξόδου πριν τη Σύνοδο Κορυφής στις 18-19 Οκτωβρίου. Όμως, κάθε μέρα που περνάει σημαίνει ότι μειώνεται ο χρόνος για εξεύρεση συμφωνίας πριν την κρίσιμη Σύνοδο.
Οι φόβοι για αποτυχία επίτευξης συμφωνίας πριν τη Σύνοδο γεννά ανησυχίες ότι η Βρετανία μπορεί να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία. Η κυβέρνηση της χώρας έχει ήδη αρχίσει να εξηγεί τις επιπτώσεις ενός Brexit χωρίς συμφωνία στις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Ο διαπραγματευτής για το Brexit από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Michael Barnier, προειδοποίησε πριν από λίγες ημέρες ότι υπάρχει πιθανότητα να μην έχει επιτευχθεί συμφωνία έως την ημερομηνία Συνόδου Κορυφής. Η αβεβαιότητα ως προς τη διαδικασία εξόδου έχει βαριές επιπτώσεις στη στερλίνα τις τελευταίες εβδομάδες και έχει συμβάλλει σημαντικά στη διολίσθηση του νομίσματος της τάξεως του 9% από τα μέσα Αυγούστου έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Σχεδιάγραμμα 1: ΛΙΡΑ/ΕΥΡΩ (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017 – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018)
Πηγή: Thomson Reuters Datastream 03/09/2018)
Ενώ αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη πιθανότητα να μην επιτευχθεί συμφωνία για το Brexit, πιστεύουμε ότι οι φόβοι για αυτό το ενδεχόμενο είναι υπερβολικοί, όπως και η μαζική πώληση της λίρας. Σε περίπτωση αποτυχίας συμφωνίας στην Σύνοδο του Οκτωβρίου, η επόμενη Σύνοδος του Δεκεμβρίου παρέχει μια εναλλακτική ημερομηνία για συμφωνία, ενώ υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα έκτακτης Συνόδου τον Νοέμβριο.
Πιστεύουμε, επίσης, ότι αναμφίβολα είναι προς το συμφέρον των δυο πλευρών η επίτευξη συμφωνίας. Το ΔΝΤ έχει ήδη προειδοποιήσει ότι το ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα υποχωρήσει έως 1,5% έως το 2030, σε περίπτωση μιας «καθαρής εξόδου». Τείνουμε προς τη θεωρία ότι έχουν βάση οι αιτιάσεις πως οι συζητήσεις για ένα Brexit χωρίς συμφωνία εντός της Βρετανικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να αποδειχτούν περισσότερο ως μια τακτική εκφοβισμού προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρξει συμφωνία.
Σχεδιάγραμμα 2: Αρνητικές επιπτώσεις από Brexit χωρίς συμφωνία στο ΑΕΠ έως το 2030 (ποσοστό %)
Πηγή: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, 31/08/2018
Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, θα αναμέναμε ότι η στερλίνα θα πραγματοποιούσε ένα σημαντικό ράλι ανόδου. Ωστόσο, ο ρυθμός αυτού μακροπρόθεσμα θα εξαρτιόταν ιδιαιτέρως από τους όρους της συμφωνίας. Ένα «ηπιότερο Brexit», το οποίο εξασφαλίζει πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή αγορά θα ενίσχυε, κατά τη γνώμη μας, κέρδη για τη στερλίνα. Η τιμή της θα επέστρεφε σταδιακά στο υψηλό δύο ετών που επιτεύχθηκε τον περασμένο Απρίλιο, πριν την αβεβαιότητα για ένα Brexit χωρίς συμφωνία, που τράβηξε το νόμισμα προς τα κάτω.
Σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας, οι εμπορικές σχέσεις της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση θα διέπονταν από τους κανόνες του Διεθνούς Οργανισμού Εμπορίου, χωρίς τη μεσολάβηση μιας μεταβατικής περιόδου. Θα υπήρχε μια σχεδόν αυτόματη αύξηση στις τιμές των τροφίμων λόγω υψηλότερων δασμών. Επιπλέον, δεν θα υπήρχε σαφήνεια ως προς την μελλοντική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αυξανόμενη αβεβαιότητα θα φρέναρε την επιχειρηματική και καταναλωτική πίστη και θα οδηγούσε σε μια αρκετά απότομη επιβράδυνση της εσωτερικής οικονομικής δραστηριότητας.
Σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας εγκαίρως για το Brexit (που θα γίνει το Μάρτιο του 2019), θα αναμέναμε μια απότομη πτώση της στερλίνας και επιστροφή στο περσινό χαμηλό τριετίας. Ωστόσο, το πολύ ισχυρό κίνητρο των δυο πλευρών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου, για επίτευξη συμφωνίας εξασφαλίζει ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο μάλλον θα αποφευχθεί.
* Ο Matthew Ryan είναι Senior Market Analyst στην fintech εταιρία Ebury.
