Του Γιώργου Φιντικάκη
Ανάκαμψη μόνο με ιδιωτικοποιήσεις και πώληση κόκκινων δανείων δεν έρχεται. Χρειαζόμαστε κι άλλες ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ που θα επενδύσουν στον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων τους, ώστε να φεύγουν προϊόντα και να έρχεται πίσω "συνάλλαγμα".
Αλλά αυτό δεν είναι "ένα τσιγάρο δρόμος", όπως θέλει να το παρουσιάζει συχνά ο υπουργός Οικονομίας Δ. Παπαδημητρίου. Το αφήγημα των επενδύσεων δεν σημαίνει ότι θα ανοίξουν ξαφνικά στην Ελλάδα περισσότερα φουγάρα, ούτε προκύπτει από πουθενά ότι θα έρθουν παραγωγικές επενδύσεις και θα γεννηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Τις ιδιωτικοποιήσεις εννοούν όσοι αναφέρονται σε επενδύσεις, όπως η σημερινή του ΔΕΣΦΑ, αυτές είναι τα μόνα ικανά εργαλεία στον ορίζοντα να προσελκύσουν ξένα κεφάλαια. Σε εξαγορές κρατικών εταιρειών, και σε επενδύσεις χαρτοφυλακίου, αναφέρεται η κυβέρνηση όταν κάθε φορά φαντασιώνεται έκρηξη επενδύσεων, όχι στο άνοιγμα νέων εργοστασίων. Διότι ξέρει ότι το κόστος δανεισμού, οι φόροι, και το ενεργειακό κόστος, είναι τόσο υψηλά, ώστε λειτουργούν αποτρεπτικά για μια εγχώρια ή ξένη παραγωγική επένδυση.
Το ερώτημα είναι τι θα συμβεί σε τρία-τέσσερα χρόνια από σήμερα, όταν θα έχουμε πουλήσει οτιδήποτε μπορεί να πουληθεί στην Ελλάδα, όλα όσα περιλαμβάνει το πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ, εταιρείες, υποδομές, και ακίνητα. Κάποια στιγμή οι αποκρατικοποιήσεις τις οποίες αίφνης αγάπησε η κυβέρνηση θα κλείσουν το κύκλο τους, όπως ακριβώς συνέβη με τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Τότε ο κλάδος έψαχνε μάταια να βρει τρόπο για να απορροφήσει τις δεκάδες χιλιάδες των εργαζομένων.
Όση υπεραξία και αν δημιουργήσουν τα επόμενα χρόνια οι ξένοι επενδυτές που θα πάρουν τα λιμάνια, την Εγνατία Οδό, και τις ενεργειακές εταιρείες, δεν αρκεί για να απορροφηθεί ο σημερινός στρατός των ανέργων. Όσα ξένα κεφάλαια και να έρθουν, είναι οι εγχώριες επενδύσεις και η κατανάλωση που θα τραβήξουν το κάρο.
Ουδείς για παράδειγμα απαντά πώς, σε τι χρονικό διάστημα και κυρίως με τι θα αντικατασταθεί το έλλειμμα της ελληνικής οικονομίας από την κατάρρευση της αγοράς κατοικίας. Στη περίοδο 2000-2009 για παράδειγμα, οι επενδύσεις σε κατοικίες ανέρχονταν στο 34% του συνόλου, ενώ το 2007 έφτασαν στο 47%. Κάθε χρόνο επενδύονταν 18 δισ. ευρώ με τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα που αυτό συνεπάγεται.
Επενδύσεις σαν αυτές της ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ στα Οινόφυτα Βοιωτίας (150 εκατ. ευρώ), της Παπαστράτος στο εργοστάσιο του Ασπρόπυργου (300 εκατ. ευρώ), και της Μυτιληναίος για το νέο εργοστάσιο παραγωγής αλουμίνας στη Βοιωτία (400 εκατ. ευρώ), είναι πάρα πολύ σημαντικές. Αλλά θα έπρεπε να είναι πολύ περισσότερες προκειμένου να μπορούν να υποστηρίξουν μια διατηρήσιμη ανάπτυξη σε βάθος χρόνου, σαν αυτή που ονειρευόμαστε.
Όμως αυτά απαιτούν χαμηλότερη φορολογία, απελευθέρωση αγορών και προϊόντων, απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης, χαμηλότερο δανεισμό, κατάργηση ειδικών προνομίων, γρηγορότερη απονομή δικαιοσύνης, εντέλει μείωση του μεγέθους του Δημοσίου.
Ασφαλώς και η δομή της ελληνικής οικονομίας δεν βοηθά. Αλλά αν μετά από οκτώ χρόνια μνημονίων δεν μπορεί μια οικονομία εισαγωγών, χώρας μέλους της Ε.Ε., να ξεκινήσει σταδιακά να μετατρέπεται σε εξαγωγική, τότε δεν υπάρχει καμία ελπίδα.
Ένα στοίχημα επομένως, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, είναι να εκμεταλλευτούμε αυτή την περίοδο των 3-4 ετών, όσο θα διαρκέσουν ακόμη οι αποκρατικοποιήσεις, προκειμένου στο μεσοδιάστημα να αλλάξουμε όλα τα παραπάνω. Ώστε όταν θα έχει τελειώσει αυτός ο κύκλος, να μην ψάχνουμε πάλι για πυξίδα, όπως συνέβη με τις κατασκευές.
Πολλές ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ δεν έχουμε στην Ελλάδα, αυτό είναι σίγουρο. Πανηγυρίζουμε επομένως για τη μία, που όπως ανακοίνωσε προ ημερών τρέχει ένα επενδυτικό πρόγραμμα 150 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του εργοστασίου της και για το άνοιγμα νέων αγορών. Χαιρόμαστε που "δεν μας κορόιδεψε", όπως είχε πει κάποτε για την επένδυση της Παπαστράτος, ο Πρωθυπουργός, αλλά δεν κάνουμε τίποτα για να φέρουμε κι άλλες. Τι περισσότερο απ'' αυτό για να αντιληφθούμε ότι στο νήμα της εξόδου από το Μνημόνιο, ακόμη δεν έχουμε το παραμικρό αναπτυξιακό σχέδιο ως χώρα.