Για αρκετούς ακόμη μήνες αναμένεται να συνεχιστούν τα σημαντικά προβλήματα που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία η ξέφρενη άνοδος του δολαρίου σε υψηλά άνω των 20 ετών. Με επίκεντρο την ενεργειακή κρίση, οι επιπτώσεις της πορείας του δολαρίου γίνονται αισθητές σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικονομίας και των αγορών.
Το προφίλ της σχέσης πληθωρισμού και ανθεκτικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ είναι πολύ καλύτερο από την Ευρώπη, ενώ η Fed θεωρείται δεδομένο ότι θα συνεχίσει τις αυξήσεις των επιτοκίων, στηρίζοντας τη δυναμική του αμερικανικού νομίσματος. Όπως έγραψε πρόσφατα και το Foreign Policy, αυξάνοντας τα επιτόκια η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, έδωσε ώθηση στο δολάριο και αποκάλυψε την κεντρική του θέση στην παγκόσμια τάξη.
Σήμερα, το δολάριο διαπραγματεύεται σε υψηλό 20 ετών έναντι του ευρώ (1€/0,9862$), σε υψηλό περίπου 32 ετών έναντι του γεν (147 γεν) και πρόσφατα σημείωσε ιστορικό υψηλό έναντι της στερλίνας.
Με το ευρώ να βρίσκεται πολύ κάτω από την πλήρη ισοτιμία, σε επίπεδα που διαμορφωνόταν στους πρώτους μήνες που κυκλοφόρησαν χαρτονομίσματα και κέρματα, το 2002, οι εισαγωγές γίνονται πιο ακριβές με αποτέλεσμα να κλιμακώνονται ακόμη περισσότερο οι πληθωριστικές πιέσεις για τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Πότε, λοιπόν, θα πρέπει να περιμένουμε να πατήσει φρένο το δολάριο;
Η Goldman Sachs, συγκρίνει τη σημερινή κατάσταση με τις εμπειρίες στα μέσα του ’70 και του ’80, όταν ο πληθωρισμός ήταν σχεδόν το ίδιο υψηλός. Κρίνοντας από την ιστορική οπτική γωνιά, το δολάριο έχει ακόμη αρκετά τρίμηνα για να φτάσει στο υψηλότερο σημείο, με δεδομένο ότι η αμερικανική τράπεζα δεν βλέπει τη Fed να γυρίζει τον… διακόπτη της νομισματικής πολιτικής σε «χαλαρή» πριν το 2024.
Όμως τα επεισόδια στα μέσα του ’70 και του ’80 δείχνουν ότι η άνοδος του δολαρίου θα μπορούσε να κορυφωθεί νωρίτερα, αρκεί να είναι ξεκάθαρο ότι οι αυξήσεις επιτοκίων πλησιάζουν στο τέλος τους ή ακόμα και στην περίπτωση που η Fed αλλάξει τη ρητορική της, ανεξάρτητα από το αν η δραστηριότητα συνεχίζει να συρρικνώνεται σε ΗΠΑ και παγκόσμια οικονομία.
Κάποια στιγμή μέσα στο 2023, η Goldman εκτιμά ότι θα δούμε να συμβαίνουν ταυτόχρονα γεγονότα που θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν το τέλος της ξέφρενης ανόδου του αμερικανικού νομίσματος: Η Ευρώπη θα έχει ξεπεράσει τα χειρότερα της χειμερινής ύφεσης, μία νέα ηγεσίας την Τράπεζα της Ιαπωνίας θα έχει αρχίσει σταδιακά τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής και η Κίνα θα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει την πολιτική μηδενικών κρουσμάτων. Παράλληλα, οι επενδυτές θα βλέπουν στον ορίζοντα το τέλος των αυξήσεων επιτοκίων στις ΗΠΑ, την ώρα που θα αποκλιμακώνονται οι πληθωριστικές πιέσεις.
Καλώς ή κακώς όμως (καλώς για τις ΗΠΑ, κακώς για τον υπόλοιπο κόσμο), δεν βρισκόμαστε ακόμη σε αυτό το σημείο. Η ευρωπαϊκή οικονομία είναι στην αρχική φάση μιας ύφεσης που ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο πόσο θα διαρκέσει και πόσο βαθιά θα είναι, η Bank of Japan επιμένει να μην αυξάνει τα επιτόκια και η Κίνα συνεχίζει… ατάραχη την πολιτική μηδενικών κρουσμάτων, θυσιάζοντας την ανάπτυξη του μεγαλύτερου καταναλωτή του πλανήτη.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι ενδέχεται να πρέπει να περιμένουμε πολύ περισσότερο μέχρι να κορυφωθεί η πορεία του δολαρίου, κυρίως στο σενάριο που επιδεινωθούν οι συνθήκες σε ό,τι αφορά την ανάληψη κινδύνων, είτε γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία θα κλιμακωθεί ξανά ή επειδή η ύφεση της οικονομίας θα είναι βαθύτερη και μεγαλύτερη σε διάρκεια. Τότε ίσως η Fed χρειαστεί να προσφύγει σε χαλάρωση της πολιτικής πριν φανεί η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
Στον αντίποδα, ένα απρόσμενο τέλος του πολέμου στην Ουκρανία θα πυροδοτούσε εξελίξεις στις αγορές και σε μάκρο επίπεδο που θα έφεραν πιο κοντά την κορύφωση της ανόδου του δολαρίου. Μία τέτοια εξέλιξη θα μετρίαζε τον αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη και θα επέτρεπε στην ΕΚΤ να προχωρήσει σε επιθετική σύσφιξη της πολιτικής και θα διαμόρφωνε ένα καλύτερο περιβάλλον για την παγκόσμια ανάπτυξη και τα risky assets.
