Ο τραπεζικός κλάδος τα τελευταία 10 χρόνια αποτελούσε πάντα το θέμα τριβής της επενδυτικής κοινότητας. Οι δύο ανακεφαλαιοποιήσεις και η μόνιμη επωδός «οι τράπεζες δεν αξίζουν τίποτα» από σχετικά ή άσχετα χείλη δημιούργησαν ένα κλίμα σκεπτικισμού ως προς το χρηματιστηριακό μέλλον των εισηγμένων τραπεζών. Ωστόσο, σε αυτή τη διαδρομή υπήρξαν και σπουδαία διαλείμματα αποδόσεων, τέτοια που να δικαιολογούν το ρίσκο των αμφιβολιών που κατά καιρούς εκφράστηκαν ως προς την ορθή απεικόνιση των βασικών λογαριασμών των ισολογισμών με έμφαση στις μη εξυπηρετούμενες εκθέσεις.
Εσχάτως η εικόνα στο ταμπλό άλλαξε και πάλι προς το θετικότερο με τον κλάδο να έχει καταγράψει άνοδο 30% από τα χαμηλά του Ιανουαρίου (+140% από τις ελάχιστες τιμές του περσινού Οκτωβρίου) χωρίς να έχει υπάρξει κάποια αλλαγή στη στάση της επενδυτικής κοινότητας, όπως τουλάχιστον θα ανέμενε κανείς μετά από μια έντονη ανοδική κούρσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Πολλοί κλάδοι της οικονομίας συνεχίζουν να βρίσκονται σε περιορισμό ή και αναστολή λειτουργίας τα δάνεια σε moratoria παραμένουν ως έχουν και η προοπτική των κρουσμάτων δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας στο κοντινό μέλλον. Άρα τι άλλαξε και οι τράπεζες ανεβαίνουν χωρίς αύριο;
Η απάντηση βρίσκεται στη σχεδιαζόμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας Πειραιώς. Από την επόμενη ημέρα της δεύτερης ανακεφαλαιοποίησης (2015) η διαπίστωση των στενών κεφαλαιακών περιθωρίων στους δείκτες φερεγγυότητας της τράπεζας Πειραιώς έβαζε συνεχώς ένα θέμα κεφαλαιακής ενίσχυσης στο τραπέζι. Η αγορά αποτιμούσε διαρκώς αυτό το ενδεχόμενο με μια ισχυρή έκπτωση στην αποτίμηση σε σχέση με τα λογιστικά κεφάλαια του ισολογισμού.
Επιπλέον, υπήρχαν και τα Cocos ή ο «Ελέφαντας στο δωμάτιο». Ο προβληματισμός της Αγοράς δεν ήταν στο πως η τράπεζα θα αποπληρώσει τα «υπό αίρεση μετατρέψιμα ομόλογα» (Cocos) αλλά το πότε θα γίνει η μετατροπή. Αυτός ήταν ένας επιπλέον λόγος για να συμπιεστεί η σχέση της χρηματιστηριακής αποτίμησης με τα κεφάλαια του ισολογισμού ακόμα και σε μονοψήφια ποσοστά.
Ωστόσο, η αδυναμία πρόσβασης στις αγορές σε ένα σοβαρό μέγεθος κεφαλαίων που θα έλυνε οριστικά το πρόβλημα των οριακών δεικτών φερεγγυότητας και θα διευκόλυνε την ταχύτερη αποδέσμευση των κόκκινων δανείων έριχνε μια σκιά στις υπόλοιπες τράπεζες. Αν σε μια υποθετική επιδείνωση των δεικτών φερεγγυότητας η Τράπεζα Πειραιώς δεν είχε επιλογή κεφαλαιακής ενίσχυσης τότε ένας πιθανός τεμαχισμός της τράπεζας θα σήμαινε έκτακτες κεφαλαιακές ανάγκες για τις τράπεζες που θα αναλάμβαναν τα στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού.
Αυτός ήταν και ένας επιπλέον λόγος που ενώ κάποιες τράπεζες βρέθηκαν υπομοχλευμένες (σχέση δανείων καταθέσεων αισθητά κάτω από τη μονάδα) δεν ήταν ιδιαίτερα πρόθυμες να προχωρήσουν σε μια πιο επιθετική πιστωτική επέκταση.
Το ατύχημα δεν έγινε, η Τράπεζα Πειραιώς φαίνεται να λύνει το πρόβλημα της εξεύρεσης των κεφαλαίων απελευθερώνοντας δυνάμεις για τις υπόλοιπες τράπεζες στο να κινηθούν πιο επιθετικά στη μείωση των κόκκινων δανείων αλλά και σε κινήσεις ανάπτυξης που θα αυξήσουν την απόδοση των κεφαλαίων τους.
Μάλιστα αν η ανακοίνωση της αύξησης συνοδευτεί και από κάποιου είδους εγγύηση κάλυψης τα δεδομένα θα αλλάξουν θεαματικά: Αν ο αδύναμος κρίκος μπορεί να βρει χρήματα εν μέσω της κορύφωσης της πανδημίας με 46,8% μη εξυπηρετούμενες εκθέσεις, τότε η κάνουλα, αν χρειαστεί, έχει για όλους.
Η υπόθεση της ενίσχυσης των κεφαλαίων των τραπεζών και της μείωσης των κόκκινων εκθέσεων δεν είναι υπόθεση που αφορά μόνο το τραπεζικό σύστημα. Πρόκειται για μια επίμονη επισήμανση στις εκθέσεις του ΔΝΤ αλλά και των οίκων που συστηματικά αξιολογούν ο ελληνικό αξιόχρεο. Η ικανοποίηση αυτής της επισήμανσης θα φέρει ακόμα πιο κοντά τη χώρα στην επενδυτική βαθμίδα. Η στιγμή αυτή μπορεί να βρίσκεται πιο κοντά από όσο νομίζουμε.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.