Της Μαίρης Βενέτη*
Το νέο πρόγραμμα χορήγησης φθηνού χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα - μακροπρόθεσμα δάνεια στο πλαίσιο της νέας σειράς τριμηνιαίων στοχευμένων πράξεων αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ, επονομαζόμενο TLTRO III - έκανε πρεμιέρα την προηγούμενη εβδομάδα.
Στο πλαίσιο του TLTRO III, η ΕΚΤ θα χορηγεί μακροπρόθεσμα δάνεια προς τις τράπεζες με χαμηλό επιτόκιο, προκειμένου να αυξήσουν τη χορήγηση δανείων προς τις επιχειρήσεις, σε επτά συνολικά τριμηνιαίους κύκλους, με τον τελευταίο να είναι προγραμματισμένος για τον Μάρτιο του 2021.
Τα δάνεια αυτά θα είναι τριετή με επιτόκιο που θα ξεκινά από το μηδέν και θα μπορεί να υποχωρήσει μέχρι το επιτόκιο των καταθέσεων που είναι σήμερα στο
-0,5%.
Παρά ταύτα, η ζήτηση από τις ευρωπαϊκές τράπεζες κατά τον πρώτο κύκλο ενεργοποίησης του προγράμματος υπήρξε υποτονική, κάτι που υποδεικνύει ότι δεν υπάρχει ακόμα επαρκής ζήτηση για υγιή δάνεια.
Πιο συγκεκριμμένα, 28 τράπεζες έλαβαν μέρος και απορρόφησαν μόλις 3,4 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμα δάνεια στο πλαίσιο της νέας σειράς τριμηνιαίων στοχευμένων πράξεων αναχρηματοδότησης.
Η προσέλευση ήταν εξαιρετικά χαμηλότερη από το αναμενόμενο, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bloomberg τα 20 δισ. θεωρούνταν ένα minimum ποσό για αρχή.
Το γεγονός ότι το επιτόκιο που βαρύνει αυτά τα δάνεια είναι σήμερα αρνητικό και συγκεκριμένα διαμορφώνεται στο -0,5%, σημαίνει στην ουσία ότι η Κεντρική Τράπεζα «πληρώνει» τις τράπεζες προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την οικονομία.
Όμως για να χρηματοδοτήσεις, πρέπει να υπάρχει ζήτηση για δάνεια.
Και για να υπάρχει ζήτηση για δάνεια, πρέπει να υπάρχουν επενδύσεις.
Ελλείψει των τελευταίων, ο πρώτος κύκλος του TLTRO III καταποντίστηκε.
Οι στόχοι του ελληνικού τραπεζικού συστήματος
Οι ελληνικές τράπεζες δηλώνουν έτοιμες πάντως να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα τους προσεχείς μήνες, έτσι ώστε μέσα από την αξιοποίηση του συγκεκριμμένου εργαλείου της ΕΚΤ να χρηματοδοτήσουν την οικονομία.
Αναμένεται λοιπόν να αντλήσουν από το ευρωσύστημα μέσω του προγράμματος TLTRO III έως και 10 δισ. ευρώ φθηνής ρευστότητας για τα επόμενα τρία χρόνια.
Αυτή τη στιγμή οι ελληνικές τράπεζες «παρκάρουν» στην ΕΚΤ μια ρευστότητα της τάξης των 6 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο του νέου προγράμματος στόχος είναι το ποσό αυτό να αυξηθεί σε 10 δισ. τουλάχιστον.
Προϋπόθεση βέβαια για την χρήση του προγράμματος και από τις ελληνικές τράπεζες είναι να υπάρξει ζήτηση για υγιή δάνεια.
Ας μην ξεχνάμε ότι το προηγούμενο πρόγραμμα μόνο μια τράπεζα κατάφερε να το απορροφήσει, με ένα μεγάλο μέρος του να παραμείνει στα αζήτητα για τις υπόλοιπες.
Όπως και να έχει πάντως, οι τράπεζες σχεδιάζουν μέσω του TLTRO III και την αποπληρωμή των όποιων δανείων είχαν λάβει από το προηγούμενο πρόγραμμα, μηδενίζοντας έτσι το κοντέρ.
Σχεδιάζεται μάλιστα να συμμετάσχουν στο νέο TLTRO με αυξημένα ποσά, έναντι να υποκαταστήσουν και ένα μέρος της ρευστότητας που αντλούν από τη διατραπεζική, το ύψους της οποίας υπολογίζεται στα 22 δισ. ευρώ και για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.
Το όφελος των 50 μονάδων βάσης που προκύπτει από τη μείωση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων στο - 0,50% δημιουργεί ένα επιπλέον κίνητρο για τις τράπεζες, καθώς για τα τρία χρόνια που θα ισχύει το TLTRO - και με την προϋπόθεση ότι ο δανεισμός από το ευρωσύστημα θα αυξηθεί στα 10 δισ.ευρώ-συνεπάγεται όφελος έως και 50 εκατ. ετησίως, ήτοι 150 εκατ. ευρώ στα τρία χρόνια.
*Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
