Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Πρόστιμα ύψους 20 δισ. ευρώ, τα οποία και παραμένουν ανείσπρακτα, επιβλήθηκαν τα χρόνια της κρίσης σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή το ελεγκτικό συνέδριο. Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι ο φοροελεγκτικός μηχανισμός εξόντωσε πολλές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, με τα σκληρά πρόστιμα που υιοθετήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, οδηγώντας πολλές επιχειρήσεις σε λουκέτο με αποτέλεσμα τα ληξιπρόθεσμα χρέη να διογκώνονται.
Συνολικά, από το 1976 υπάρχουν ανείσπρακτες οφειλές και μέχρι σήμερα έχουν φθάσει στο ποσό των 29,2 δισ. ευρώ μόνο στο σκέλος των προστίμων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Όπως προκύπτει, από το σύνολο των προστίμων εισπράχθηκαν μόλις 50 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος, δηλαδή μόλις το 0,17%.
Στη διαμόρφωση αυτού του υψηλού και συνεχώς αυξανόμενου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου συμβάλλουν κυρίως ο φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, λόγω της τμηματικής καταβολής των φόρων, αλλά και οι άμεσοι φόροι παρελθόντων οικονομικών ετών, οι οποίοι σύμφωνα με τα στοιχεία παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης, οι έμμεσοι φόροι παρελθόντων οικονομικών ετών, οι προσαυξήσεις, τα πρόστιμα και οι χρηματικές ποινές, καθώς και οι καταπτώσεις εγγυήσεων, που παρουσιάζουν, επίσης, χαμηλό ποσοστό είσπραξης.
Τα χαμηλά ποσοστά είσπραξης των φόρων παρελθόντων οικονομικών ετών, σύμφωνα με το ελεγκτικό συνέδριο, καταδεικνύουν την αναποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων παλαιών οφειλών, σε συνδυασμό µε τη θέσπιση και την παγιοποίηση νέων κατηγοριών φόρων.
Από την ανάλυση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογούμενων από πρόστιμα μόνο, προκύπτουν τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία:
(α) Ποσοστό 13,57% ή ποσό 3,97 δισ. ευρώ των απαιτήσεων από πρόστιμα του ΚΒΣ αφορά την περίοδο 1976-2005, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό 86,43% ή ποσό 25,28 δισ. ευρώ κατανέμεται στις χρήσεις 2006-2015.
(β) Το 35,66% των απαιτήσεων από πρόστιμα αφορά σε φυσικά πρόσωπα (ελεύθερους επαγγελματίες και μισθωτούς) και το 55,28% σε ανώνυμες εταιρείες και ΕΠΕ.
Το ελεγκτικό συνέδριο υποστηρίζει ότι ενώ μεγάλο μέρος των ως άνω οφειλών είναι αμφιβόλου εισπραξιµότητας, δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα, και κατά πάγια τακτική, πρόβλεψη απομείωσης των σχετικών απαιτήσεων. Επίσης, η αναποτελεσματικότητα στην είσπραξη των επιβαλλόμενων προστίμων καταδεικνύει την αδυναμία διασύνδεσης, από
πλευράς της Κεντρικής Διοίκησης, ποινής και συμμόρφωσης.
Σημειώνεται ότι στα ληξιπρόθεσμα χρέη δεν περιλαμβάνονται τα µη εισπραχθέντα έσοδα των Τελωνείων της Χώρας.
Χωρίς λοιπόν τα ληξιπρόθεσμα χρέη των τελωνείων της χώρας τα ληξιπρόθεσμα έφθασαν στα τέλη του 2015 στα 86,8 δισ. ευρώ ή 47% του ΑΕΠ, ενώ εάν συνυπολογισθούν και τα ποσά του 2016 αυτά εκτινάσσονται στο αστρονομικό ποσό των 96 δισ. ευρώ. Όπως γίνεται αντιληπτό, το ποσό αυτό θεωρείται αδύνατο να εισπραχθεί και η μόνη λύση σε πρώτη φάση να διαγραφούν όσα θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης και αμέσως μετά ενδεχομένως σε συμφωνία με τους δανειστές να γίνει κούρεμα στο αρχικό κεφάλαιο.
