Του Απόστολου Σκουμπούρη
Αποτελώντας τον δεύτερο πιο εξαγωγικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας μετά τα πετρελαιοειδή, διαθέτοντας 28 εργοστάσια στην Ελλάδα, με 11.000 άμεσα εργαζόμενους και επηρεάζοντας σ'' όλη την αλυσίδα – άμεσα και έμμεσα – συνολικά 53.000 θέσεις εργασίας, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία διαθέτει εξαιρετικά σημαντικό εκτόπισμα, υπολογίσιμο και διεθνώς.
Ένα εκτόπισμα που αντανακλάται στο άριστο «όνομα» του ελληνικού φαρμάκου διεθνώς, καθώς οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εξάγουν σήμερα σε 85 χώρες, φέρνοντας πολύ μεγάλη προστιθέμενη αξία στη χώρα, με τις προοπτικές να παραμένουν εξαιρετικά μεγάλες.
Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του ΙΟΒΕ, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται σε ελληνικά φάρμακα, το ΑΕΠ της χώρας ενισχύεται κατά 3,24 ευρώ, ενώ η επίδραση του κλάδου στο ΑΕΠ υπολογίζεται σε 2,8 δισ. ευρώ ετησίως.
Όπως τονίζουν στο Liberal στελέχη του κλάδου, η Ελλάδα έχει το προνόμιο να διαθέτει ισχυρή εγκατεστημένη βάση στον κλάδο του φαρμάκου, τέτοια που δεν υπάρχει στο εξωτερικό, σε αντίστοιχου μεγέθους χώρες. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από το γεγονός ότι συνολικά στην Ευρώπη υπάρχουν 350 εργοστάσια φαρμάκου, οπότε το γεγονός ότι 28 από αυτά βρίσκονται στη χώρα μας, μαρτυρά το ισχυρό εκτόπισμα και την υψηλή εξειδίκευση.
Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες διαθέτουν υπερσύγχρονες μονάδες παραγωγής, εξοπλισμένες με τεχνολογίες αιχμής και εξελιγμένα συστήματα ποιοτικού ελέγχου και ειδικεύονται στην ανάπτυξη και παραγωγή επώνυμων γενοσήμων φαρμάκων αλλά και προϊόντων φαρμακευτικής καινοτομίας με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία είναι ένας από τους πιο ελπιδοφόρους αναπτυξιακούς μεταποιητικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Τα ελληνικά φάρμακα αναγνωρίζονται διεθνώς ως ποιοτικά, αξιόπιστα και οικονομικά προϊόντα, και αποτελούν παράγοντα ισορροπίας και βιωσιμότητας στο σύστημα υγείας.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης είναι μεγάλα, μιας και η συμβολή της μεταποίησης στην Ευρώπη είναι στο 14,5%, ενώ στην Ελλάδα έχει καθηλωθεί στο 8% του ΑΕΠ, όταν το ''95 ήταν στο 11%. Παράλληλα, οι ελληνικές παραγωγικές μονάδες μπορούν να καλύψουν το 60% των αναγκών στην πρωτοβάθμια φροντίδα με ποιοτικά και οικονομικά φάρμακα.
Άλλωστε, την ελκυστικότητα και την υψηλή εξειδίκευση της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας αποδεικνύουν τα τεράστια κεφάλαια από το εξωτερικό που έχουν εξαγοράσει μερικές από τις πιο «λαμπρές» βιομηχανίες του χώρου.
Το τριετές πλάνο και οι προτάσεις για ανάπτυξη
Οι άνθρωποι του κλάδου το πρώτο που ζητούν σε μόνιμη βάση είναι η μείωση της φορολογίας, η οποία – όπως τονίζουν – είναι συνολικά τέσσερις φορές υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αναφέρονται φυσικά στο σύνολο των φόρων, άμεσους και έμμεσους, δηλαδή στις υποχρεωτικές εκπτώσεις (rebate) και στις επιστροφές (clawback) που συνδυαστικά και αθροιστικά με την κοινή φορολογία επιχειρήσεων, φτάνει να «ακουμπά» έως και το 70% του τζίρου των εταιρειών, ποσοστό που είναι τέσσερις φορές υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό!
Παράλληλα, πάγιο αίτημα του κλάδου είναι η μείωση φορολογίας εισοδήματος, ενώ εκφράζουν την ελπίδα ότι η νέα κυβέρνηση θα το προχωρήσει, όπως έχει υποσχεθεί.
Στελέχη της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας από το 2016 έχουν δημιουργήσει ομάδες εργασίας παρουσιάζοντας μια αναπτυξιακή ατζέντα μέσα από ένα συνδυαστικό πακέτο προτάσεων, που περιλαμβάνει συμψηφισμό φοροελαφρύνσεων με παράλληλη δέσμευση για τριετές επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 300 εκατ. ευρώ για νέα εργοστάσια στην Ελλάδα και δυνατότητα για 2.000 νέες θέσεις εργασίας.
Όπως διευκρινίζουν στελέχη, υπάρχουν τουλάχιστον πέντε ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που έχουν έτοιμα αναπτυξιακά σχέδια σε Αθήνα και περιφέρεια, τόσο σε επίπεδο νέων εγκαταστάσεων, όσο και σε επίπεδο έρευνας και ανάπτυξης.
Μάλιστα, οι ισχυρές δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης της εγχώριας φαρμακευτικής αγοράς είναι ένα από τα θέματα που έχουν τεθεί υπόψη της νέα πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, ενώ έχει παραδοθεί και φάκελος με όλες τις προτάσεις για την παροχή κινήτρων νέων επενδύσεων.
Το σχέδιο βασίζεται στο συμψηφισμό των παραγωγικών επενδύσεων και των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη που πραγματοποιεί ο τομέας του φαρμάκου με την επιβάρυνση του clawback, δηλαδή του ποσού για την κάλυψη της διαφοράς ανάμεσα στον κλειστό προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ και των δημόσιων νοσοκομείων για φάρμακα και τις πραγματικές δαπάνες των πολιτών.
Σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου, κάθε χρόνο υπάρχει υπέρβαση, με τις επιστροφές το 2018 να ξεπερνούν τα 550 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2019 ίσως φτάσουν στα 700 εκατ. ευρώ.
Τα ίδια στελέχη προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, σημειώνοντας πως οι φετινές επιβαρύνσεις (επιστροφές και αναγκαστικές εκπτώσεις) θα υπερβούν τα 1,8 δισ. ευρώ συνολικά, ήτοι πέντε και πλέον φορές υψηλότερα από το μέσο όρο χωρών της Ε.Ε. Την ίδια ώρα, το «ταβάνι» των δαπανών του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα είναι στα 1,94 δισ. ευρώ.
Όλα αυτά και πολλά περισσότερα θα εκθέσει σήμερα ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας Θεόδωρος Τρύφων μιλώντας στο Συνέδριο του Economist σε σχετική ενότητα με θέμα: "HEALTH-CARE SYSTEMS AND GROWTH IN EUROPE". Το παρόν θα δώσουν ο νέος υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ο Declan Costello, Minister Chief for Greece
European Commission και δεκάδες άλλα επιφανή στελέχη του κλάδου απ'' όλη την Ευρώπη.
