Στις προοπτικές, αλλά και στις προκλήσεις του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Θεσσαλονίκης κ. Σωτήρης Θεοφάνης, σε συνέντευξη του που φιλοξενείται στον επίσημο ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Λιμένων «ESPO», ο οποίος ανακήρυξε το λιμάνι της συμπρωτεύουσας ως το λιμάνι του μήνα.
Σε αυτή τη συνέντευξη ο κ. Θεοφάνης συζητά για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, τις μελλοντικές προοπτικές, την πρωτοβουλία Belt and Road, επισημαίνοντας ταυτόχρονα τον ρόλο που διαδραματίζει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στο ευρωπαϊκό λιμενικό δίκτυο.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Θεοφάνη έχει ως εξής:
Μπορείτε να παρουσιάσετε εν συντομία το λιμάνι της Θεσσαλονίκης; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά και οι προκλήσεις του;
Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το κύριο λιμενικό κέντρο για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό οφείλεται στην τοποθεσία του, στις εγκαταστάσεις, στο φάσμα των παρεχομένων υπηρεσιών, αλλά και στην ισχυρή πελατειακή βάση στη Βόρεια Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες.
Αν συνδυάσει κανείς αυτά τα δεδομένα με τα σχέδια επέκτασης των εγκαταστάσεών μας, τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και σε επίπεδο ανοδομών, ώστε να μπορούμε να εξυπηρετήσουμε τα μεγάλα πλέον πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αλλά και των πλοίων μεταφοράς ξηρού και γενικού φορτίου, αυτό που θα προκύψει στο τέλος είναι ένα λιμάνι απόλυτα ικανό να ανταποκριθεί τις μεταφορικές απαιτήσεις της ευρύτερης περιοχής.
Το λιμάνι είναι επίσης το κύριο λιμάνι εξαγωγής για την Ελλάδα, προσελκύοντας και την κίνηση των εξαγωγών των γειτονικών χωρών.
Το 2018, εξυπηρετήσαμε 425.000 TEU καθώς και 3,85 εκατομμυρίων τόνων συμβατικού φορτίου, χύδην και ξηρού.
Για το 2019, προβλέπουμε ότι η ετήσια απόδοση σε εμπορευματοκιβώτια θα αυξηθεί σε περίπου 450.000 TEU και η συμβατική διακίνηση φορτίου θα πρέπει να φθάσει τα 4,5 εκατομμύρια τόνους.
Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, μέσω της ΟΛΘ ΑΕ, παρέχει ένα πλήρες φάσμα δραστηριοτήτων στους τομείς της κυκλοφορίας των εμπορευματοκιβωτίων, των συμβατικών φορτίων, της κυκλοφορίας Ro-Ro και RoPax και της κρουαζιέρας.
Το 2018, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ιδιωτικοποιήθηκε. Μπορείτε να εξηγήσετε εν συντομία γιατί ιδιωτικοποιήθηκε το λιμάνι; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ιδιωτικοποίησης για το λιμάνι;
Τόσο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης όσο και το λιμάνι του Πειραιά αντιπροσωπεύουν ένα μάλλον μοναδικό μοντέλο αναδιάρθρωσης λιμένων στην Ευρώπη, με τα υπέρ και τα κατά. Οι πρώην Ολοκληρωμένες Λιμενικές Αρχές αναδιοργανώθηκαν το 1999 και στη συνέχεια εντάχθηκαν στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Είχα την τιμή να έχω διοικήσει και τους δύο οργανισμούς λιμένων όταν έπρεπε να αναδιοργανωθούν.
Το 2014 μετά από διεθνή διαγωνισμό, το 67% των μετοχών της Εταιρείας (ΟΛΘ ΑΕ) πωλήθηκε στην South East Gateway Θεσσαλονίκης (SEGT), εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) που ανέλαβε τη διοίκηση του λιμένα .
Η SEGT έχει τρεις μετόχους: Τον γερμανικό χρηματοπιστωτικό οργανισμό Deutsche Equity Invest Partners (DIEP), την Terminal Link, που είναι ένας παγκόσμιος διαχειριστής λιμενικών τερματικών σταθμών που ανήκει κατά 51% στην γαλλική CMA CGM και κατά 49% σε κινεζικά συμφέροντα, ενώ διαθέτει άλλον έναν στρατηγικό επενδυτή, την Belterra Investments.
Ως εκ τούτου, η ΟΛΘ ΑΕ δεν είναι Λιμενική Αρχή, αλλά καθαρά πλήρης Λιμενικός Διαχειριστής που διαχειρίζεται ολόκληρο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, παρά το γεγονός ότι διατηρεί το παλιό της όνομα.
Η νέα Διοικητική Ομάδα, σε διεθνές επίπεδο, φέρνει ένα θεμελιωδώς διαφορετικό πνεύμα και προσέγγιση διαχείρισης και ανάπτυξης, ενσωματώνοντας τη διεθνή εμπειρία του Terminal Link και την άριστη γνώση των επιχειρηματικών συνθηκών στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η νέα επιχειρησιακή στρατηγική περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες: αυτές της στρατηγικής Port Bound, με στόχο την ανάπτυξη νέας υποδομής που θα φιλοξενεί μεγαλύτερα σκάφη και θα φέρει νέα επιχειρησιακή φιλοσοφία και πρότυπα.
Πέρα από τη στρατηγική λιμένων, που έχει ως στόχο της την ανάπτυξη της συνιστώσας των διατροπικών μεταφορών σχετικά με τη διαμετακόμιση εμπορευμάτων προς / από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, εμείς προωθούμε και την ιδέα των «εκτεταμένων πύλων» για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Το ελληνικό μοντέλο με Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων είναι αρκετά μοναδικό στην Ευρώπη. Θα μπορούσατε να περιγράψετε τις διάφορες λειτουργίες και τη συνεργασία μεταξύ της Λιμενικής Αρχής, του Ρυθμιστικού Οργανισμού Λιμένων και του Υπουργείου Ναυτιλίας;
Κατά την προσωπική μου άποψη ως εμπειρογνώμονας, το ελληνικό μοντέλο λιμένων εξακολουθεί να εξελίσσεται. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ύπαρξη τριών διαφορετικών δημοσίων φορέων υπεύθυνων για λειτουργίες ρυθμιστικού και δημοσίου συμφέροντος μπορεί να δημιουργήσει συγκρούσεις και να οδηγήσει σε αλληλοεπικάλυψη.
Η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων είναι στην πραγματικότητα μοναδική στην Ευρώπη και αυτό το είδος οντοτήτων είναι μάλλον σπάνιο παγκοσμίως. Αν και η κλίμακα της Λιμενικής Βιομηχανίας στην Ελλάδα δεν έχει μέγεθος για να τεκμηριώσει μια ξεχωριστή Ρυθμιστική Αρχή, το πλήθος των μικρών λιμενικών εγκαταστάσεων, ειδικά στο νησιωτικό συγκρότημα, μπορεί να δικαιολογήσει την ύπαρξή της.
- Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων στην Ελλάδα. Πώς βλέπετε την επιχείρηση των εμπορευματοκιβωτίων να εξελίσσεται στο λιμάνι; Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις;
Όπως σας προανέφερα, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι ουσιαστικά ένας κύριος κόμβος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, παρά το γεγονός πως ο τερματικός σταθμός του παρουσιάζει μια, μεσαίου μεγέθους, ετήσια διακίνηση.
Η επέκταση του τερματικού σταθμού εμπορευματοκιβωτίων θα παρέχει τις πλέον σύγχρονες και με μεγάλα βάθη, εγκαταστάσεις υποδοχής πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στη Βορειοανατολική Μεσόγειο.
Το κατά πόσο θα πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις και αν θα οδηγήσουν στην προσέλκυση υπηρεσιών συντήρησης θα παραμείνει προς συζήτηση και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες που ενδέχεται να ξεπεράσουν την επιρροή της διαχείρισης των λιμένων.
Ποια είναι τα κύρια επενδυτικά έργα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης για τα επόμενα χρόνια;
Η Κοινοπραξία που ανέλαβε το 67% των μετοχών της ΟΛΘ ΑΕ έχει την υποχρέωση να επενδύσει 180 εκατ. Ευρώ στα επόμενα επτά χρόνια.
Το κύριο στοιχείο αυτών των υποχρεωτικών επενδύσεων είναι η επέκταση του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων κατά 460,0 μ. με βάθος τα 17,6 μ. Η επένδυση αυτή θα παρέχει τη δυνατότητα υποδοχής πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χωρητικότητας 18.000 TEU (Super Post New Panamax).
Επίσης, η υποδομή αυτή θα παράσχει τη δυνατότητα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης να φιλοξενήσει και υπηρεσίες Container Mainliner Services οι οποίες σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στη ναυτιλία εμπορευματοκιβωτίων, θα προσφέρουν ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για το λιμάνι.
Μετά την επέκταση του τερματικού σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, η χωρητικότητά του θα φθάσει τα 1,3 εκατομμύρια TEU. Αυτό το έργο επέκτασης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2022.
Παράλληλα, το Ελληνικό Κράτος σχεδιάζει να ολοκληρώσει νέες σιδηροδρομικές και οδικές συνδέσεις του λιμένα με τα εθνικά δίκτυα οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών, εξασφαλίζοντας αποτελεσματική κινητικότητα γύρω από το λιμάνι.
Εκτός από αυτές τις υποχρεωτικές επενδύσεις, η Ο.Λ.Θ. Α.Ε. σχεδιάζει δύο σημαντικές επενδύσεις για τα Συμβατικά Τερματικά Φορτίου, δηλ.
Η επέκταση του Quay 24 κατά 410,0 μ. και βάθος -16,5 για να φιλοξενήσει μεγάλα πλοία μεταφοράς ξηρών φορτίων κλάσης panamax.
Εξάλλου η ενοποίηση των Piers 4 και 5, θα δημιουργήσει μια νέα εμπρόσθια αποβάθρα περίπου μήκους 600 μέτρων και βάθους 15 μέτρων για ια να φιλοξενήσει πλοία ξηρού χύδην φορτίου χύδην και πλοία γενικού φορτίου παρόμοιου μεγέθους.
Αυτά τα δύο έργα επέκτασης θα προσφέρουν επιπλέον ετήσια χωρητικότητα παραγωγής περίπου 4,0 εκατομμυρίων τόνων και το κόστος της ανάπτυξης τους θα είναι γύρω στα 120 εκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του αναγκαίου εξοπλισμού.
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στον κεντρικό διάδρομο του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (TEN-T) Orient-East Med; Πώς έχει ωφεληθεί το λιμάνι με το να είναι μέρος αυτού του διαδρόμου;
Ο κεντρικός διάδρομος του δικτύου της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να παρέχει πρόσβαση στο Μπουργκάς, καθώς και πρόσβαση στην Κεντρική Ευρώπη. Αυτό συμπίπτει με τη στρατηγική μας για την ανάπτυξη δορυφορικών λιμανιών στις γειτονικές χώρες έτσι ώστε να εφαρμόσουμε στην πράξη την έννοια των εκτεταμένων πυλών.
Το 2013, η Κίνα παρουσίασε την πρωτοβουλία "Belt and Road Initiative", ένα εντυπωσιακό έργο ανάπτυξης υποδομών με στόχο την καλύτερη σύνδεση της Κίνας με άλλα μέρη του κόσμου. Ποια είναι η άποψη του Λιμένα Θεσσαλονίκης σχετικά με αυτή την πρωτοβουλία;
Η πρωτοβουλία BRI είναι μια παγκόσμια πρωτοβουλία που θα έχει μακρόχρονη επίδραση στη βιομηχανία μας.
Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις αυτής της πρωτοβουλίας και πιστεύουμε ότι έχουμε στρατηγική τοποθέτηση όσον αφορά την εφαρμογή της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Πιστεύουμε ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στις επιχειρηματικές προοπτικές που προκύπτουν από αυτή την πρωτοβουλία, μαζί με άλλες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Οι ισχυρές επενδύσεις που θα πραγματοποιήσουμε στο άμεσο μέλλον μας προσφέρουν ένα καλό πλεονέκτημα σε σχέση με την πρωτοβουλία BRI, μεταξύ άλλων επιχειρηματικών ευκαιριών.
Η επιχείρηση κρουαζιερόπλοιων και πορθμείων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Πώς εξελίσσεται η επιχείρηση επιβατών στο λιμάνι σας; Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις;
Η κίνηση κρουαζιερόπλοιων ήταν ισχυρή στο παρελθόν, αλλά λόγω του γεγονότος ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν ένας ενδιάμεσος σταθμός προοδευτικά μειώθηκε η κίνηση αυτή.
Επί του παρόντος, η στρατηγική μας είναι να πείσουμε τις γραμμές κρουαζιέρας να χρησιμοποιήσουν το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης ως βάση τους και αυτό γιατί η ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αρχαιολογικών στοιχείων, ιστορικών τόπων και φυσικών ομορφιών και αξιοθέατων που αξίζουν προσοχής και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το κάνουμε γνωστό στις γραμμές κρουαζιέρας.
Συνεργαζόμαστε με τις Περιφερειακές και Τοπικές Αρχές και τις ομάδες επιχειρήσεων που αφορούν, άμεσα ή έμμεσα, υπηρεσίες κρουαζιέρας για την παραγωγή ενός "προϊόντος κρουαζιέρας" που μπορούμε να προσφέρουμε σε γραμμές κρουαζιέρας.
Αυτή είναι μια δύσκολη διαδικασία που απαιτεί χρόνο, αλλά είμαστε αισιόδοξοι για το μεσοπρόθεσμο αποτέλεσμα.
- Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι ενσωματωμένο στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Επομένως, η σχέση με την τοπική κοινότητα είναι υψίστης σημασίας. Πώς συμμετέχει η θύρα με την τοπική κοινότητα;
Με βάσει την διεθνή μου εμπειρία, μπορώ να πω ότι η σχέση λιμένα – πόλης στην περίπτωσή μας είναι μια τυποποιημένη περίπτωση.
Η αναγέννηση του Old Pier I και η φιλοξενία των πολιτιστικών φορέων (Φεστιβάλ Κινηματογράφου, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Μουσείο Φωτογραφίας κλπ.), έδωσαν την ευκαιρία στην πόλη να μάθει ποιο είναι το λιμάνι και να πείσει τους πολίτες ότι το λιμάνι αποτελεί μέρος της ιστορίας της πόλης, του πολιτισμού της, αλλά και της ζωής τους.
Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν ένα από τα πρώτα μέλη του EcoPorts. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την περαιτέρω βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του λιμένα; Πώς είναι ο σχεδιασμός του λιμένα για να διευκολυνθεί η ναυσιπλοΐα πριν από το "IMO2020", την εισαγωγή του ορίου περιεκτικότητας σε θείο 0,5% στα καύσιμα πλοίων;
Τον περασμένο μήνα το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έγινε μέλος της πρωτοβουλίας Green Award, ως «παροχέας παροχής κινήτρων».
Το λιμάνι μας είναι το πρώτο λιμάνι της περιοχής μας για να ενταχθεί σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία ναυτιλιακής βιομηχανίας. Αυτό αποτελεί ένδειξη της δέσμευσής μας να προωθήσουμε την περιβαλλοντική συνείδηση ??στο ευρύτερο φάσμα των δραστηριοτήτων μας.
Έχουμε ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό όραμα για να διατηρήσουμε το λιμάνι μας στην πρώτη γραμμή των περιβαλλοντικά ορθών πρακτικών.
- Τι πρωτοβουλίες λαμβάνετε στον τομέα της ψηφιοποίησης;
Είμαστε πολύ αφοσιωμένοι στην παρακολούθηση των παγκόσμιων τάσεων ψηφιοποίησης στις βιομηχανίες λιμένων και εφοδιαστικής αλυσίδας. Θα καταρτιστεί σχέδιο για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών στον τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων και η ΟΛΘ συμμετέχει σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα της ΕΕ.
Σχεδιάζουμε να αναπτύξουμε ένα μικρό, αλλά σημαντικό, επικεντρωμένο κέντρο καινοτομίας για τους λιμένες αντλώντας από την εμπειρία άλλων παρόμοιων πρωτοβουλιών παγκοσμίως και ενσωματώνοντας στην προσπάθεια μας τη συμμετοχή του Εθνικού Ιδρύματος Επαγγελματικής Κατάρτισης EXANTAS, ενός ιδρύματος επαγγελματικής κατάρτισης που καλύπτει τους τομείς των λιμένων, των εμπορευματικών μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας.
