Η δεύτερη αξιολόγηση και η υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών έχουν ως συνδετικό κρίκο τις πολιτικές επιλογές που θα κάνει η κυβέρνηση τις επόμενες ημέρες για να διαχειριστεί την ταχέως επιδεινούμενη κατάσταση στο εσωτερικό. Αν στην υπόθεση του διαγωνισμού μπορεί κανείς να μιλήσει για επικοινωνιακό Βατερλό, στο μέτωπο των μνημονιακών υποχρεώσεων που θεωρητικά πρέπει να κλείσουν ως τον Νοέμβριο – Δεκέμβριο, ώστε να μείνει ζωντανός ο στόχος έναρξης της συζήτησης για το χρέος πριν το τέλος του έτους, το τοπίο παραμένει θολό.
Από την πρώτη ημέρα έχουν βγει στην επιφάνεια σοβαρές διαφωνίες μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών στα εργασιακά, τη χρηματοδότηση του εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης και τα κόκκινα δάνεια (εξωδικαστικός συμβιβασμός) και ένα προς ένα τα θέματα παραπέμπονται για το Νοέμβριο όταν οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου θα επιστρέψουν πίσω στην Αθήνα.
Η επιστροφή τους θα συμπέσει πιθανότατα με την επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα στις 15 Νοεμβρίου, για την οποία η κυβέρνηση έχει καλλιεργήσει προσδοκίες ότι θα μπορούσε να συμβάλει στην εξεύρεση μιας συμφέρουσας λύσης στο θέμα του χρέους, παρότι επισήμως διαψεύδεται ότι ο Αμερικάνος πρόεδρος θα αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους.
Οι σημερινές «διπλές συναντήσεις» που ξεκίνησαν ήδη με αντικείμενο την αγορά εργασίας και στη συνέχεια τα δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά θέματα, αναμένεται ότι θα καταγράψουν ένα προς ένα τα σημεία «εμπλοκής» που από τώρα μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου και την επιστροφή του κουαρτέτου, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο. Από εδώ και πέρα θα είναι στο χέρι της κυβέρνησης να κάνει γρήγορα βήματα ώστε να κλείσει εγκαίρως την αξιολόγηση μέχρι το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου και να μπορεί να ευελπιστεί στην έναρξη της συζήτησης για το χρέος και σε μια θετική αξιολόγηση από την ΕΚΤ για την ποσοτική χαλάρωση.
Τα δύσκολα μέτωπα σχετίζονται τόσο με τα εργασιακά – κοινωνικά θέματα, όσο και με τα δημοσιονομικά, όπου είναι εμφανής η αμφισβήτηση των δανειστών ως προς τη δυνατότητα επίτευξης των στόχων του προϋπολογισμού του 2017. Το ΔΝΤ έχει βάλει από νωρίς στο τραπέζι το αίτημα λήψης νέων μέτρων από τη στιγμή που θεωρεί πως δεν θα αποδώσουν στο βαθμό που εκτιμά η κυβέρνηση, οι αυξήσεις των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης το 2017, ενώ Κερκόπορτα για περαιτέρω μείωση του αφορολόγητου ορίου έχει ανοίξει μέσα από την αναζήτηση πόρων για τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Η κατάσταση περιπλέχθηκε μετά την καθοδική αναθεώρηση του περσινού πρωτογενούς πλεονάσματος στο 0,2% του ΑΕΠ αντί του 0,7% που είχε ανακοινωθεί, καθώς αυτό θα επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις στα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως δεν τίθεται θέμα νέων μέτρων για την επόμενη χρονιά καθώς μεταξύ άλλων επικαλείται τη δυνατότητα να αναπροσαρμόσει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 1,83% στον επίσημο μνημονιακό στόχο του 1,75%.
Μένει να φανεί πως θα αντιμετωπιστεί, ωστόσο, η πίεση των δανειστών για την λήψη μέτρων μόνιμης απόδοσης ώστε να χρηματοδοτηθεί η καθολική εφαρμογή του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης από το 2017, κάτι που δεν αποκλείεται να σημάνει είτε αλλαγές στη φορολογία (μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 ευρώ κατά την εισήγηση της Παγκόσμιας Τράπεζας), είτε πλέον σημαντικές περικοπές σε κοινωνικά επιδόματα που παρέχονται κατηγορίες πολιτών που ανήκουν στις «ευαίσθητες ομάδες».
Το σημερινό πρόγραμμα των συναντήσεων έχει ως εξής:
10.00-11.30 Αγορά εργασίας (follow-up)
11.30 -12.00 Πορεία συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης
13.00-15.30 Χρηματοπιστωτικά (follow-up)
15.30-17.30 Δημοσιονομικά
17.30-19.30 Ανασκόπηση και κλείσιμο
Βασίλης Γεώργας