H Ελλάδα εμφανίζεται να έχει ιδιωτικό χρέος σχεδόν δύο φορές το ΑΕΠ της με αποτέλεσμα να «εκτίθεται» στις σχετικές εκθέσεις που μετρούν την έκταση των απλήρωτων υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Σχεδόν σε όλες τις εκθέσεις των αναλυτών αλλά και των οίκων αξιολόγησης γίνεται αναφορά στο ιδιωτικό χρέος με έμφαση βέβαια στα κόκκινα δάνεια τα οποία και βαραίνουν τους ισολογισμούς των τραπεζών. Η δημοσίευση του καταλόγου των μεγαλοοφειλετών του δημοσίου για πρώτη φορά ύστερα από τέσσερα χρόνια, επαναφέρει στο προσκήνιο ένα πολύ κρίσιμο θέμα κυρίως για το «προφίλ» της χώρας: Την εκκαθάριση του μητρώου των οφειλετών πρωτίστως του δημοσίου καθώς σε αυτό κυριαρχούν οι παραλογισμοί.
Τι δείχνουν τα στοιχεία που συγκεντρώνει και επεξεργάζεται η Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους; Ότι τα δύο τρίτα του ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους το 2022 αφορούσαν σε οφειλές προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ και ασφαλιστικά ταμεία) ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο είναι οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές προς τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων. Μιλάμε -με στοιχεία του τέλους του 2022- για 243,7 δις. ευρώ. Από αυτά, τα 113,8 δις. ευρώ είναι χρέη προς την εφορία και τα 111,4 δις. ευρώ και τα 45,6 δις. ευρώ είναι χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Και ήρθε ο κατάλογος με τους μεγαλο-οφειλέτες για να μας θυμίσει ποιοι είναι αυτοί που χρωστούν τα 111,4 και 45,6 δις. ευρώ αντίστοιχα. Μερικές εκατοντάδες ΑΦΜ νομικών προσώπων - συγκεκριμένα 500 ΑΦΜ εταιρειών - έχουν «βασικές οφειλές» άνω των 25 δις. ευρώ χωρίς στο ποσό αυτό να συμπεριλαμβάνονται οι προσαυξήσεις. Τα περίπου 10.000 ονόματα φυσικών προσώπων και τα περίπου 16.000 ονόματα εταιρειών που ανακοινώθηκαν, εμφανίζονται να χρωστούν πάνω από το 50% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία.
Και γεννάται το ερώτημα: Ποιος είναι ο λόγος να αναλαμβάνει το κράτος το διοικητικό κόστος για την «παρακολούθηση» αυτών των περιπτώσεων; Θα αποπληρώσει η Ακρόπολις Χρηματιστηριακή 13 δις. ευρώ; Θα πάρει τα λεφτά του το δημόσιο από τις κραυγαλέες περιπτώσεις καρουζέλ και μηχανών εικονικών τιμολογίων που στήθηκαν κάτω από τη μύτη της εφορίας λόγω και της αδυναμίας ψηφιακών διασταυρώσεων που υπάρχει όλα αυτά τα χρόνια;
Το ζητούμενο είναι να σχεδιαστεί μια πολιτική «ξεκαθαρίσματος» του ιδιωτικού χρέους. Το μείζον είναι να αναληφθεί το πολιτικό κόστος που φοβούνται να αναλάβουν όλες οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια και να γίνει η εκκαθάριση των μητρώων. Αν δει κανείς τον κατάλογο των εταιρειών που έχουν συσσωρεύσει χρέη άνω του … ενός δις ευρώ, ποια ονόματα θα εντοπίσει;
Η Acropolis Χρηματιστηριακή - γνωστή από την υπόθεση του δομημένου ομολόγου - παραμένει ακόμη σε καθεστώς εκκαθάρισης από το μακρινό 2016 ενώ η εταιρεία έχει συσσωρεύσει χρέη… 13,22 δις. ευρώ μαζί με τις προσαυξήσεις. Δεύτερη στη λίστα, η γνωστή μας Ολυμπιακή Αεροπορία. Χρωστάει και αυτή άλλα 2,28 δις. ευρώ στην εφορία και επιπλέον 1,8 δις. ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία.
Η Ολυμπιακή Αεροπορία που ιδρύθηκε το 1956, παραμένει και σήμερα σε καθεστώς λύσης και εκκαθάρισης. Η Δομένικος Κωνσταντίνος - Commex EE επίσης μάζεψε οφειλές 1 δις. ευρώ και άλλα 700 εκατ. ευρώ σε προσαυξήσεις παρά το γεγονός ότι ιδρύθηκε προ 20ετίας. Μια αναζήτηση στο ΓΕΜΗ δείχνει ότι και αυτή η εταιρεία είναι σε καθεστώς πτώχευσης με τη σχετική απόφαση να έχει βγει ήδη από το 2015. Η Carrera Mobile με έδρα στην οδό Μιχαήλ Βόδα, οφείλει 1,58 δις. ευρώ μαζί με τις προσαυξήσεις ενώ η Φιλωτάς Ανώνυμη Τεχνική Εταιρεία -εμφανίζεται ενεργή στο ΓΕΜΗ- έχει χρέη 750 εκατ. ευρώ ή 1,2 δις ευρώ μαζί με τις προσαυξήσεις. Τη λίστα των εταιρειών που χρωστούν πάνω από 1 δις. ευρώ, συμπληρώνουν, η Αγιομαυρίτης φωτογραφικά είδη αλλά και η Αποστολίδης Παναγιώτης και ΣΙΑ
Εκτός από την εκκαθάριση του μητρώου, κρίσιμο παραμένει και το να ενεργοποιηθούν τα μέτρα «πρόληψης» που και στη φοροδιαφυγή είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από την καταστολή. Δηλαδή, με τον ηλεκτρονικό έλεγχο όλων των τιμολογίων -έρχεται το φθινόπωρο το νομοσχέδιο με τα πρόστιμα για όσους δε συμμορφώνονται με τα my data- θα επιδιωχθεί να μη φτάνουν οι επαγγελματίες στο σημείο να συσσωρεύουν οφειλές 10άδων και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ πριν «χτυπήσει» συναγερμός στον ελεγκτικό μηχανισμό.