Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 και αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια της διαδικασίας που προβλέπεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αναμένεται να προχωρήσουν πιο… ενεργά οι τράπεζες σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
Με άλλα λόγια, οι τράπεζες αφού καλέσουν τους δανειολήπτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους θα φτάσουν μέχρι τέλους τις υποθέσεις όσων δεν δείχνουν διάθεση συνεργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Liberal.gr, οι τράπεζες έχουν έρθει σε άτυπη συμφωνία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) να κινηθούν πολύ επιθετικά στις περιπτώσεις «στρατηγικών κακοπληρωτών» και «μη συνεργάσιμων δανειοληπτών».
Οι κινήσεις αυτές θα είναι επιλεκτικές και όχι μαζικές, καθώς βασική επιδίωξη είναι να πειστούν όσοι μπορούν να πληρώσουν να συμφωνήσουν στην αναδιάρθρωση των δανείων τους.
Για να γίνει, όμως, αυτό θα πρέπει πρώτα να εντοπιστούν οι περιπτώσεις που… βγάζουν μάτι– από τα 20 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι είναι τα δάνεια των «στρατηγικών κακοπληρωτών – και να εξελιχθεί η διαδικασία διαχείρισης των NPLs, για να ξεχωρίσουν οι «συνεργάσιμοι» από τους «μη συνεργάσιμους» δανειολήπτες.
Πεποίθηση των τραπεζικών διοικήσεων είναι πως στους «μη συνεργάσιμους δανειολήπτες» κρύβεται ένα μεγάλο ποσοστό των δανείων που μπορούν να ανακτηθούν, καθώς εκείνοι που πραγματικά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, δεν έχουν κανένα λόγο να μην έρθουν σε επαφή και συνεννόηση με την τράπεζα.
Αρχικά, ο SSM είχε διαμηνύσει προς τις ελληνικές τράπεζες ότι για να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων θα πρέπει να αφήσουν στην άκρη τις όποιες… ευαισθησίες. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, οι πιέσεις των Ευρωπαίων για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών και την αλλαγή του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά ήταν έντονες.
Οι τραπεζικές διοικήσεις, από την πλευρά τους, στις συναντήσεις, τόσο με την επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, όσο και κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης με την ΤτΕ, έχουν σταθεί σε συγκεκριμένα θέματα νομικής φύσεως τα οποία ενδέχεται να περιορίσουν τη δυνατότητα ρύθμισης μεγάλου αριθμού δανείων.
Στόχος οι «μπαταχτσήδες»
Στόχος των τραπεζών είναι ο εντοπισμός των υποθέσεων που μέχρι σήμερα παρέμεναν στάσιμες λόγω του πλαισίου προστασίας, ενώ οι δανειολήπτες είχαν στην πραγματικότητα τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του δανείου, έστω μετά από γενναία ρύθμιση.
Οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί θα αποτελέσουν μοχλό πίεσης για τους δανειολήπτες που έχουν ήδη λάβει τη σχετική επιστολή με την οποία καλούνται να έρθουν σε επαφή με την τράπεζα για τη διευθέτηση των οφειλών τους. Σημειώνεται πως υπάρχουν περιπτώσεις που μαζί με τις ενστάσεις ενδέχεται να διαρκέσουν αρκετούς μήνες και ως εκ τούτου, εκ των πραγμάτων οι τράπεζες θα κινηθούν πιο επιθετικά μετά το καλοκαίρι.
Επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Liberal.gr (αρ. είδησης 35034), η διοίκηση της Eurobank ανέφερε χθες ότι οι διαγραφές και οι απομειώσεις δανείων θα ξεκινήσουν μέσα στο 2016. Παράλληλα, κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του 2015 στους αναλυτές, στελέχη της τράπεζας τόνισαν ότι οι τράπεζες θα προβούν σε κατασχέσεις όμως η διαδικασία που περιγράφεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας, «θέλει πολύ χρόνο», όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε.
Στόχος της Eurobank είναι η μείωση του ποσοστού των NPLs στο 15% μεσοπρόθεσμα, ήτοι σε 3-4 χρόνια. Μάλιστα, η διοίκηση της τράπεζας εκτίμησε ότι εκτός απροόπτου θα σημειωθεί σημαντική βελτίωση στα «κόκκινα» δάνεια μέσα στο έτος.
Αναφορικά με τους στόχους και την εφαρμογή των δεικτών απόδοσης (Key Performance Indicators-KPIs), η ΤτΕ αναμένεται μέσα στις επόμενες ημέρες να γνωστοποιήσει τους στόχους κάθε τράπεζας, οι οποίοι θα είναι τριμηνιαίοι αλλά και μεσοπρόθεσμοι. Σύμφωνα με τη διοίκηση της Eurobank, δεν θα υπάρξει κάποιο πέναλτι στην περίπτωση που μία τράπεζα δεν επιτυγχάνει τον τριμηνιαίο στόχο, ωστόσο να βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση από τις εποπτικές Αρχές για να διασφαλιστεί ότι δεν θα αποκλίνει συνεχώς από τον προκαθορισμένο στόχο.
Η διαδικασία
Με τον Κώδικα θεσπίζονται οι γενικές αρχές συμπεριφοράς και υιοθετούνται βέλτιστες πρακτικές, οι οποίες έχουν ως στόχο την ενίσχυση του κλίματος εμπιστοσύνης, την αμοιβαία δέσμευση και την ανταλλαγή μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας της αναγκαίας πληροφόρησης, προκειμένου κάθε πλευρά να είναι σε θέση να σταθμίσει τα οφέλη ή τις συνέπειες εναλλακτικών λύσεων εξυπηρέτησης ή οριστικού διακανονισμού (λύσεις οριστικής διευθέτησης) των δανείων σε καθυστέρηση των οποίων η σύμβαση δεν έχει καταγγελθεί με τελικό σκοπό, την επιλογή της καταλληλότερης, κατά περίπτωση, λύσης.
Πέντε στάδια εμπεριέχει η διαδικασία που περιγράφεται στον Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος.
Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον δανειολήπτη
Στάδιο 2: Συγκέντρωση και άλλων πληροφοριών
Στάδιο 3: Αξιολόγηση οικονομικών στοιχείων
Στάδιο 4: Πρόταση των κατάλληλων λύσεων στον δανειολήπτη
Στάδιο 5: Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δουν αναλυτικά τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των τραπεζών κατά τη διαδικασία ρύθμισης, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, ή να απευθυνθούν σε κάποιο υποκατάστημα τράπεζας.
