Ένα επιπλέον σοβαρό πρόβλημα για την Τουρκία αποκαλύπτει η προσφυγή της τουρκικής κρατικής εταιρείας αερίου BOTAS στην Κεντρική Τράπεζα, ώστε να εξασφαλίσει δολάρια απευθείας από τα πολιορκούμενα συναλλαγματικά αποθέματα της γείτονος κι όχι από την αγορά, προκειμένου να αγοράσει φυσικό αέριο που καλπάζει...
Με δύο λόγια, ο τούρκος πολίτης όχι μόνον φτωχαίνει διαρκώς λόγω του πληθωρισμού και της ραγδαίας εξασθένησης της λίρας η οποία έφθασε χαμηλότερα κι από το 1/10 του δολαρίου, αλλά επιπλέον ξεπαγιάζει και απειλείται με ενεργειακή πείνα, την ώρα που τα συναλλαγματικά διαθέσιμα υποφέρουν κι εξαντλούνται επίσης.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters από την Τουρκία, η BOTAS αναμένεται να στραφεί στην Κεντρική Τράπεζα για να καλύψει τις ανάγκες της σε σκληρό νόμισμα. Και για να «υποστηρίξει την τουρκική λίρα καθώς οι τιμές του αερίου και η ζήτηση αυξάνονται κατά την περίοδο της μεγάλης κατανάλωσης τον χειμώνα»...
Για να στηρίξει τη λίρα πουλώντας τα λιγοστά συναλλαγματικά διαθέσιμα; Και μάλιστα ενόψει αποφάσεων (αύριο Πέμπτη) της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, τις οποίες ενδεχομένως προκατέλαβε σήμερα ο Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος δήλωσε στη Βουλή: «Δεν μπορώ να μείνω στον ίδιο δρόμο με αυτούς που υπερασπίζονται το τρέχον επίπεδο των επιτοκίων. Πρέπει και θα το κάνουμε, να απαλύνουμε τους πολίτες από το βάρος των επιτοκίων. Για όσο καιρό έχω αυτή τη θέση, θα συνεχίσω να μάχομαι κατά των επιτοκίων και του πληθωρισμού».
Μετά τη δήλωση αυτή η τουρκική λίρα δέχθηκε ημερήσιο χτύπημα και συνέχισε τη βουτιά της βαθύτερα. Η ισοτιμία της κινείται ως εξής:
*Ένα δολάριο αγοράζει 10,62 λίρες
*Ένα ευρώ αγοράζει 12 τουρκικές λίρες
Οι δύο τούρκοι αξιωματούχοι είπαν στο Reuters πως η κυβέρνηση σκοπεύει να επιτρέψει στη BOTAS να αξιοποιήσει τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας για να… περιορίσει οποιαδήποτε περαιτέρω υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος, το οποίο βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά.
Στο μεταξύ η Τουρκική Τράπεζα αρνήθηκε να σχολιάσει. Τα υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας, δεν ανταποκρίθηκαν, ενώ «η BOTAS δεν σχολιάζει δημόσια τέτοια θέματα».
Οι ανάγκες της BOTAS για σκληρό νόμισμα αναμένεται να παραμείνουν υψηλές μέχρι τον Μάρτιο, δήλωσε ένας από τις πηγές στο Reuters. Η BOTAS αγοράζει υγροποιημένο αέριο στην spot αγορά, όπου οι τιμές έχουν αυξηθεί.
Σημειώνεται εδώ ότι η BOTAS είχε συνεργασία με τον ελληνικό φορέα η οποία έληξε πρόσφατα, για να προμηθεύει αέριο.
Αλλά η BOTAS δυσκολεύεται και με την τουρκική λίρα να γκρεμίζεται, στρέφεται στην Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με το Reuters, tα επίσημα στοιχεία δείχνουν ένα άλμα σε πωλήσεις ξένου νομίσματος τον προηγούμενο μήνα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι πωλήσεις σκληρού νομίσματος της κεντρικής τράπεζας στη BOTAS, αυξήθηκαν στα 258 εκ. δολάρια τον προηγούμενο μήνα. Ενώ τον Ιούνιο είχε πουλήσει 269 εκ. δολάρια στην εταιρεία ενέργειας.
Όσο για τα συναλλαγματικά αποθέματα, περί τα 128 δισ. δολάρια δαπανήθηκαν στη διετία 2019-2020 με αμφίβολες παρεμβάσεις και «στηρίξεις» της λίρας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας διαμορφώνονται στα 125 δισ. δολάρια, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2015.
Τα καθαρά αποθέματα ανέρχονται σε 32 δις δολάρια, μετά από μια βουτιά κάτω από τα 10 δις δολάρια τον Απρίλιο, ενώ τα διαθέσιμα είναι σαφώς αρνητικά μόλις εξαιρεθούν τα swaps με τις τοπικές τράπεζες.
Αναλυτές φοβούνται ότι οι μειώσεις των επιτοκίων μπορεί να προκαλέσουν στάσεις πληρωμών στον ιδιωτικό τομέα και σε βαθύτερα προβλήματα στο ισοζύγιο πληρωμών.