Εξοικονόμηση τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ σε δαπάνες στην ενέργεια - με βάση τις σημερινές τιμές- θα πετύχει το 2023 η χώρα μας, με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) να αποτελούν το «κλειδί» για λιγότερες εισαγωγές φυσικού αερίου, όπως επισήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σε δηλώσεις του στο περιθώριο της σημερινής ημερίδας που διοργάνωσε η voria.gr, με θέμα «Ενεργειακή κρίση και Βόρεια Ελλάδα: Προκλήσεις, ευκαιρίες και προοπτικές».
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει αναρριχηθεί στην 8η θέση παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό της μείγμα και «σήμερα σχεδόν το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουμε προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», είπε χαρακτηριστικά.
Έτσι, όπως ανέφερε, «το 2023 θα "γλυτώσουμε", με τις σημερινές τιμές, τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ που θα αναγκαζόμασταν να δαπανήσουμε για να πληρώσουμε φυσικό αέριο που θα εισάγαμε, ώστε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια. Και δεν εισάγουμε, γιατί έχουμε καταφέρει να αυξήσουμε την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ και με αυτόν τον τρόπο να παράγουμε από εκεί ρεύμα αντί από το φυσικό αέριο», διευκρίνισε.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια από τον ήλιο που διαθέτει άπλετα η πατρίδα μας αλλά και από τον άνεμο, είναι από τρεις έως και πέντε φορές φθηνότερο από το να την παράγουμε από λιγνίτη ή τα εισαγόμενα καύσιμα, όπως είναι το φυσικό αέριο», επισήμανε ο κ. Σκρέκας.
Παρά το γεγονός δε, ότι δεν κλείνουν φέτος τα εργοστάσια λιγνίτη, που επρόκειτο να «σβήσουν μηχανές», η απολιγνιτοποίηση προχωρά «όπως και με ταχύτατο ρυθμό "τρέχει" και η ενεργειακή στρατηγική της κυβέρνησης». Μέχρι το 2028 (χρονιά ορόσημο για την απολιγνιτοποίηση) «έχουμε αρκετά χρόνια ακόμη για να πετύχουμε μια δίκαιη μετάβαση από τη σημερινή κατάσταση σε αυτήν που το 80% της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας θα προέρχεται από ΑΠΕ και αυτή είναι και η λύση και για την τωρινή, αλλά και τις μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις», σημείωσε ο κ. Σκρέκας.
Στο πλαίσιο αυτό τόνισε ότι «είναι αλήθεια ότι έχουμε δώσει μια μεταβατική περίοδο λειτουργίας για τα λιγνιτικά εργοστάσια, αλλά μέχρι το 2028 έχουμε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να αξιοποιήσουμε τον λιγνίτη μέχρι να καταφέρουμε την ενέργεια που παράγουμε απ' αυτόν, να την εξασφαλίσουμε από τον ήλιο, τον άνεμο ή και τη γεωθερμία που είναι πιο φθηνή».
Στις δηλώσεις του ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε ακόμα στις «αποφασιστικές δράσεις», που έλαβε έγκαιρα, όπως είπε, η ελληνική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. «Έχουμε λάβει μέτρα έτσι ώστε μέσα από επιδοτήσεις στο ρεύμα και μέσα από μία μακροπρόθεσμη ενεργειακή στρατηγική, να διασφαλίσουμε καταρχήν προσιτές τιμές ενέργειες για τον δύσκολο χειμώνα του 2023, αλλά και ανταγωνιστικές και προβλέψιμες τιμές ενέργειας για τα επόμενα χρόνια στην πατρίδα μας».
Βασική πύλη εισόδου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης η Ελλάδα
Σε βασική πύλη εισόδου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για το φυσικό αέριο εξελίσσεται η Ελλάδα, η οποία -μέσα από πλέγμα ολοκληρωμένων ή εν εξελίξει επενδύσεων, όπως ο αγωγός TAP, ο τερματικός σταθμός στη Ρεβυθούσα και τα FSRU Αλεξανδρούπολης- αποκτά υψηλή χωρητικότητα σε αέριο και υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).
Παράλληλα, προχωρούν ηλεκτρικές διασυνδέσεις και αναθερμαίνονται «ξεχασμένα» ενεργειακά πρότζεκτ, όπως ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, που τοποθετούν τη χώρα σε ακόμα πιο καίριο σημείο του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη.
«Πριν από πέντε-έξι χρόνια, δεν ήμασταν καν στον ενεργειακό χάρτη. Μπήκαμε στον χάρτη αυτό, όταν καταφέραμε το 2012-2014 να περάσει από τη χώρα μας, αντί της Βουλγαρίας, ο αγωγός ΤΑΡ (Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου). Στη συνέχεια ενισχύθηκε η θέση μας μέσα από τη δυνατότητα για τον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και προσεχώς στην Κόρινθο, (πρότζεκτ) που βρίσκεται κοντά στη λήψη της επενδυτικής απόφασης. Όλες αυτές οι προσπάθειες θα φέρουν χαμηλότερη τιμή ενέργειας και μάλιστα προβλέψιμη» είπε ο κ. Σκρέκας.
Οι νέες διασυνδέσεις και ο αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης
Ποια είναι όμως οι νέες καίριες διασυνδέσεις της χώρας, στις οποίες αναφέρθηκε;
Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε, πρώτον, στην προωθούμενη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου (σ.σ. μέσω της GREGY συνδέονται για πρώτη φορά τα ηλεκτρικά συστήματα της Ευρώπης με την Αφρική, διαμέσου της Ελλάδας, για τη μεταφορά 100% πράσινης ενέργειας).
Δεύτερον, έκανε μνεία στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αυστρίας - Νοτιοδυτικής Γερμανίας, η οποία θα επιτρέψει η ενέργεια που παράγεται στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με εκείνη που θα έρχεται στην Ευρώπη μέσω της Αφρικής να διοχετεύεται σε όλη τη Γηραιά Ήπειρο.
Τρίτον, υπενθύμισε πως συζητείται η κατασκευή πετρελαιαγωγού μεταξύ του Μπουργκάς στη Βουλγαρία και της Αλεξανδρούπολης, ενός έργου που -όπως εκτίμησε- αν προχωρήσει, θα αναβαθμίσει τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και πυλώνα ενεργειακής ασφάλειας για όλη την Ευρώπη, ενώ έχει μεγάλη σημασία σε ό,τι αφορά τα οικονομικά στοιχεία.
Αναφερόμενος ειδικά στις ΑΠΕ, ο κ. Σκρέκας υπενθύμισε ότι, βάσει έρευνας της ΕΥ, η Ελλάδα θεωρείται ως η δεύτερη ελκυστικότερη χώρα παγκοσμίως ως προς την προσέλκυση επενδύσεων σε ΑΠΕ, ενώ διατύπωσε την εκτίμηση ότι «είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να έχουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος σε σχέση με τις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, λόγω της ηλιακής ενέργειας». Επανέλαβε δε, πως στόχος είναι ως το 2030 το 80% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ.
Επενδύσεις πολλών δισ. σε ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας
Ο υπουργός τόνισε ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι, χρειάζονται επενδύσεις άνω των 15 δισ. ευρώ σε έργα ΑΠΕ, συν άλλα 10 δισ. για συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και διασυνδέσεις, χωρίς να συνυπολογίζονται τα 15 δισ., που θα διατεθούν για αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας.
Αναφερόμενος στις επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, ο υπουργός το χαρακτήρισε ως σημαντικό μέτρο: «Δεν είμαστε ικανοποιημένοι, αλλά βοηθάμε όσο μπορούμε. Επιδοτούμε και το πετρέλαιο θέρμανσης, με το επίδομα να διπλασιάζεται. Θα συνεχίσουμε αυτή την πολιτική που περιορίζει σημαντικά το κόστος για τα νοικοκυριά όσο μας επιτρέπει ο δημοσιονομικός χώρος».
Απαντώντας σε ερώτημα για το πώς στηρίχθηκαν οι επιχειρήσεις, εν μέσω της ενεργειακής κρίσης, ο κ. Σκρέκας τόνισε: «Αλλάξαμε την εμπορική πολιτική των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλάξαμε τα δεδομένα με τη ρήτρα αναπροσαρμογής και επιδοτούμε την τιμή και εφαρμόσαμε μηχανισμό φορολόγησης, που προσαρμόζεται στα εκάστοτε δεδομένα. Περιορίσαμε έτσι το πρόβλημα, χωρίς όμως να έχει λυθεί ολοκληρωτικά.
Σημαντική παρέμβαση κάναμε και στους επαγγελματικούς μετρητές, ώστε να απορροφήσουμε το 70% - 85% της αύξησης στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και να μην κλείσουν. Στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις μέτρα και προγράμματα έχουν υιοθετηθεί, προκειμένου και εκεί να μπορέσει να μειωθεί η τελική τιμή ρεύματος. Δίνουμε κίνητρα για φωτοβολταϊκά. Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η μεγάλη προσπάθεια».
Ο κ. Σκρέκας υποστήριξε ακόμα ότι το σημερινό μοντέλο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη «δεν δουλεύει πια» και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο για υιοθέτηση της πρότασης της ελληνικής κυβέρνησης για την εφαρμογή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στο επόμενο, έκτακτο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 13 Δεκεμβρίου.
