Είναι Αύγουστος του 2010. Η Ελλάδα διανύει τους πρώτους μήνες της στο μνημόνιο, έχουν επιβληθεί τα πρώτα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα και η χώρα γνωρίζει τις συνέπειες της βαθιάς ύφεσης. Μια από αυτές, ο «καλπασμός» της ανεργίας που ανεβαίνει μήνα με τον μήνα φτάνοντας στο 13%.
Έντεκα χρόνια αργότερα, η ανεργία «επιστρέφει» στα επίπεδα εκείνης της περιόδου. Μπορεί να μας χωρίζει περίπου ένα 15νθήμερο από την ημερομηνία ανακοίνωσης των στοιχείων ανεργίας για τον Αύγουστο του 2021, ωστόσο, τα πρώτα στοιχεία που έστειλαν από την Πειραιώς –όπου και το στρατηγείο της Στατιστικής Αρχής- στις Βρυξέλλες δείχνουν ταχεία αποκλιμάκωση: Ανεργία στο 13,2% και λιγότεροι από 630.000 άνεργοι, λιγότεροι και από τον Αύγουστο του 2010 (τότε είχαν μετρηθεί σε 651 χιλιάδες).
Αναμφίβολα η μείωση της ανεργίας στα προ 11ετίας επίπεδα είναι ένα εξαιρετικά ευχάριστο στατιστικό εύρημα. Το οποίο μόνο αυτονόητο δεν μπορούσε να θεωρηθεί με την χώρα να προσπαθεί ακόμη να συνέλθει από την πανδημία, τις αναστολές των συμβάσεων εργασίας, τα κατεβασμένα ρολά σε επιχειρήσεις και τα περιοριστικά μέτρα.
Δεν ενδείκνυται όμως η στατιστική και για πανηγυρισμούς. Προφανώς είναι θετικό ότι μετράμε λιγότερους ανέργους από το 2010. Πρέπει όμως να διασφαλιστεί ότι η πτωτική πορεία έχει στέρεες βάσεις και θα συνεχιστεί. Υπάρχουν τρεις παράμετροι που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη:
1. Πρώτον, εκατοντάδες χιλιάδες εργοδότες δεσμεύονταν μέχρι και τον Αύγουστο να μην απολύσουν εξαιτίας του ότι έλαβαν χρηματοδότηση από τις επιστρεπτέες προκαταβολές. Θα κρατήσουν αυτοί οι εργοδότες το προσωπικό τους όταν θα φύγουν οι περιορισμοί από τη μέση.
2. Δεύτερον, η κυβέρνηση ξοδεύει «πυρομαχικά» (δημοσιονομικό χώρο) για να επιδοτεί τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ενδεικτικό το πρόγραμμα επιδότησης των 100.000 θέσεων εργασίας (μέσω του οποίου έχουν ήδη δημιουργηθεί πάνω από 80.000 θέσεις). Αυτό το πρόγραμμα ανακοινώθηκε ήδη από τον πρωθυπουργό ότι θα επεκταθεί ώστε να καλυφθούν 150.000 θέσεις. Όμως οι επιδοτήσεις κάποια στιγμή έχουν ημερομηνία λήξεως και μένει να φανεί αν ο ίδιος ο εργοδότης θα πειστεί να αναλάβει ολόκληρο το μισθολογικό κόστος.
3. Τρίτον, ο Αύγουστος ήταν πολύ καλός μήνας με ανέλπιστα μεγάλο αριθμό αφίξεων τουριστών. Τι θα γίνει το φθινόπωρο;
Παρά το ότι δεν λείπουν τα στοιχεία προβληματισμού, υπάρχει αισιοδοξία στην αγορά. Μόνο αμελητέο δεν είναι το ποσοστό της προβλεπόμενης ανάπτυξης και για φέτος (σ.σ. χθες το ΚΕΠΕ ανέβασε τον πήχη κοντά στο 8%) αλλά και για του χρόνου (σ.σ. το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα ανεβάζει τον πήχη στο 5%).
Η ανάπτυξη θα φέρει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Και αυτό είναι και το ζητούμενο. Διότι μπορεί να έχουμε λιγότερους ανέργους σε σχέση με το 2010, έχουμε όμως και πολύ λιγότερους απασχολούμενους. Ασφαλιστικές εισφορές, καταβάλλουν και σήμερα, λίγο πάνω από τέσσερα εκατομμύρια πολίτες. Από τον Αύγουστο του 2011 είχε να καταγραφεί τέτοιος αριθμός.
Όμως, ακόμη και τώρα, ο αριθμός των απασχολούμενων είναι κατά τουλάχιστον 500.000 μικρότερος σε σχέση με τα προ μνημονίων επίπεδα. Δεν θα είναι εύκολο να ανακτηθούν αυτά τα επίπεδα. Όχι μόνο διότι θα πρέπει να δημιουργηθεί αντίστοιχος αριθμός θέσεων εργασίας αλλά και γιατί ο πληθυσμός της Ελλάδας είναι πλέον αισθητά συρρικνωμένος σε σχέση με τα προ 11ετίας επίπεδα.
