Όσο περνά ο καιρός και η Ρωσία ανοίγει τα χαρτιά της αναφορικά με τον ενεργειακό πόλεμο που έχει κηρύξει στην Ευρώπη, τόσο πιο ξεκάθαρο γίνεται ότι η ευρωπαϊκή οικονομία είναι πολύ πιθανό τους επόμενους μήνες να βρεθεί στο επίκεντρο μιας θύελλας ενεργειακών ελλείψεων και ακρίβειας που θα έχει σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Στη θύελλα αυτή θα εκτεθεί, μάλιστα, χωρίς να… κρατάει ομπρέλα, καθώς τα περιθώρια στενεύουν και οι εναλλακτικές έχουν σχεδόν εξαντληθεί, με την Uniper να προειδοποιεί ότι τα χειρότερα είναι μπροστά μας καθώς οι τιμές χονδρικής του ρεύματος είναι 20 φορές υψηλότερες σε σύγκριση με πριν από δύο χρόνια.
Δεν είναι όμως μόνο η Ευρώπη. Οι ελλείψεις σε καύσιμα και τα μπλακ άουτ έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους από τη Νότια Αμερική έως την Αφρική, σε χώρες που εξαρτώνται υπερβολικά από τις εισαγωγές ενέργειας. Όσο φτωχότερη μια χώρα τόσο μεγαλύτερα και τα προβλήματα. Στη Σρι Λάνκα λ.χ., η οποία στην ουσία έχει βυθιστεί στο χάος, οι πολίτες καλούνται να εργάζονται από το σπίτι ενώ στο Πακιστάν μειώθηκαν οι ημέρες εργασίας. Όσο για τους πολίτες, σε άλλες περιοχές, όπως στην Ευρώπη, διαδηλώνουν αφενός για να διαμαρτυρηθούν για την ακρίβεια και αφετέρου για να προλάβουν αυτά που έρχονται, ενώ αλλού σημειώνονται κοινωνικές εξεγέρσεις.
Κάπως έτσι η ενεργειακή κρίση εμφανίζει ολοένα και περισσότερα σημάδια διάχυσης σε ολόκληρο τον πλανήτη, με τις συνθήκες να επιδεινώνονται καθημερινά διεθνώς. Η τροφοδοσία πρώτων υλών και αγαθών συνεχίζει να αποτελεί μία ελλειμματική διαδικασία και οι παραγωγοί ζουν σε περιβάλλον ακραίας ακρίβειας, η οποία περνάει στους καταναλωτές με αποτέλεσμα να συντηρείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το φαινόμενο του πληθωρισμού.
Με την ακρίβεια πλέον να έχει σκεπάσει το διεθνές εμπόριο, είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού – αν υπάρχουν - οι οικονομίες που δεν κινδυνεύουν έστω από τις παράπλευρες επιπτώσεις της συνεχούς ανόδου των τιμών. Νοικοκυριά και επιχειρήσεις προετοιμάζονται για τον χειμώνα που έρχεται και ο μεγάλος φόβος είναι οι τιμές για ρεύμα και θέρμανση καθώς και η ακρίβεια στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Τόσο καιρό ακούμε για την απειλή του Πούτιν να κλείσει τον Nord Stream 1 και αυτή τη στιγμή ο αγωγός είναι πράγματι κλειστός και μάλιστα επ’ αόριστον. Η τιμή των futures του ολλανδικού TTF, που αποτελεί σημείο αναφοράς, έφτασε στα 342 ευρώ/μεγαβατώρα πριν υποχωρήσει χθες στα 238 ευρώ. Για να γίνει αντιληπτό για πόσο μεγάλη διαφορά μιλάμε, αρκεί να πούμε ότι στο τέλος του 2021 η τιμή του φυσικού αερίου διαμορφωνόταν στα 70 ευρώ και πέρσι τέτοια εποχή στα 57 ευρώ. Απίστευτα πράγματα!
ΟΙ Ευρωπαϊκές αρχές είτε θα τυπώσουν χρήμα για να ελαφρύνουν το βάρος των νοικοκυριών, κάτι που θα συντηρήσει το πληθωριστικό ράλι, είτε θα επιβάλλουν δελτίο στη χρήση φυσικού αερίου, ενώ εξετάζουν και το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στις τιμές του αερίου που μεταφέρεται από τη Ρωσία μέσω αγωγών, σε μία ωστόσο κίνηση που περιπλέκει τα πράγματα.
Ρόλο παίζει και η κλιματική αλλαγή. Ενώ για την Ευρώπη υπάρχουν ορισμένες προβλέψεις που θέλουν τον επερχόμενο χειμώνα να είναι ηπιότερος, σήμερα στην Καλιφόρνια η θερμοκρασία ξεπερνά τους 43 βαθμούς και οι αρχές κήρυξαν την πολιτεία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αναμένοντας τη μεγαλύτερη ζήτηση για ενέργεια στα χρονικά που θα δοκιμάσει τις αντοχές του συστήματος ηλεκτροδότησης.
Καύσωνες, ακραία καιρικά φαινόμενα, ιστορικά υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες, ξηρασία. Ο πλανήτης αλλάζει και η παγκόσμια ενεργειακή κρίση μας δείχνει ότι τίποτα πλέον δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο, ούτε στις ανεπτυγμένες οικονομίες.
