Το μέτωπο που ανοίγει σήμερα η κυβέρνηση είναι διπλό. Επιχειρεί να κλείσει την πόρτα της παρανομίας στα αυθαίρετα, αλλά και να μην ξαναζήσουμε φέτος το καλοκαίρι εικόνες με κατειλημμένες από ξαπλώστρες παραλίες και μπράβους που διώχνουν τους πολίτες επειδή διεκδικούν το δικαίωμα που τους δίνει ο νόμος. Δύο διαφορετικά νομοσχέδια με κοινό παρονομαστή, το χτύπημα στην ανομία.
Στην πρώτη περίπτωση, του νομοσχέδιου του υπ. Περιβάλλοντος στόχος είναι να τελειώνουμε με ένα καρκίνωμα 40 και πλέον ετών και η μεγάλη καινοτομία είναι ότι με τη χρήση πλέον της τεχνολογίας, θα εντοπίζεται σε πραγματικό χρόνο οτιδήποτε αυθαίρετο χτίζεται στην ελληνική επικράτεια.
Ένας συνδυασμός από drones και τεχνητής νοημοσύνης θα αναζητά τα αυθαίρετα που χτίζονται σε real time ή όσα θα χτιστούν το επόμενο διάστημα. Όταν το drone εντοπίζει δόμηση, θα αντιπαραβάλει τις συντεταγμένες με το σύστημα E-adeies, δηλαδή τη φόρμουλα ηλεκτρονικής έκδοσης αδειών. Εφόσον, δεν έχει δηλωθεί σε αυτό κάποια οικοδομική άδεια με τις συγκεκριμένες συντεταγμένες, τότε θα πιάνουν δουλειά οι ελεγκτές.
Ταυτόχρονα, με το πλαίσιο που έχει ετοιμάσει το επιτελείο του Θ. Σκυλακάκη επιχειρείται να λυθεί μια εκκρεμότητα που απασχολεί εκατομμύρια πολίτες και διαρκεί έναν ολόκληρο αιώνα. Η απουσία χωροταξικού σχεδίου της χώρας, και η πολεοδομική νομοθεσία για τους προ του 1923 δρόμους. Δρομολογείται επιτέλους, με χρηματοδότηση 400 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, η σύνταξη ειδικών και τοπικών πολεοδομικών σχεδίων σε όλη την επικράτεια, που θα καθορίζουν πλέον οριστικά τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, εντός αλλά και εκτός σχεδίου και φυσικά τις προστατευόμενες ζώνες κάθε περιοχής. Και με τα συγκεκριμένα σχέδια ανοίγει η διαδικασία ώστε να λυθεί πια και το χρόνιο πρόβλημα του χαρακτηρισμού των δημοτικών δρόμων. Το τελευταίο είναι ένα ζητούμενο που απασχολεί επί χρόνια, ειδικά την ελληνική περιφέρεια κι έχει επιδεινωθεί μετά το μπλόκο του ΣτΕ στην εκτός σχεδίου δόμηση.
Παράλληλα:
- Το έργο της κατεδάφισης φεύγει από τις περιφέρειες και επιστρέφει στην κεντρική διοίκηση και συγκεκριμένα στα υπ. Περιβάλλοντος και Υποδομών. Τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα από τις περιφέρειες είναι πενιχρά. Με την αφαίρεση της συγκεκριμένης αρμοδιότητας επιχειρείται να τελειώνουμε με ένα χρόνιο απόστημα εξυπηρέτησης των στενών συμφερόντων στις τοπικές κοινωνίες.
- Καταργείται το σημερινό μοντέλο όπου πολλά κλιμάκια διαφορετικών υπηρεσιών κάνουν το καθένα και από μια αυτοψία. Καθιερώνεται ένα μόνο μεικτό κλιμάκιο, κατά το μοντέλο της Μυκόνου, ώστε για κάθε αυθαίρετο να εκδίδεται ένα μόνο φύλλο ελέγχου.
- Καθιερώνεται αποκλειστικό κονδύλι για τις κατεδαφίσεις, όχι από το υπ. Εσωτερικών που παρέχει σήμερα πόρους στις περιφέρειες, αλλά από νέες πηγές, όπως το Πράσινο Ταμείο (έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων ρύπων, κλπ.).
- Καθιερώνονται στόχοι για τις κατεδαφίσεις ετησίως. Αρχή θα γίνει απ’ όσα αυθαίρετα έχουν πρωτόκολλο κατεδάφισης το 2022, αλλά και απ’ ότι καινούργιο χτίζεται. Ο κανόνας είναι ότι θα κατεδαφίζεται το σύνολο των αυθαιρέτων για τα οποία βγήκαν οριστικά πρωτόκολλα το προηγούμενο έτος. Και μετά το υπουργείο θα κινείται αναδρομικά με στόχο σε ετήσια βάση να κατεδαφίζονται και παλαιότερα. Στόχος είναι να φτάσουμε μέχρι τα αυθαίρετα του 2011, χρονιά ορόσημο, υπό την έννοια ότι τότε έγινε και η τελευταία νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων στην Ελλάδα.
Στη δεύτερη περίπτωση, του νομοσχέδιου του υπ. Εθνικής Οικονομίας επιχειρείται να κλείσει άλλη μια εκκρεμότητα ετών, η εκτεταμένη παρανομία που ζούμε κάθε καλοκαίρι με τις κατειλημμένες από ξαπλώστρες και ομπρέλες παράλιες.
Η βασική αλλαγή που φέρνει το νομοσχέδιο Χατζηδάκη είναι ότι η σφράγιση της παράνομης επιχείρησης γίνεται πιο εύκολη. Το λουκέτο στην επιχείρηση που παρανομεί θα είναι άμεσο, όπως και η ανάκληση της άδειας παραχώρησης σε περίπτωση υποτροπής. Είναι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί η ανομία.
Η παρέμβαση Χατζηδάκη για να μπει τάξη στο χάος με τις παραλίες συνοδεύεται επίσης από δημοπρασίες για θέσεις και ομπρέλες που θα γίνονται ηλεκτρονικά, όχι σε αίθουσες δημοτικών συμβουλίων με αστυνομικούς και μπράβους και κυρίως από αφαίρεση αρμοδιοτήτων από τους Δήμους.
Έχει αποδειχθεί ότι η τοπική αυτοδιοίκηση απέτυχε στο συγκεκριμένο έργο, οι σχέσεις στα νησιά μεταξύ των «γνωστών» και της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πολύ ισχυρές, επομένως για να σπάσει το απόστημα της συναλλαγής το νέο πλαίσιο ενισχύει τις αρμοδιότητες των κτηματικών υπηρεσιών του Δημοσίου. Βέβαια, για να συμβεί αυτό, ενισχύεται και το προσωπικό τους το οποίο πανελλαδικά ανέρχεται σήμερα σε περίπου 500 άτομα (και βαίνει μειούμενο, λόγω συνταξιοδοτήσεων), όταν από τη νομοθεσία προβλέπονται 1.500 θέσεις.
Ταυτόχρονα δίνεται ψηφιακά η δυνατότητα στον πολίτη να δηλώνει την παρανομία που βλέπει στην παραλία μέσω ειδικής εφαρμογής της ΑΑΔΕ που θα μπορεί να κατεβάζει στο κινητό του. Επί της ουσίας, ο πολίτης θα μπορεί να προστατεύει το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης του στην παραλία και για αυτόν ακριβώς το λόγο αποκτά ένα εργαλείο. Γίνεται ο ίδιος ελεγκτής, θωρακίζοντας έτσι το δικαίωμα που του δίνει ο νόμος.