Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Γεμάτη εμπόδια και... λακκούβες είναι η τελική ευθεία της θητείας του Μάριο Ντράγκι, καθώς η Ευρώπη κινδυνεύει ολοένα περισσότερο να βιώσει την τρίτη ύφεση σε μία δεκαετία. Αποτέλεσμα είναι τα επιτόκια να παραμένουν – εκτός συγκλονιστικού απροόπτου – στη μηδέν και μετά τον Οκτώβριο, καθώς πληροφορίες του Liberal.gr από την Φρανκφούρτη αναφέρουν ότι μετά την ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών στην ευρωπαϊκή οικονομία, η αλλαγή της νομισματικής πολιτικής μετατίθεται για το 2020.
Στη χθεσινή συνέντευξη τύπου, ο επικεφαλής της ΕΚΤ παραλίγο να προκαλέσει πανικό στις αγορές, όταν παραδέχθηκε ότι οι πολλαπλές εστίες αβεβαιότητας, κυρίως σε γεωπολιτικό επίπεδο, και η απειλή του προστατευτισμού επηρεάζουν αρνητικά το οικονομικό κλίμα. Όπως αποκάλυψε το liberal.gr (βλ. ΕΔΩ) ο Ντράγκι έχει ήδη δεχθεί εισηγήσεις για την εφαρμογή νέων μέτρων ενίσχυσης της οικονομίας.
Το ευρώ έφτασε στα 1,1295 δολάρια, σε χαμηλό έτους, καταγράφοντας απώλειες άνω του 0,75% και πολλοί πίστεψαν ότι ο Ιταλός θα βγάλει και πάλι το «μπαζούκα», ανακοινώνοντας κάποιο μέτρο ενίσχυσης των τραπεζών και της οικονομίας, όπως τα μακροπρόθεσμα δάνεια TLTRO.
Αυτό που αναμφίβολα τρόμαξε τον Ντράγκι ήταν η μεγάλη πτώση του σύνθετου δείκτη PMI για την Ευρωζώνη, ο οποίος τον Ιανουάριο υποχώρησε στις 50,7 μονάδες από 51,1 μονάδες, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2013, όταν θεωρείται ότι έληξε η κρίση χρέους. Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις των αναλυτών έκαναν λόγο για άνοδο του δείκτη στις 51,5 μονάδες, ενώ η πτώση υποδεικνύει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης σταμάτησε να αναπτύσσεται και ότι ο κίνδυνος της ύφεσης αυξάνεται δραματικά.
Με την ανάπτυξη στο 0%, είναι η πρώτη φορά τους τελευταίους μήνες που ο Ντράγκι αναγνωρίζει με τέτοια σαφήνεια τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη και αφήνει να εννοηθεί ότι ο ευρωπαϊκός ουρανός δεν είναι τόσο... καθαρός που να δικαιολογεί επιτάχυνση της αύξησης των επιτοκίων. Με την ποσοτική χαλάρωση να έχει ολοκληρωθεί, ο «Σούπερ Μάριο» δεν έχει πολλές επιλογές – αν δεν κάνει στροφή 180 μοιρών - και πλέον αναλυτές προειδοποιούν πως κάθε φορά που τα οικονομικά στοιχεία της Ευρωζώνης θα απογοητεύουν, οι ευρωπαϊκοί τίτλοι θα δέχονται ισχυρά «χτυπήματα».
Βέβαια, ο Ντράγκι υπογράμμισε ότι τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ θεωρούν ότι η πιθανότητα ύφεσης είναι μικρή, παραδέχθηκε ωστόσο αν η ύφεση χτυπήσει ένα τμήμα της Ευρωζώνης τότε το πιθανότερο σενάριο είναι να μεταδοθεί παντού. Και μπορεί οι επικρατέστερες οικονομίες για να πέσουν σε ύφεση να είναι η γερμανική και η ιταλική, όμως η Ελλάδα είναι η χώρα με τις πιο αδύναμες αντιστάσεις στην περίπτωση έντονων αναταράξεων.
Οι αγορές αναμένουν την ανακοίνωση ενός νέου γύρου παροχής φθηνών δανείων TLTRO πολύ σύντομα (το επόμενο τρίμηνο), αφού ο Ιταλός είπε ότι το θέμα συζητήθηκε υπενθυμίζοντας ότι οι συγκεκριμένες πράξεις αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της κρίσης. Άρα, από τη μία η ΕΚΤ θεωρεί χαμηλό τον κίνδυνο ύφεσης αλλά την ίδια ώρα συζητά την εφαρμογή TLTRO για να βοηθήσει τις τράπεζες να ενισχύσουν τους δείκτες τους και να αυξηθεί η ροή δανείων προς την πραγματική οικονομία.
Το ερώτημα που επικρατεί είναι αν ο Ντράγκι μπορεί να χρησιμοποιήσει τα όπλα που έχει, δηλαδή αν θα έχει προς το τέλος της θητείας του τη δύναμη να επαναφέρει το QE ή αρνητικά επιτόκια στην περίπτωση που ο εφιάλτης της ύφεσης καλύψει την Ευρωζώνη. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ προσπάθησε να καθησυχάσει τις αγορές λέγοντας ότι η «εργαλειοθήκη» του είναι γεμάτη και διαθέσιμη, που σημαίνει ότι δεν αποκλείεται ακόμη και να αγοράσει ξανά κρατικά ομόλογα.
Πότε μπορεί να γίνει αυτό; Σίγουρα όχι μέχρι τις ευρωεκλογές ενώ τα αρνητικά στοιχεία για την ευρωπαϊκή οικονομία θα πρέπει να είναι... αδιάσειστα. Πηγές με γνώση των διεργασιών επιμένουν ότι η ΕΚΤ γνωρίζει καλά πως η ευρωπαϊκή οικονομία έχει χάσει την αναπτυξιακή της ορμή που συνεπάγεται ότι πολύ δύσκολα ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς τον στόχο της, ήτοι κοντά αλλά χαμηλότερα από το 2%.
Φωτογραφία: AP
