Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η αρχική σχέση των κεντρικών τραπεζών – αλλά και γενικότερα του χρηματοπιστωτικού κλάδου - με το Bitcoin θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως... σχέση άρνησης, καθώς από επίσημα χείλη δεν γινόταν καμία αναφορά στο ψηφιακό νόμισμα. Με τον καιρό, ωστόσο, η συζήτηση γύρω από την ύπαρξη και την δυνητική δυναμική του Bitcoin συνοδευόταν συχνά από ερωτήματα όπως «θα σκοτώσει το Bitcoin τις κεντρικές τράπεζες;» και «για πόσο θα αγνοούν οι κεντρικές τράπεζες τα ψηφιακά νομίσματα;»
Σήμερα, έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός όσων πιστεύουν πως τα οφέλη από τη χρήση ψηφιακών νομισμάτων είναι τεράστια, καθώς η τεχνολογία τους μπορεί να αξιοποιηθεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του χρηματοπιστωτικού σύμπαντος, από τις απλές συναλλαγές μέχρι τα παράγωγα συμβόλαια.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου, όπως η IBM, «δουλεύουν» τη συγκεκριμένη ιδέα, ενώ η Microsoft χαρακτηρίζει την τεχνολογία των ψηφιακών νομισμάτων «big business».
Η ελκυστικότητα των «κρυπτονομισμάτων» αποδεικνύεται από την πρωτοποριακή κίνηση της Τράπεζας της Αγγλίας. Η Bank of England ζήτησε από ερευνητές να εφεύρουν ένα ψηφιακό νόμισμα που θα έχει πιο φιλικό προς τις κεντρικές τράπεζες σχεδιασμό από το Bitcoin.
Το RSCoin είναι ο «κλώνος» του Bitcoin και παρουσιάζεται στην ερευνητική εργασία του ελληνικής καταγωγής Γιώργου Δανέζη και της Sarah Meiklejohn με τίτλο «Centrally Banked Cryptocurrencies» και σύμφωνα με αναλυτές αποτελεί την, μέχρι σήμερα, πιο ουσιαστική προσπάθεια από πλευράς κεντρικών τραπεζών να δημιουργήσουν το δικό τους ψηφιακό νόμισμα.
Η Bank of England δεν είναι η πρώτη κεντρική τράπεζα που ασχολείται με την τεχνολογία Blockchain, η οποία βρίσκεται πίσω από το Bitcoin, είναι όμως η πρώτη που παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό ψηφιακού νομίσματος.
Τον περασμένο Ιανουάριο, η κεντρική τράπεζα της Κίνας ανακοίνωσε ότι από το 2014 έχει δημιουργήσει μία ερευνητική ομάδα, σε συνεργασία με την Citigroup και την Deloitte, με στόχο τη μελέτη των ψηφιακών νομισμάτων και των σεναρίων εφαρμογής τους. Ωστόσο, η κίνηση της κινεζικής κεντρικής τράπεζας χαρακτηρίζεται σχεδόν αναμενόμενη, από τη στιγμή που η Κίνα είναι μία από τις μεγαλύτερες αγορές για το Bitcoin.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας ανακοίνωσε τη σύσταση ομάδας εργασίας για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τόσο της τεχνολογίας Blockchain όσο και των νέων οικονομικών τεχνολογιών (Fintech).
Πρόσφατα, μεγάλες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού σύμπαντος, όπως η JPMorgan και η Nasdaq, ανακοίνωσαν ότι σκοπεύουν να επενδύσουν στην τεχνολογία Blockchain. Πριν από λίγες μέρες, μάλιστα, έγινε γνωστό από την αμερικανική τεχνολογική εταιρεία R3, ότι 40 από τις μεγαλύτερες τράπεζες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων οι Bank of America, BNP Paribas, Citi, Deutsche Bank, Goldman Sachs και HSBC,συμμετείχαν σε επιτυχημένη δοκιμή πέντε παράλληλων τεχνολογιών Blockchain.
Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει… δηλώσει ανοιχτή στην τεχνολογία Blockchain και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συμβάλλει στη διευκόλυνση των λειτουργιών της. Θα μπορούσε η επόμενη ποσοτική χαλάρωση να είναι ψηφιακή;
Ο Έλληνας πίσω από το RSCoin και οι προοπτικές
Η μελέτη των ερευνητών του βρετανικού πανεπιστημίου University College London, ξεκίνησε στις αρχές του περασμένου έτους. Στόχος του 37χρονου Γιώργου Δανέζη και της Sarah Meiklejohn ήταν η δημιουργία ενός ψηφιακού νομίσματος που να μην μπορεί εύκολα να… πλαστογραφηθεί.
Ο Γιώργος Δανέζης, μαζί με την Sarah Mejkeljohn και άλλους ερευνητές, θα συμμετάσχει στο πρώτο θερινό εκπαιδευτικό τμήμα για την τεχνολογία Blockchain και τα κρυπτονομίσματα που διοργανώνεται από τον μη κερδοσκοπικό ερευνητικό οργανισμό IACR (International Association for Cryptologic Research) στην Κέρκυρα στις 30 Μαΐου 2016.
Η βασική διαφορά του RSCoin - και κάθε άλλου ψηφιακού νομίσματος που ενδεχομένως θα δημιουργήσουν κεντρικές τράπεζες - είναι αυτό ακριβώς που έκανε το Bitcoin να «ακουστεί»: το RSCoin θα ελέγχεται από την Bank of England. Η κεντρική τράπεζα θα διαθέτει ειδικό κλειδί κρυπτογράφησης που θα της επιτρέπει να ελέγχει την προσφορά χρήματος. Θα μπορεί δηλαδή να «τυπώνει» χρήμα όποτε το επιθυμεί και να εφαρμόζει παρεμβατικά μέτρα όπως το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) που εφαρμόζει στην παρούσα φάση η ΕΚΤ. Θα έχει δηλαδή τελείως διαφορετική φύση από των υφιστάμενων ψηφιακών νομισμάτων.
Υπενθυμίζεται το Bitcoin αποτελεί ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα που επιτρέπει σε οποιονδήποτε την ανάπτυξη του δικού του λογισμικού για την… εξόρυξη κρυπτονομίσματος. Ο κώδικάς του, δε, επιτάσσει ότι ο αριθμός των Bitcoin ποτέ δεν θα ξεπεράσει τα 21 εκατομμύρια.
Σύμφωνα με ειδικούς, οι κεντρικές τράπεζες με την υιοθέτηση συστημάτων όπως το RSCoin θα μπορούν να δώσουν τη δυνατότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα να εξυπηρετεί καλύτερα τους καταναλωτές.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι τράπεζες μπορούν να παίξουν το δικό τους ρόλο ως ενδιάμεσοι που θα διεκπεραιώνουν τις συναλλαγές και θα τις υποβάλλουν στο κεντρικό λογισμικό. Όπως υποστηρίζει η Sarah Mejklejohn, ο κεντροποιημένος σχεδιασμός του RSCoin συνεπάγεται ότι μπορεί να διαχειριστεί πολύ μεγάλο αριθμό συναλλαγών, σε αντίθεση με το Bitcoin.
Εκτιμάται, λοιπόν, ότι οι μεταφορές χρημάτων θα γίνονται πολύ πιο εύκολα, με αποτέλεσμα το εμπόριο να «τρέχει» πιο γρήγορα και οι βασικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες να είναι διαθέσιμες σε περισσότερους ανθρώπους ανά τον κόσμο. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το πάντρεμα της τεχνολογίας των ψηφιακών νομισμάτων με το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα έκανε τα ψηφιακά νομίσματα πιο αποδεκτά από τον κόσμο.
Το RSCoin έχει δοκιμαστεί στην cloud πλατφόρμα της Amazon, ενώ οι έρευνες και οι δοκιμές για το πώς μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη θα συνεχιστούν.
