Δεκατρία χρόνια από την είσοδο του στα ΕΛΠΕ και είναι αμέτρητες οι φορές που έχει γραφτεί ότι ο όμιλος Λάτση επιθυμεί να αποχωρήσει από το μετοχικό τους κεφάλαιο.
Τέσσερα χρόνια πριν ήταν το φλερτ με την Gazprom και η φημολογία πως αυτό χάλασε έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ, το 2014 ήταν η φήμη πως η Paneuropean έχει δεχθεί κρούσεις εξαγοράς του ποσοστού της από την ExxonMobil, ενώ πέρυσι στο παιχνίδι της σεναριολογίας για την απόκτηση των ΕΛΠΕ μπήκαν οι Ιρανοί της NIOC με την πλευρά Λάτση να διαψεύδει ότι μελετά αποεπένδυση από το διυλιστήριο.
Τα σενάρια όμως φούντωσαν και πάλι όταν προχθές η Paneuropean, σε μια κίνηση που ερμηνεύεται από την αγορά ως ενίσχυση της θέσης της ενόψει της 2ης προσπάθειας ιδιωτικοποίησης των ΕΛΠΕ, προέβη σε αύξηση του ποσοστού της από το 42% στο 45,5%.
Τι μπορεί να σημαίνει η κίνηση; Δίχως να υπάρξει σχολιασμός από την πλευρά Λάτση, πηγές της αγοράς σχολιάζουν ότι δεν αποκλείεται η τελευταία κίνηση να αποσκοπεί σε αύξηση του ποσοστού της πάνω από το 50%, προκειμένου να ελέγξει έτσι τη γενική συνέλευση και να μπορεί να πουλήσει το μερίδιό της, δίχως να χρειάζεται ο αγοραστής να αποκτήσει μέρος ή και όλο από το 35% του Δημοσίου.
Όσο για τον λόγο μιας πιθανής αποεπένδυσης της πλευράς Λάτση από τα ΕΛΠΕ, πολλοί εδώ και χρόνια τη συνδέουν με την ανάγκη εξεύρεσης κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της μεγάλης επένδυσης του Ελληνικού, προϋπολογισμού άνω των 9 δισ. ευρώ.
Ανεξαρτήτως αν όλα τα παραπάνω έχουν βάση, ένα είναι σίγουρο: Είτε η πλευρά Λάτση σκέφτεται να πουλήσει το μερίδιό της, είτε όχι, με την αύξηση του ποσοστού της, έχει τη δυνατότητα να κάνει μουαγέν. Να μειώσει δηλαδή το κόστος της ανά μετοχή, συμψηφίζοντας την αξία των μετοχών των ΕΛΠΕ που είχε αγοράσει το 2003 σε υψηλή αξία, με αυτές που απέκτησε τώρα. Θα πρόκυπτε έτσι ένας μέσος όρος ναι μεν υψηλότερος από τη σημερινή αξία της μετοχής, ωστόσο χαμηλότερος από την τιμή αγοράς του 2003.
Σημειωτέων ότι προχθές, οπότε και ανακοινώθηκε η αύξηση του ποσοστού της Paneuropean από το 42% σε 45,5%, η μετοχή των ΕΛΠΕ, διαμορφώθηκε στα 3,78 ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 4,42%. Χθες, έκλεισε στα 3,84 ευρώ, πάλι με άνοδο 1,59%.
Όσο για το 2003, η συμφωνία εξαγοράς του 16,65% των ΕΛΠΕ από την Petrola της Panuropean και η εν συνεχεία απορρόφηση της τελευταίας από τα ΕΛΠΕ, είχε γίνει σε τιμή 7,5 ευρώ, κατά 98% υψηλότερη της προχθεσινής.
Τα σενάρια για από κοινού πώληση με το Δημόσιο
Όσο για το σενάριο της από κοινού πώλησης μέρους του μεριδίου της Paneuropean με το 35% του Δημοσίου, είναι πολύ παλιό. "Παίζει" τουλάχιστον από το 2012, όταν η τότε διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ είχε αποπειραθεί να ιδιωτικοποιήσει για πρώτη φορά την εταιρεία.
Τότε, είχε τεθεί το θέμα ότι για να εκδηλωθεί ενδιαφέρον για τα ΕΛΠΕ θα πρέπει η πλευρά Λάτση να πουλήσει μέρος του μεριδίου της ή και ολόκληρο, μαζί με το Δημόσιο, αφού από μόνο του δεν είναι εμπορεύσιμο κανένα από τα δύο ποσοστά.
Σύμφωνα με το τότε ρεπορτάζ, η πλευρά Λάτση επιθυμούσε να παραμείνει με μία ισχυρή μετοχική παρουσία στον όμιλο των ΕΛΠΕ και ως εκ τούτου από το 42%, εμφανιζόταν διατεθειμένη να δώσει ένα πακέτο 5% έως 15%, περιορίζοντας έτσι το ποσοστό της πέριξ του 30%.
Σε μια τέτοια περίπτωση, αφενός ο νέος στρατηγικός επενδυτής θα ήλεγχε το μεγαλύτερο μετοχικό ποσοστό της εταιρείας, μαζί και με τη γενική συνέλευση, αφετέρου αυτό θα μεταφραζόταν και σε αυξημένο τίμημα πώλησης.
Σύμφωνα πάντα με το τότε ρεπορτάζ, η πλευρά Λάτση είχε διαμηνύσει στο ΤΑΙΠΕΔ ότι δεν θα ασκήσει το δικαίωμα πρώτης άρνησης (first refusal) για το ποσοστό του Δημοσίου, όπως αυτό απορρέει από την αρχική συμφωνία συγχώνευσης ΕΛΠΕ -Πετρόλα.
Σε κρούσεις που της είχαν μάλιστα γίνει από την ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ, η Paneuropean το είχε ενημερώσει ότι δεν επιθυμεί να αποχωρήσει από τα ΕΛΠΕ, πουλώντας μαζί με το Δημόσιο το σύνολο της συμμετοχής της, κάτι που θα σήμαινε ότι θα διατίθετο ένα πακέτο "μαμούθ" μετοχών της εταιρείας που θα ξεπερνούσε το 77%.
Γιώργος Φιντικάκης
