Του Γιώργου Φιντικάκη
Οσες γραβάτες και να φορέσει ο κ. Τσίπρας, δεν πρόκειται να πείσει κανέναν ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να πουλήσει σε λογικό επιτόκιο ένα ομόλογο στους διεθνείς επενδυτές.
Και πάντως όχι τις αγορές, που αν πίστευαν ότι "το χρέος είναι βιώσιμο", όπως είπε χθες ο Πρωθυπουργός στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν θα αντιδρούσαν τόσο χλιαρά, με την απόδοση του 10ετούς ομόλογο να αποκλιμακώνεται μόνο κατά περίπου 20 μονάδες βάσης στο 4,1%, δείγμα ακριβώς της δυσπιστίας τους απέναντι στη συμφωνία.
Στην πράξη το Eurogroup μας έδωσε μια σανίδα σωτηρίας 10 ετών, που απλά θα σπρώξει στο μέλλον το πρόβλημα του τεράστιου ελληνικού χρέους, για το οποίο καλό είναι να περιμένουμε πρώτα μια εμπεριστατωμένη ανάλυση του ΔΝΤ πριν βιαστούμε να πανηγυρίσουμε ότι έγινε βιώσιμο. Και αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το 2015, το ΔΝΤ ζητούσε από την Ευρώπη να δώσει 30 χρόνια περίοδο χάριτος στα υφιστάμενα και στα νέα δάνεια της Ελλάδας, μήπως και καταφέρουμε να γίνουμε δημοσιονομικά βιώσιμοι.
Κάπως έτσι η Ευρώπη αποφάσισε την εύκολη πολιτική επιλογή. Εδωσε μερικά καρότα στην Ελλάδα, κρατώντας ταυτόχρονα πολλά μαστίγια, και ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή οι αγορές θα επιβάλλουν στη χώρα την δική τους πειθαρχία. Σίγουρα τα 10 έτη δίνουν μια ανάσα ζωής στο δυσβάσταχτο βαρίδι του χρέους, αλλά τα ωραία σταματούν κάπου εδώ, καθώς πάρα πολλά πράγματα στη περίπτωση της Ελλάδας έχουν αφεθεί εντελώς στην τύχη τους.
Στη κατηγορία αυτή ανήκει ακόμη και ο σχηματισμός του περίφημου μαξιλαριού της απόφασης του Eurogroup, καθώς βασίζεται σε λεφτά που μένει να... βρεθούν. Αν και προβάλλεται ως ένα από τα μεγαλύτερα κέρδη της συμφωνίας, ότι η Ελλάδα θα σχηματίσει ένα cash buffer 24,1 δισ. μέχρι τον Αύγουστο για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της επόμενης 2ετίας, εντούτοις δεν προκύπτει από πουθενά ότι αυτό σήμερα υπάρχει. Ούτε ότι θα υπάρξει έως τον Αύγουστο.
Ακτινογραφωντας το πόθεν αυτών των 24,1 δισ, προκύπτει ότι σήμερα στον ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας, υπάρχουν μόνο 6,17 δισ. Αν συνυπολογίσουμε και τα 9,6 δισ, από τα 15 δισ της τελευταίας δόσης που αποφάσισε να πάρουμε το Eurogroup, φτάνουμε σχεδόν στα 16 δισ. ευρώ. Αγνοούνται τα υπόλοιπα 8 δισ. ευρώ.
Από που λοιπόν θα προέλθουν; "Πιθανότατα και πάλι από τα ρεπος", εκτιμά στο Liberal, ο σύμβουλος επιχειρήσεων Γιώργος Προκοπάκης που έχει αναδείξει το θέμα της διαμόρφωσης του μαξιλαριού με ακριβό δανεισμό μέσω ρέπος από τους φορείς του Δημοσίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι λογιστικές καταστάσεις δείχνουν ότι το υπόλοιπο του λεγόμενου "Κοινού Κεφαλαίου" που τηρεί η Τράπεζα της Ελλάδος, με τα ταμειακά διαθέσιμα των οργανισμών, αυξήθηκε από 28 σε 37 δισ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου. Εξ αυτών τα 23 δισ. ήταν ρεπος, 6,2 δισ. ομόλογα, και τα υπόλοιπα ρευστό. Εχει δηλαδή ήδη ετοιμαστεί το "pool" για να μπουν 8 δισ. στο μαξιλάρι.
Το ερώτημα φυσικά δεν είναι πότε το Δημόσιο θα στραγγίξει κι άλλο τα διαθέσιμα των δημοσίων οργανισμών, αλλά πότε θα συμβεί το "θαύμα", δηλαδή μια νέα έξοδος στις αγορές.
Δεν είμαστε ακόμη εκεί. Οσο η απόδοση του 10ετούς παραμένει στη ζώνη του 4%, σημαίνει ότι οι αγορές δεν βλέπουν τα πράγματα το ίδιο αισιόδοξα με τον κ. Τσίπρα. Και μπορεί οι Βρυξέλλες, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ να προσποιούνται ότι η συμφωνία της Πέμπτης ανοίγει ένα καθαρό δρόμο για την Ελλάδα, ωστόσο η χώρα παραμένει ακόμη σε κατάσταση limbo. Μετέωρη ανάμεσα στην αδυναμία εξόδου στις αγορές, και στην ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία της χώρας, που όμως σχεδιάστηκε ακριβώς γι'' αυτό το σκοπό. Για να της επιτρέψει να βγει σε αυτές ! Η απόλυτη αντίφαση.
Η εμπιστοσύνη είναι το παν όταν μια χώρα εξέρχεται των προγραμμάτων. Η Ελλάδα δεν την έχει ακόμη κατακτήσει. Η ελληνική καμπύλη αποδόσεων θέλει πολύ δουλειά για να κτιστεί, ώστε οι επενδυτές να αρχίσουν ξανά να την εμπιστεύονται. Από την άλλη η προοπτική να ζητήσει μετά από λίγο καιρό η Ελλάδα ξανά βοήθεια από τους Ευρωπαίους, είναι πάρα πολύ φρικτή ακόμη και ως ιδέα. Κάπως έτσι η Ευρώπη κατέληξε σε μια μέτρια συμφωνία. Κλώτσησε το πρόβλημα στο μέλλον, οπότε και θα το βρει μπροστά του, αυτός που τότε θα κυβερνά.