Μέτρα στήριξης που θα δίνουν απάντηση στα μεγαλύτερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν τα νοικοκυριά το φθινόπωρο και -κυρίως- τον χειμώνα αναμένεται να ενσωματώσει η κυβέρνηση στο πακέτο της ΔΕΘ. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο κανένα μέλος του οικονομικού επιτελείου δεν ανοίγει ακόμη τα χαρτιά του: Διότι ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή που ακριβώς θα χτυπήσει -και με ποια ένταση- η κρίση τους επόμενους μήνες. Αν τον Ιούνιο το νούμερο ένα πρόβλημα των νοικοκυριών ήταν η τιμή της αμόλυβδης, σήμερα δεν είναι διότι η επιστροφή του πετρελαίου κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι εξασφαλίζει τη τιμή λιανικής κάτω από τα 2 ευρώ το λίτρο και σε Αθήνα και σε Θεσσαλονίκη.
Δεν είναι φθηνή, είναι σίγουρα φθηνότερη από τα 2,4 ευρώ του Ιουνίου. Άρα, δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει fuel pass 3. Διότι αυτά τα 200 εκατ. ευρώ, μπορούν να χρηματοδοτήσουν ένα άλλο πρόβλημα των νοικοκυριών που δείχνει να λαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις: τις πολύ υψηλές των τροφίμων. Με πληθωρισμό ειδών διατροφής στο 13% και εξαγγελίες ανατιμήσεων για το φθινόπωρο από όλες τις μεγάλες εταιρείες τροφίμων (παραγωγούς και λιανέμπορους) ο λογαριασμός του supermarket μπορεί να εξελιχθεί σε εφιάλτη. Άλλος τρόπος να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στα τρόφιμα από την άμεση εισοδηματική ενίσχυση δεν υπάρχει. Γι’ αυτό και είναι πολλές οι πιθανότητες μιας νέας επιταγής ακρίβειας με ημερομηνία εξαργύρωσης εντός του 2022. Από εκεί και πέρα, είναι το θέμα της ενέργειας.
Εκεί, οι αποφάσεις είναι μάλλον δρομολογημένες. Υπέρ πάντων, η επιδότηση του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος. Τιμή μεγαλύτερη των 15-17 λεπτών ανά κιλοβατώρα, τα νοικοκυριά δεν θα την σηκώσουν εύκολα ενώ ένα κύμα απλήρωτων λογαριασμών μπορεί να δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα στην οικονομία. Γι’ αυτό και η μερίδα του λέοντος από τον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται και θα δημιουργηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου, θα διατεθεί για την επιδότηση του ηλεκτρικού στη λογική του… what ever it takes. Αν περισσέψουν πόροι, θα δούμε αυξημένη επιδότηση για το επίδομα θέρμανσης καθώς ανατιμήσεις άνω του 40-50% παρατηρούνται μέχρι και στα καυσόξυλα. Ειδική παρέμβαση αναμένεται και για την τιμή του φυσικού αερίου καθώς σε διαφορετική περίπτωση, τα 600.000 νοικοκυριά που θερμαίνονται με φυσικό αέριο, θα ζήσουν πραγματικό εφιάλτη τον χειμώνα.
Κάπου εδώ εξαντλούνται τα περιθώρια για το 2022. Οι ανακοινώσεις τις ΔΕΘ θα περιλαμβάνουν όμως και τα μέτρα για το 2023. Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης δεδομένη. Η αύξηση των συντάξεων επίσης δεδομένη και νομοθετημένη. Η επίσπευση της αύξησης του κατώτατου μισθού πιθανή καθώς πέφτει λόγος και στους εργοδότες που θα βάλουν και το χέρι στην τσέπη. Όσο για τα υπόλοιπα μέτρα που ακούγονται (τέλος επιτηδεύματος, κατάργηση τεκμηρίων κλπ) ας κρατάμε μικρό καλάθι.
Ο δημοσιονομικός χώρος του 2023 είναι περιορισμένος καθώς η χώρα πρέπει να γυρίσει στα πρωτογενή πλεονάσματα. Και εκτός αυτού, ο εφιάλτης του φυσικού αερίου δεν είναι δεδομένο ότι θα εξαφανιστεί με την Πρωτοχρονιά. Αν οι τιμές παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα και από το νέο έτος, θα χρειαστούν δισεκατομμύρια και το 2023 για να στηριχτούν οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος.
