H επιθυμία για ταξίδι στην Ελλάδα είναι έντονη, δεν μεταφράζεται όμως σε αντίστοιχες κρατήσεις. Τις κρατά χαμηλά ο φόβος σε περίπτωση έξαρσης της πανδημίας μαζί με τον περιορισμό στα εισοδήματα. Σαν αποτέλεσμα η ενισχυμένη θέση της Ελλάδας μετά την επιτυχή υγειονομική αντιμετώπιση του ιού δεν μετατρέπεται σε ισχυρή ζήτηση.
Το δείχνουν τα πρώτα στατιστικά για την επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια μετά την 1η Ιουλίου, οπότε και άνοιξαν οι πύλες προς μια σειρά τρίτων χωρών, αλλά και οι εισπράξεις του πρώτου εξαμήνου. Στοιχεία από κρίσιμους για τον τουρισμό αερολιμένες, όπως Μύκονος, Σαντορίνη, Κέρκυρα και Ρόδος αποκαλύπτουν ότι τις πρώτες επτά ημέρες του Ιουλίου δεν άλλαξαν και πολλά σε σχέση με την εικόνα του Ιουνίου. Όταν δηλαδή ακόμη δεν επιτρέπονταν οι πτήσεις προς ΕΕ από τις 14 χώρες από τις οποίες αυτή άρχισε να δέχεται επισκέπτες στις αρχές του μήνα.
Απόρροια του δισταγμού που υπάρχει φέτος για ταξίδια είναι ότι κατά την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου η κίνηση στα παραπάνω αεροδρόμια ήταν από 89% έως 92% χαμηλότερη σε σύγκριση με την ίδια εβδομάδα πέρυσι. Δηλαδή ελάχιστα καλύτερη απ’ ότι τον Ιούνιο, μήνα χωρίς αφίξεις από τρίτες χώρες και όπου για τα ίδια νησιά η βουτιά κυμάνθηκε στο 96%-97% έναντι του αντίστοιχου περυσινού. Η σύγκριση δείχνει ότι η "διόρθωση" της ζημιάς εξελίσσεται αργά, η επιθυμία για ταξίδι στο εξωτερικό σκοντάφτει στο φόβο, στο ενδεχόμενο να βρεθεί κανείς σε καραντίνα σε ξένη χώρα.
Σίγουρα λείπουν ακόμη από την εξίσωση πέντε μεγάλες αγορές ελληνικού ενδιαφέροντος, δηλαδή Βρετανία, ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία και Σουηδία, που αντιστοιχούν στο 26% των συνολικών περυσινών εισπράξεων και στο 20% όσων ταξίδεψαν πέρυσι στην Ελλάδα. Από Βρετανία οι πτήσεις ανοίγουν από αύριο, από Σουηδία στις 22 του μήνα και από ΗΠΑ πιθανώς προς τα τέλη του μήνα, ανάλογα πάντα με την επιδημιολογική της συμπεριφορά.
Παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας κρατούν μικρό καλάθι κατά πόσο οι πολλές χιλιάδες ξένοι ταξιδιώτες από τους νέους αυτούς προορισμούς, αλλά και από όσους ήδη επιτρέπεται να έρθουν στην Ελλάδα, θα κάνουν πράξη μέσα στον Ιούλιο την επιθυμία τους να ταξιδέψουν. Ανησυχούν ότι θα τους αποθαρρύνουν οι πρωτόγνωρες συνθήκες υπό τις οποίες γίνονται πλέον τα ταξίδια, ο φόβος μην τυχόν νοσήσουν, οι πληροφορίες για το δεύτερο γύρο πανδημίας.
Η αίσθηση που υπάρχει στην τουριστική αγορά είναι ότι το καλό σενάριο για τον τουρισμό αδυνατίζει. Αυτό προέβλεπε έσοδα μεταξύ 20% με 25% όσων είχαμε όλη την χρονιά πέρυσι (18,2 δισ. ευρώ), δηλαδή ένα ποσό γύρω στα 4 με 5 δισ. Στελέχη της αγοράς δεν αποκλείουν μια απότομη μαζική αύξηση αφίξεων και κρατήσεων προς τα τέλη της σεζόν, δηλαδή Αύγουστο και Σεπτέμβριο, δεν τρέφουν ωστόσο ψευδαισθήσεις. Η καθημερινή εικόνα τόσο από τα αεροδρόμια, όσο και από τις κρατήσεις αποδυναμώνει τις αρχικές προσδοκίες.
Η πορεία του τουρισμού αλλά και συνολικότερα της πραγματικής οικονομίας απασχόλησε το χθεσινό ΔΣ της Τραπέζης της Ελλάδας. Σε αυτό τα μέλη που εκπροσωπούν τους βασικότερους παραγωγικούς φορείς, όπως ο ΣΕΤΕ, παρέθεσαν τα πιο πρόσφατα στοιχεία τόσο για τον τουρισμό, όσο και για την αγορά των τροφίμων αλλά και την μεταποίηση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες τα τουριστικά έσοδα, κατά το πρώτο εξάμηνο κυμάνθηκαν μεταξύ 680-700 εκατ ευρώ έναντι 6 δισ ευρώ το ίδιο διάστημα πέρυσι. Αρα από τα συνολικά 18,2 δισ της περυσινής χρονιάς, τα περίπου 13 δισ έγιναν στο δεύτερο εξάμηνο.
Αν ο στόχος είναι να πιάσουμε ένα τουλάχιστον 20% της περυσινής επίδοσης, δηλαδή περίπου 4 δισ, τούτο σημαίνει ότι στους πεντέμισι μήνες που απομένουν θα πρέπει να εισπράξουμε πάνω από 3 δισ ευρώ.
Επίδοση που κι αυτή μοιάζει δύσκολη, γεγονός που δικαιολογεί και την τελευταία αναθεώρηση επί τα χείρω των προβλέψεων της Τράπεζας της Ελλάδας για την φετινή ύφεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε ανακοινώσει η ΤτΕ στα τέλη Ιουνίου, η ύφεση θα κυμανθεί σε 5,8% στο βασικό σενάριο και σε 9,4% στο δυσμενές. Σε διαδικτυακό πάνελ του φόρουμ των Δελφών τον Απρίλιο ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας είχε μιλήσει για ύφεση 4% στο βασικό σενάριο και 8% στο ακραίο.
Τα μαντάτα από το μέτωπο του τουρισμού είναι αυτά που βρίσκονται πίσω από τις παραπάνω προβλέψεις, μαζί με το γεγονός ότι η πανδημία συνεχίζει να επελαύνει σε πλειάδα χωρών, ότι σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ επανέρχονται τα lockdowns καθώς καταγράφονται καθημερινά ημερήσια ρεκόρ νέων κρουσμάτων, ενώ ο φόβος λήψης νέων περιοριστικών μέτρων είναι υπαρκτός.
Στο ερώτημα κατά πόσο το τυχόν άνοιγμα των συνόρων με τις ΗΠΑ - την χώρα με τα περισσότερα καταγεγραμμένα περιστατικά παγκοσμίως καθώς ξεπερνούν πλέον τα 3,31 εκατομμύρια- θα αλλάξει την εικόνα για τον ελληνικό τουρισμό, η απάντηση των ειδικών είναι ότι σε αυτή την περίπτωση οι έλεγχοι των ταξιδιωτών θα πρέπει να είναι ακόμη πιο εξαντλητικοί απ’ ότι από τους προερχόμενους από την Ευρώπη. Η ταλαιπωρία που συνεπάγεται ότι αυτοί θα υποστούν μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά για εκείνους τους αμερικανούς που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα.
