Τεκτονικές αλλαγές στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη
Shutterstock
Shutterstock

Τεκτονικές αλλαγές στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη

Οι παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις τον τελευταίο αιώνα προέρχονταν σχεδόν όλες από την Ευρώπη και την Αμερική, με εξαίρεση την Ιαπωνία και τελευταία την Κίνα. Αυτή η τάση αναμένεται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια και έως το 2075 η Ευρώπη θα έχει χάσει πλήρως της οικονομική της ισχύ, καθώς θα έχουν αναδυθεί νέες παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις, όπως η Ινδονησία, η Νιγηρία, το Πακιστάν και η Αίγυπτος. 

Οι αλλαγές που θα σημειωθούν στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη θα είναι τεκτονικές. Η Ευρώπη θα είναι η μεγάλη χαμένη και η Ασία η μεγάλη κερδισμένη των εξελίξεων, η Αμερική θα χάσει το θρόνο της και η Νιγηρία θα αποτελέσει την έκπληξη των ανακατατάξεων. Οι προβλέψεις θέλουν την Κίνα να ξεπερνάει γύρω στο 2035 τις ΗΠΑ, την Ινδία να κερδίζει συνεχώς έδαφος, φτάνοντας κοντά στην κορυφή σε 50 χρόνια από σήμερα και τις οικονομίες της Ινδονησίας και της Νιγηρίας να μπαίνουν στην πρώτη πεντάδα έως το 2075. Η Ευρώπη, υπό το βάρος της γήρανσης του πληθυσμού και της μείωσης της παραγωγικότητας, θα δει χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία σχεδόν να εξαφανίζονται από το προσκήνιο και τη Γερμανία και τη Μ. Βρετανία να χάνουν τη σημερινή τους αίγλη.

Έχουν περάσει σχεδόν 25 χρόνια από τότε που η Goldman Sachs δημοσίευσε τις πρώτες μακροπρόθεσμες προβλέψεις για τις χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) και περίπου 11 χρόνια από τις ανανεωμένες προβλέψεις που κάλυπταν 70 αναδυόμενες και ανεπτυγμένες οικονομίες. Τώρα, η Goldman επανέρχεται με ένα πακέτο εκτιμήσεων που καλύπτει 104 χώρες και επεκτείνει τον ορίζοντα πρόβλεψης έως το 2075.

Αν γυρίσουμε πίσω το χρόνο, τότε που ο Τζιμ Ο’ Νιλ της Goldman, επινόησε τον όρο BRICS, θα δούμε ότι οι περισσότεροι αμφισβητούσαν την άνοδο των εν λόγω οικονομιών και σήμερα τις βλέπουμε να θέλουν να φτιάξουν το δικό τους ΔΝΤ και το δικό τους νόμισμα με σκοπό να εκθρονίσουν το δολάριο. Επομένως, έχει νόημα να δούμε να προσοχή τις προβλέψεις για το ποιες χώρες θα κυριαρχήσουν τις επόμενες δεκαετίες γιατί η προβολή του μέλλοντος κρύβει μία πολύ δυσάρεστη εξέλιξη για την Ευρώπη. 

Στην παρούσα συγκυρία, την πρώτη δεκάδα των μεγαλύτερων οικονομιών απαρτίζουν κατά σειρά μεγέθους οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Ινδία, η Μ. Βρετανία, η Γαλλία, ο Καναδάς, η Ρωσία και η Ιταλία. Έως το 2050, η Κίνα θα εκθρονίσει την Αμερική, η Ινδία θα πάρει τη θέση της Ιαπωνίας, η Ινδονησία της Γερμανίας και η Βραζιλία του Καναδά. Στη συνέχεια, οι οικονομίες της Γηραιάς Ηπείρου θα χάσουν ακόμα περισσότερο έδαφος με τη Γερμανία να πέφτει στην 9η θέση έως το 2075, τη Μ. Βρετανία να υποχωρεί στη 10η θέση και τη Γαλλία στην 15η θέση.

Νέες δυνάμεις που θα αναδυθούν είναι η Νιγηρία που αναμένεται να μπει στην πρώτη πεντάδα, αλλά και χώρες όπως το Πακιστάν και η Αίγυπτος θα ανέβουν πολλά σκαλιά και θα φτάσουν στην 6η και 7η θέση αντίστοιχα το 2075, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα εκσυγχρονιστούν και θα προχωρήσουν στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις σε θεσμούς και οικονομία. 

Όπως σημειώνει η Goldman, ενώ η ανάπτυξη του πραγματικού ΑΕΠ έχει επιβραδύνει τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες την τελευταία δεκαετία, η ανάπτυξη στον αναδυόμενο κόσμο ξεπερνά κατά πολύ τον ανεπτυγμένο. Και μπορεί να έχει επιβραδυνθεί ελαφρώς η σύγκλιση μεταξύ των δύο κόσμων την τελευταία δεκαετία, αλλά είναι σημαντικά ταχύτερη σε σύγκριση με περασμένες δεκαετίες. 

Τα χρόνια που έρχονται θα δούμε τις αναδυόμενες οικονομίες να αντιστοιχούν σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ και τα εισοδήματα να συγκλίνουν σταδιακά με τα εισοδήματα του ανεπτυγμένου κόσμου. Έτσι νέες δυνάμεις θα εμφανιστούν στο προσκήνιο και παραδοσιακές δυνάμεις θα μείνουν πίσω με τα πιο τρανταχτά ονόματα να προέρχονται από την Ευρώπη. Εκτός αυτών που προαναφέρθηκαν, η Ισπανία και η Ολλανδία δύο χώρες που βρίσκονταν ακόμη και στην πρώτη δεκάδα, θα… χαθούν από τον οικονομικό χάρτη.