Και Πάσχα χωρίς «δώρο» (ή έκτακτη οικονομική ενίσχυση) και ευρωκάλπη χωρίς παροχολογία αλλά -πιθανότατα- και ομιλία πρωθυπουργού στη ΔΕΘ χωρίς «εκπλήξεις». Δεν έχει μπει ακόμη στον δημόσιο διάλογο αν και πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο στην 9η Ιουνίου αλλά μετά την ψήφο θα γίνει σαφές σε όλους.
Από φέτος, ενεργοποιείται στην πράξη το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και αυτό δεν αφήνει παρά ελάχιστα περιθώρια για παροχές και έκτακτα μέτρα στήριξης. Άρα, οι όποιες υποσχέσεις δίδονται ή θα δοθούν το επόμενο διάστημα, θα είναι χωρίς τον… ξενόδοχο δηλαδή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι προβλέπει το νέο πρόγραμμα σταθερότητας; Ένα ανώτατο όριο αύξησης των δημοσίων δαπανών. Αυτό ορίστηκε για το 2024 στο 2,6% και στην πραγματικότητα έχει ήδη εξαντληθεί με τις παρεμβάσεις που έχουν δρομολογηθεί (αυξήσεις μισθών για τους δημοσίους υπαλλήλους, αυξήσεις συντάξεων, επιδόματα για γεννήσεις παιδιών κλπ).
Άρα για φέτος δεν πρέπει να περιμένουμε κάτι περισσότερο καθώς ακόμη και οι δαπάνες συγκρατηθούν χαμηλότερα από το πλαφόν που έχει μπει τότε το πιθανότερο είναι ότι η κυβέρνηση θα θελήσει να κρατήσει ένα «μαξιλαράκι» για το μέλλον. Έτσι, προβλέπεται. Αν μια χώρα συγκρατήσει τις δαπάνες της, τότε τη διαφορά μπορεί να την εκμεταλλευτεί την επόμενη χρονιά.
Και για το 2025; Ακόμη δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι το επιτρεπόμενο ποσοστό αύξησης για την επόμενη χρονιά. Αυτό θα αποφασιστεί μετά τον Ιούνιο όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα θέσει τους στόχους για την επόμενη χρονιά. Θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση ώστε το φθινόπωρο να χαραχτούν οι στόχοι και για τους προϋπολογισμούς του 2025 αλλά και συνολικά για την τετραετία καθώς όλες οι χώρες θα δημοσιεύσουν τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα που θα καλύπτουν την περίοδο 2024-2028.
Όσο λοιπόν και αν ρωτάς αυτή τη στιγμή το οικονομικό επιτελείο αν υπάρχουν περιθώρια για μέτρα στήριξης, η απάντηση είναι πολύ συγκεκριμένη. Όχι. Διότι για το 2024 δεν προκύπτει χώρος ενώ για το 2025 ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή που θα μπει ο πήχης.
Επίσης, δεν είναι μόνο η Ελλάδα. Μετά τις εκλογές, θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το πώς θα αντιμετωπίσει η Κομισιόν τις χώρες -εκτιμώνται σε περίπου 11 στον αριθμό- οι οποίες εμφανίζουν δημοσιονομικές επιδόσεις που κανονικά πρέπει να οδηγήσουν στην ενεργοποίηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Θα το κάνει η Κομισιόν αμέσως μετά τις εκλογές; Θα θεωρηθεί ότι είναι μια μεταβατική χρονιά καθώς από τη μία είναι η πρώτη φορά μετά την πανδημία που επιστρέφουν οι δημοσιονομικοί κανόνες και από την άλλη είναι επίσης η πρώτη φορά που ενεργοποιούνται οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες;
Ας δεχτούμε προς το παρόν ότι θα πορευτούμε το επόμενο διάστημα μόνο με τα μέτρα που περιλαμβάνει η ατζέντα για το επόμενο διάστημα (μείωση ασφαλιστικών εισφορών, αυξήσεις συντάξεων περίπου 2,5% από την 1/1/2025, κατάργηση τέλους επιτηδεύματος) και… βλέπουμε.
